Różnorodne czynniki stresowe pojawiające się okresowo jesienią mogą ujemnie wpływać na rośliny powodując przebarwienia części nadziemnych (najczęściej blaszek lub ogonków liściowych). Przykładem takich zmian mogą być czerwonawe lub czerwonopurpurowe przebarwienia na młodych roślinach pojawiające się tuż po posadzeniu i będące wynikiem typowego stresu aklimatyzacyjnego (na fot. charakterystyczne czerwono purpurowe przebarwienia ogonków i blaszek liściowych na nowo posadzonych roślinach to najczęściej objaw stresu aklimatyzacyjnego).
Zabiegi wzmacniające i biostymulujące
Innym przykładem przebarwień części nadziemnych truskawki są uszkodzenia powodowane przez herbicydy. Z licznych doniesień napływających od plantatorów wynika, iż widoczne na roślinach uszkodzenia pojawiają się często nawet po zastosowaniu herbicydów selektywnych (np. popularnych graminicydów) lub herbicydów zarejestrowanych do stosowania na plantacjach truskawkowych (fot. 1). Powodem takiej reakcji roślin są często skrajnie niekorzystne warunki w których te herbicydy zostały zastosowane (niewłaściwa temperatura, wilgotność, zbyt intensywne nasłonecznienie). Należy również pamiętać, iż nie powinno się stosować herbicydów na roślinach niedożywionych lub nadmiernie osłabionych przez choroby lub szkodniki. Bezwzględnie trzeba również unikać łączenia stosowania herbicydu (nawet selektywnego) z dokarmianiem pozakorzeniowym, gdyż grozi to zintensyfikowaniem pobierania substancji aktywnej herbicydu przez rośliny.
Charakterystyczne przebarwienia liści spowodowane przez herbicydy
W sytuacji pojawienia się jakichkolwiek przebarwień liści świadczących o problemach w prawidłowym rozwoju należy wykonać zabieg wzmacniający rośliny i przyspieszający ich powrót do prawidłowego funkcjonowania. Najlepszym rozwiązaniem wydaje się dokarmianie pozakorzeniowe:
– roztworem mocznika w stężeniu 0,6-0,8% (0,6-0,8 kg mocznika na 100 litrów wody)
– z dodatkiem TerraSorb Complex w dawce 1,0-1,5 l/ha.
W razie potrzeby zabieg można powtórzyć jednak nie wcześniej niż po 7-10 dniach
W okresie jesieni należy jednak wystrzegać się nadmiernej biostymulacji aby niepotrzebnie nie pobudzać roślin do intensywnego rozwoju wegetacyjnego. Aby roślina prawidłowo przygotowała się do zimowania musi odpowiednio wcześnie zacząć odprowadzać asymilaty i formy mineralne pierwiastków do szyjki korzeniowej. W przeciwnym razie będzie bardzo podatna na uszkodzenia mrozowe.
Poprawa odporności na niskie temperatury
Ze wstępnych prognoz długoterminowych wynika, iż bieżąca zima będzie znacznie mroźniejsza od poprzedniej. Warto zatem zadbać o zwiększenie odporności roślin na spadki temperatury. Pierwiastkami decydującymi o mrozoodporności są głównie potas, który odpowiada za gospodarkę węglowodanową roślin oraz zagęszcza soki komórkowe oraz wapń, który uelastycznia ścianę komórkową zmniejszając ryzyko jej rozerwania podczas zamarzania soku komórkowego. Pierwiastki te najlepiej jednak dostarczać roślinom doglebowo.
Spośród pozostałych składników pokarmowych należy zadbać o prawidłowe odżywienie roślin cynkiem, borem i manganem. Pierwiastki te najlepiej dostarczyć roślinom w postaci oprysku nalistnego w 2-3 zabiegach wykorzystując odpowiedni nawóz o wysokiej zawartości wymienionych mikroskładników pokarmowych (np. Cynko-bor, Cynko-mangan). Do tego celu można użyć nawozów:
– OSD bor 2 kg + OSD cynk 1 l na ha
– Cynkobor 4 kg na ha + 0,1 % mocznika
Wzrost odporności roślin na przemarzanie można również uzyskać dostarczając roślinom pozakorzeniowo krzem, który wzmacnia mechanicznie ściany komórkowe. Truskawka jest rośliną wybitnie krzemolubną, a zatem opryskiwanie plantacji roztworem nawozu krzemowego (np. Yara Actisil, Alkalin K+Si, KB+Si, Silvit) można wykonywać kilkukrotnie bez obaw przenawożenia.
Nawożenie doglebowe
Jesienią należy wystrzegać się stosowania dużych dawek nawozów zawierających azot. Intensywne nawożenie azotem w tym okresie może niepotrzebnie przedłużyć wegetację roślin i opóźni ich przygotowanie do zimy. W okresie tym można natomiast bez obaw uzupełniać pozostałe składniki pokarmowe. Szczególnie ważne jest nawożenie potasem, który poprawia mrozoodporność roślin. Aby podnieść zawartość tego składnika w glebie jesienią można wysiać 100-150 kg siarczanu potasu na ha. Ważne jest również uzupełnienie fosforu, który jest pierwiastkiem bardzo wolno przemieszczającym się w glebie. Dawki nawozów fosforowych najlepiej obliczyć w oparciu o wyniki analizy chemicznej gleby, wykazującej konieczność uzupełnienia tego składnika.
Zabezpieczenie plantacji przed skutkami oddziaływania niskich temperatur.
Plantatorzy posiadający nasadzenia w rejonach narażonych na silne spadki temperatur powinni rozważyć okrycie plantacji na zimę białą, grubą agrowłókniną. Najlepiej jest do tego celu użyć agrowłókniny o gramaturze ok. 40-50 g na m2. Użycie cieńszego materiału, jakkolwiek możliwe, to jednak może nie przynieść oczekiwanych efektów. Rozłożenie materiału na plantacjach należy wykonać po zakończeniu przez rośliny wegetacji, kiedy temperatura powietrza na trwale utrzymywać się będzie poniżej + 50 C. Gdy w trakcie zimy temperatura przez dłuższy okres czasu (powyżej tygodnia) będzie przekraczała + 10 0 C okrywę należy czasowo zdjąć i ułożyć w międzyrzędziach tak aby była gotowa do ponownego rozłożenia przy ochłodzeniu. Agrowłókninę należy rozłożyć na nowo gdy nastąpi spadek temperatury poniżej 0° C. Wiosną należy zdjąć okrywę w gdy temperatura będą utrzymywać się na stałym poziomie powyżej + 100 C w dzień i powyżej zera nocą.
Jest to komunikat z dnia 29 maja 2014 wysyłany do Grupy Truskawkowej w ramach funkcjonowania systemu doradczego oferowanego przez firmę Osadkowski SA. Komunikaty dotyczące ochrony nawożenia i agrotechniki w uprawie truskawek były wysyłane uczestnikom Grupy Truskawkowej, którzy zgłosili swoje uczestnictwo w systemie doradczym w roku 2014.