Początek maja 2025 roku przynosi niestabilną i wyjątkowo trudną sytuację pogodową dla ogrodników i plantatorów. Po fali letnich temperatur, sięgających nawet 25°C, nad Polskę nadciąga chłodny front atmosferyczny. Już 2 maja przewidywane jest jego przejście przez kraj, a wraz z nim – silne burze, dynamiczne zmiany pogody oraz znaczące ochłodzenie. Najgroźniejsze będą jednak nocne spadki temperatury pomiędzy 5 a 10 maja. W niektórych rejonach Polski przy gruncie może być nawet do -8°C.
Synoptyczne źródła ochłodzenia
Nadciągające ochłodzenie związane jest z rozwojem silnego wyżu barycznego nad północno-zachodnią Europą. Po jego wschodniej stronie zacznie napływać do Polski zimne, arktyczne powietrze z północy, co skutkować będzie gwałtownymi spadkami temperatur. Prognozy wskazują, że najniższe wartości termiczne wystąpią w nocy z 5 na 6 maja i utrzymają się aż do 10 maja. Temperatura przy gruncie może lokalnie spaść do -7/-8°C.
Pierwsze symptomy odczujemy już w poniedziałek 5 maja, kiedy to w północnych regionach Polski – od Poznania po Gdańsk – lokalnie prognozowany jest spadek temperatury do -2°C.
Noc z 5 na 6 maja zapowiada się jako najbardziej krytyczna – niemal w całej Polsce, z wyjątkiem południowych regionów, możliwe są przymrozki. Na wschodzie kraju temperatura przy gruncie może spaść nawet do -8°C.
Noc z 6 na 7 maja przyniesie przymrozki głównie w północno-zachodniej oraz południowo-wschodniej Polsce. W pasie centralnym utrzymają się prawdopodobnie temperatury dodatnie.
Poranek 8 maja może przynieść temperatury poniżej 0°C w regionach wschodnich, a najniższe wartości, sięgające -4°C, przewidywane są na Lubelszczyźnie.
W nocy z 8 na 9 maja przymrozki możliwe będą w północnych i wschodnich obszarach kraju. Chłód sięgnie także Mazowsza – kluczowego regionu upraw sadowniczych.
Noc 9/10 maja ma być według prognoz ostatnią z przewidywanymi przymrozkami. Ujemne wartości mają centralną i wschodnią część Polski.
Zagrożenia dla upraw jagodowych
Dla plantatorów truskawek, borówki wysokiej, malin czy porzeczek nadchodzące dni mogą oznaczać poważne straty, jeśli nie zostaną wdrożone odpowiednie środki ochrony. Uszkodzenia kwiatów i zawiązków owoców, spowodowane przemarzaniem tkanek roślinnych mogą być nieodwracalne. Skutki to obniżenie plonów, a w skrajnych przypadkach ich całkowite zniszczenie. Dodatkowo, ochłodzenie może spowodować opóźnienie wegetacji oraz rozwój chorób fizjologicznych wynikających z szoku termicznego. Długotrwały stres abiotyczny będzie miał wpływ na dalszy rozwój i jakość owoców.
Zalecenia dla profesjonalnych plantatorów jagodowych
W świetle prognozowanych warunków atmosferycznych należy zadbać o kompleksową ochronę plantacji. Priorytetem powinna być ochrona mechaniczna – okrywanie plantacji agrowłókniną, co pozwala na utrzymanie temperatury wyższej o 4–6°C względem otoczenia. Tego typu zabezpieczenie często decyduje o przetrwaniu kwiatów i zawiązków owoców.
W gospodarstwach wyposażonych w systemy zraszania przeciwprzymrozkowego niezbędne będzie ich uruchomienie. Warto wcześniej zabezpieczyć odpowiednie zasoby wody, przygotowane na kilka chłodnych nocy.
Równocześnie zaleca się zastosowanie środków poprawiających odporność fizjologiczną roślin. Biostymulatory na bazie potasu, krzemu, aminokwasów, ekstraktów z alg czy kwasów humusowych wspierają naturalne mechanizmy obronne i ograniczają skutki stresu termicznego. Warto również wdrożyć dolistne dokarmianie mikroelementami – szczególnie borem, cynkiem i manganem – które wspomagają regenerację uszkodzonych tkanek (czytaj więcej).
Kluczowe znaczenie ma również bieżący monitoring warunków pogodowych. Własna stacja meteo na plantacji oraz korzystanie z lokalnych prognoz pogodowych to dziś niezbędne narzędzia w zarządzaniu ryzykiem klimatycznym.
Kiedy spodziewać się poprawy pogody?
Zgodnie z aktualnymi prognozami, chłodne masy powietrza będą utrzymywać się nad Polską do około 12–15 maja. Dopiero w połowie miesiąca przewiduje się napływ cieplejszych mas powietrza z zachodu. Wtedy temperatury mogą wrócić do wartości przekraczających 20°C. Do tego czasu konieczne jest utrzymanie pełnej gotowości oraz kontynuowanie działań ochronnych.
Kluczowe działania na początek maja
Przymrozki mogą wystąpić niemal w całym kraju – ze szczególnym nasileniem w regionach północnych, wschodnich i centralnych. Konieczne jest przygotowanie systemów ochrony przed przymrozkami oraz bieżące monitorowanie warunków meteorologicznych. Właściwe działania prewencyjne mogą znacząco ograniczyć ryzyko strat i pozwolić roślinom na dalszy rozwój bez uszczerbku.
