Prognozy meteorologiczne wskazują na możliwość wystąpienia w nadchodzących dniach przygruntowych przymrozków. Ryzyko uszkodzeń roślin zależy od kilku czynników:
1) intensywność i długość spadku temperatury poniżej 0ºC,
2) fazy rozwojowej roślin: rozwinięte kwiaty ulegają uszkodzeniu już w temperaturze poniżej -1,8 ºC, kwiaty w fazie białego pąka przemarzają dopiero przy spadku temperatury poniżej -3,1 ºC a młode zawiązki owocowe w temperaturze poniżej -2,5 ºC.
3) stanu fitosanitarnego oraz stanu odżywienia – naturalna odporność roślin na przymrozki gwałtownie spada u roślin będących w gorszej kondycji – słabo odżywionych, porażonych przez choroby oraz zaatakowanych przez szkodniki.
4) rodzaju gleby- na glebach lekkich mających mniejsze zdolności akumulowania ciepła przemrożenia będą intensywniejsze niż na glebach ciężkich
Fot. 1. Rozwinięte kwiat są najwrażliwsze na przymrozki i ulegają uszkodzeniu już przy spadku temperatury poniżej -1,8 ºC.
Zabiegi agrotechniczne zmniejszające skutki spadków temperatury poniżej zera
1) przed spodziewanymi przymrozkami dokładnie odchwaścić plantację- chwasty niepotrzebnie konkurują z roślinami uprawnymi i zużywają wodę,
2) w okresie przymrozkowym nie spulchniać gleby – gleba spulchniona i przesuszona ma mniejsze możliwości magazynowania i oddawania ciepła do otoczenia roślin,
3) przed spodziewaną falą przymrozków obficie podlać rośliny, pamiętając jednak aby nie zalać systemu korzeniowego – wilgotna gleba ma większe możliwości magazynowania ciepła, które podczas przymrozku oddaje do otoczenia roślin
4) (…)
Okrywanie roślin włókniną polipropylenową
Niewątpliwie najskuteczniejszym sposobem ochrony roślin przed uszkodzeniem powodowanymi przez spadki temperatury poniżej zera jest zastosowanie osłon syntetycznych z agrowłókniny polipropylenowej (fot. 1). Z testów porównawczych, wykonywanych przez producentów agrowłókniny wynika, iż materiały o gęstości 19 g/m2 mogą efektywnie ochronić rośliny przed przymrozkami do ok. -5º C. Oczywiście efektywność tych osłon jest ściśle uzależniona on naturalnej odporności roślin, która jest wypadkową cech odmianowych, odżywienia oraz stanu fitosanitarnego.
Stosując agrowłókniny polipropylenowe do ochrony przeciwprzymrozkowej należy pamiętać, iż osłonę trzeba rozłożyć odpowiednio wcześnie przed spadkiem temperatury poniżej 0ºC. Rozkładanie osłon po wychłodzeniu się gleby i roślin jest zdecydowanie mniej efektywne. Okrywa z folii perforowanej (fot. 2) ma znacznie gorsze właściwości ochrony roślin przed niskimi temperaturami niż agrowłóknina polipropylenowa.
Zabiegi wzmacniające odporność roślin na przymrozki
Zabieg zwiększający odporność roślin na niskie temperatury należy umiejętnie wkomponować w harmonogram dotychczasowych zabiegów stymulacji, wybierając jeden z poniższych wariantów:
1. Zabieg zawierający mocznik i bor:
– mocznik 0,25% roztwór na roślinach kwitnących lub 0,5% roztwór na odmianach o zamkniętych pakach
plus
– nawóz borowy zawierający boretylenoaminę: Adob Bor w dawce 0,5 litr na ha na roślinach kwitnących oraz 1,0 litr na ha na roślinach o zamkniętych kwiatach
Mocznik wzmacnia rośliny i intensyfikuje ich metabolizm, dzięki czemu roślina jest w stanie lepiej przygotować się do warunków stresowych i lepiej znosi niekorzystne warunki pogodowe. Bor zwiększa odporność roślin na spadki temperatury jak również korzystnie wpływa na procesy zapylania, co jest szczególnie istotne podczas kwitnienia w niekorzystnych warunkach pogodowych.
2. Zabieg zawierający krzem:
– Barrier 1,0-2,0 litr na ha z dodatkiem 0,25% roztwór mocznika
Krzem istotnie wzmacnia rośliny na czynniki stresowe w tym na stres termiczny. Ponadto zastosowanie nawozu krzemowego będzie korzystnie zwiększało odporność roślin na choroby i szkodniki. Nawóz krzemowy Barrier można mieszać z innymi agrochemikaliami zgodnie z zaleceniami producenta. Niewielki dodatek mocznika ma na celu poprawę wchłaniania nawozu krzemowego jak również wzmocnienie roślin.
Zabiegi niwelujące stres przechłodzenia roślin
Zdolność regeneracji i powrotu do prawidłowego funkcjonowania roślin uszkodzonych przez przymrozki lub silnie przechłodzonych jest ściśle uzależniona od ich kondycji oraz umiejętnego zastosowania zabiegów niwelujących stres wewnątrzkomórkowy.
(…)
Dr hab. Zbigniew Jarosz, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
————————
Jest to fragment komunikatu wysłanego do Grupy Truskawkowej, w ramach funkcjonowania systemu doradczego oferowanego przez firmę Osadkowski SA. Komunikaty dotyczące ochrony nawożenia i agrotechniki w uprawie truskawek są wysyłane uczestnikom Grupy Truskawkowej, którzy zgłosili swoje uczestnictwo w systemie doradczym w roku 2016. Z Grupą Truskawkową można się skontaktować pod adresem e-mail: grupatruskawkowa@osadk
