Według ogólnie dostępnych danych meteorologicznych w ciągu kilku następnych nocy przewiduje się wystąpienie przymrozków i to o dość dużym nasileniu. Największy spadek prognozowany jest ze środy na czwartek 19/20 kwietnia i wtedy temperatura (mierzona na wysokości 2 metrów nad gruntem) ma wynosić nawet –7oC. Dlatego warto już teraz zadbać o to aby straty były jak najmniejsze. Zalecamy już dziś wykonać zabieg preparatem FROSTEX.
FROSTEX stosuje się w ilości 5 litrów na hektar. Należy wykonać dwa zabiegi – pierwszy na około 3 dni przed spodziewanymi przymrozkami, a drugi na około 12-15 godzin przed zapowiadanym spadkiem temperatury. Skuteczność działania to najważniejsza jego cecha, aczkolwiek nie mniej ważną jest koszt ochrony przy pomocy preparatu FROSTEX.
Poniżej nieco więcej na temat ograniczania skutków wiosennych przymrozków.
Uszkodzenia mrozowe występują w Polsce regularnie, a różnice wynikają jedynie z regionu ich wystąpienia i uprawy, która została uszkodzone lub zniszczona. Niektórym z tych strat można było zapobiec a inne w znacznym stopniu ograniczyć.
O ile trudno sobie wyobrazić zabezpieczenie dużej powierzchni sadu przed dużymi mrozami w okresie zimy, o tyle ochrona przed wiosennymi przymrozkami w okresie kwitnienia może być skuteczna. Metody zapobiegania uszkodzeniom przymrozkowym możemy podzielić na aktywne i pasywne. Aktywnymi można nazwać te, które stosujemy bezpośrednio przed lub w trakcie występowania temperatury zagrażającej uprawie. Będą się tu zaliczały takie działania jak np. stosowanie odpowiednich preparatów (najprostsze i najbardziej ekonomicznie uzasadnione), ogrzewanie obszaru zagrożonego lub też okrywanie upraw. Do metod pasywnych zaliczymy te, które stosuje się długo przed wystąpieniem niskiej temperatury. Przykładem działania pasywnego może być wybór odpowiedniego stanowiska pod uprawę np. unikanie zagłębień terenu, w których powstają zastoiska mrozowe, dobór właściwych odmian itp.
Ze względu na sposób powstawania przymrozki można podzielić na adwekcyjne i radiacyjne. Adwekcyjne występują wtedy, gdy mamy odczynienia z napływem zimnego powietrza z innych obszarów. Takim przymrozkom towarzyszy zazwyczaj silny wiatr i są one bardziej niebezpieczne z uwagi na mniejszą ilość metod, które można zastosować. Przymrozki radiacyjne występują na skutek wypromieniowania ciepła do atmosfery. Występują zawsze w czasie pogodnych nocy i najczęściej nie towarzyszy im wiatr. Występują wtedy idealne warunki do tworzenia zastoisk niskiej temperatury.
Aby właściwie ocenić zalety metody, należy mieć na uwadze skutki jakie może wywołać niska temperatura oraz warunki, które sprzyjają wystąpieniu uszkodzeń. Temperatura krytyczna (uszkadzająca rośliny) może być zmienna i zależeć od innych czynników takich jak gatunek rośliny, odmiana, stadium rozwoju, warunki glebowe, siła wiatru, wigor roślin itp. Przykładem może być jabłoń w okresie kwitnienia, gdzie temperatura –2 ̊C trwająca około 4 godzin w warunkach bezwietrznych powoduje tylko niewielkie uszkodzenia. Ta sama temperatura utrzymująca się przez 7-9 godzin przy silnym wietrze może być dla kwiatów zabójcza. Dobrze odżywione rośliny zawsze wykazują wyższą tolerancję na przymrozki niż rośliny tej samej odmiany, które są osłabione w wyniku braku lub zbyt małej ilości składników pokarmowych. Największą tolerancję na niskie temperatury rośliny osiągają, gdy są w stanie spoczynku zimowego. Wraz z nadejściem przedwiośnia ich tolerancja maleje w związku z intensywniejszym krążeniem soków i ich większym uwodnieniem. Częściami najbardziej narażonymi na uszkodzenia są pąki kwiatowe, kwiaty i zawiązki owoców. Największym ryzykiem uszkodzenia charakteryzują się rośliny wcześnie rozpoczynające wegetację i kwitnienie i należą do nich np. morele i czereśnie. Bardziej tolerancyjne są jabłonie i grusze, które zakwitają później.
Najprostszą metodą jest stosowanie opryskiwania różnego rodzaju preparatami podwyższającymi tolerancję roślin na niskie temperatury. Od dawna znane są substancje, które pośrednio lub bezpośrednio wpływają na podwyższenie żywotności kwiatów lub też poprzez obniżenie temperatury krystalizacji wody sprawiają, że rośliny są uszkadzane w dużo mniejszym stopniu. Jednym z bardziej znanych preparatów jest TYTANIT, którego właściwości ochronne przed przymrozkami były badane w Instytucie Sadownictwa. Jego skuteczność jest porównywalna do innych kosztochłonnych metod. Nowością są proteiny AFP jednak badania nad nimi nie wykroczyły jeszcze poza fazę laboratoryjną. Od kilku sezonów dostępny jest preparat firmy INTERMAG o nazwie FROSTEX, który skutecznie ogranicza destrukcyjny wpływ niskiej temperatury na kwitnące rośliny. Badania skuteczności prowadzone były na kwiatach jabłoni w warunkach kontrolowanego przebiegu temperatury w Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach. Opracowany został algorytm sterowania urządzeniami chłodniczymi, przy pomocy którego odtworzony został przebieg warunków termicznych z maja 2005 roku, które przyczyniły się do drastycznego obniżenia plonowania drzew owocowych. Poniższy wykres ilustruje skuteczność ochrony zalążni przed niską temperaturą.
Procent nieuszkodzonych zalążni kwiatów jabłoni w pełni kwitnienia, Instytut Ogrodnictwa Skierniewice, maj 2013
Materiał reklamowy
