Trendy w uprawie porzeczki czarnej w Europie

Czyżby europejscy plantatorzy porzeczki czarnej mieli dość niskich cen i nierentownej produkcji z poprzednich lat? International Blackcurrant Association (IBA) przygotowało raport dotyczący m.in. obszaru upraw tego gatunku w kilku europejskich krajach oraz uzyskiwanych tam plonów. Obejmuje on takie państwa jak Niemcy, Danię, Finlandię, Francję, Łotwę, Polskę i UK, a więc wszystkich oprócz Rosji liczących się producentów porzeczki czarnej w Europie. Poza jednym przypadkiem, wszędzie zanotowano w 2021 roku zbiory niższe niż średnie w latach 2017-2020.

Dania w gwałtownym odwrocie

Największą negatywną zmianę można zaobserwować w Danii. Przypadek tego kraju pokazuje jak szybko jeden z największych producentów czarnych jagód wstrzymał niemal zupełnie ich produkcję. W sumie w Danii powierzchnia uprawy czarnej porzeczki jest obecnie o jedną trzecią mniejsza niż jeszcze rok temu i wielokrotnie mniejsza niż w najlepszych latach. Dania aktualnie nie wpływa zbyt mocno na ogólnoeuropejski bilans produkcyjny. Za główną przyczynę dużego spadku powierzchni upraw w nim można uznać masowy napływ czarnej porzeczki z Polski po wejściu naszego kraju do Unii Europejskiej. To tylko jeden z wielu przykładów. Eksport z Polski zaważył silnie także na produkcji czarnej porzeczki w Austrii, Holandii i w Niemczech.

Łotwa pozytywnym wyjątkiem

Generalnie, spadki produkcji zanotowano niemal we wszystkich krajach w Europie, w których prowadzone są towarowe plantacje. Dotyczy to także Polski. Wedle szacunków IBA krajowi plantatorzy dostarczyli do zakładów przetwórczych ok. 80 tys. t owoców. W minionych latach przyjmowano, że 100 tys. t było tym poziomem, który z jednej strony pozwalał na płynną sprzedaż porzeczek a z drugiej zaspokajał potrzeby odbiorców. W wielu przypadkach kiepski stan plantacji wynikający z przeciągającej się dekoniunktury rynkowej oraz mniejszy areał uprawy spowodowały, że popyt znacznie przewyższył podaż w ostatnich 2 sezonach, co znalazło swe odbicie w cenach oferowanych plantatorom. Jedynym krajem na kontynencie europejskim, gdzie w sektorze porzeczkowym zaznaczył się wzrost w 2021 r. jest Łotwa. Tam łączny areał porzeczkowych jagodników w minionym roku wyniósł 1550 ha, a zbiory były o prawie 6% wyższe niż w 2020 r. Zmiany powierzchni uprawy porzeczki czarnej w ujęciu rdr w wiodących krajach Europy oraz wielkość zbiorów w minionym sezonie na tle wcześniejszych roczników z pięciolecia przedstawia przygotowana przez IBA, zamieszczona poniżej tabela:

Źródło: IBA