Na wielu plantacjach porzeczek w minionych latach z uwagi na słabą koniunkturę na owoce zabiegi ochrony były mocno ograniczone. Ubiegłoroczny wzrost cen i zapowiadające się względnie dobre prognozy na ten sezon powodują, że warto zadbać o plantacje tego gatunku licząc na dobre plony i możliwość sprzedania owoców po cenach gwarantujących opłacalność produkcji. W czasie dokonywanych obecnie lustracji plantacji należy zwracać uwagę m.in. na pędy z nabrzmiałymi „galasowymi” pąkami zasiedlonymi przez wielkopąkowca porzeczkowego. Jeśli takie objawy stwierdzone zostaną na plantacji należy przygotować się do zwalczania tego szkodnika.
Migracja z zainfekowanych pąków
Bezpośrednia szkodliwość wielkopąkowca porzeczkowego przejawia się tym, że pąki silnie porażone nie rozwijają się i zasychają, porażone krzewy dają drobne, kwaśne nierównomiernie dojrzewające owoce. Takie krzewy łatwo przemarzają i są infekowane przez patogeny. Pośrednia szkodliwość polega na tym, że roztocz przenosi groźną chorobę porzeczki, tzw. atawizm (rewersję) liści.
W pąkach porzeczek zimują wszystkie stadia rozwojowe szpeciela wielkopakowca, tam też zachodzi ich rozwój. W pakach dominują samice. Proces migracji tych szkodników najczęściej rozpoczyna się w drugiej połowie kwietnia (początek kwitnienia porzeczki). Szkodnik uaktywniają się w temperaturze około 10oC, a okres ten trwa kilka tygodni (do 2 miesięcy).
Początkowo na powierzchni pąków pojawiają się pojedyncze szpeciele, a po 10-20 dniach ich liczba znacznie wzrasta. Jest to tak zwana masowa migracja wielkopąkowca, podczas której setki szpecieli tworzy na powierzchni pąków „biały nalot”.
Wielkopąkowiec w czasie migracji rozprzestrzenia się głównie z wiatrem i kroplami wody jak również znajdowano te roztocze na ciele mszyc, biedronek, pszczół. Zasiedlanie nowych pąków rozpoczyna się już kilka dni po rozpoczęciu migracji. Proces rozwoju nowej kolonii szkodnika w pąku odbywa się bardzo szybko. Samica żyje 3-6 tygodni, składając 50-100 jaj. W ciągu roku rozwija się kilka pokoleń szkodnika a rozwój jednego pokolenia trwa 2-3 tygodni.
Zwalczanie
Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się roztoczy należy: sadzić zdrowe sadzonki, wycinać pędy z porażonymi pąkami (palić), zwalczanie na porażonej plantacji przeprowadza się w okresie ich migracji do nowych pąków.
Wraz z rozpoczęciem kwitnienia należy wykonać zabieg (od początku do pełni kwitnienia) zarejestrowanym do tego celu preparatem Ortus 05 SC. Przy bardzo dużej presji tego szkodnika oraz problemach ze zwalczaniem przędziorków konieczny może być kolejny zabieg pod koniec kwitnienia akarycydem zwalczającym również te szkodniki, najlepiej z innej grupy chemicznej. Dobre efekty daje również łączne stosowanie akarycydów ze zwilżaczem Slippa w dawce 0,1 l/ha.
W doświadczeniach realizowanych w IO-PIB w Skierniewicach ograniczenie szkodnika uzyskiwano stosując preparaty zawierające siarkę, oraz Ortus 05 SC, a także program łączący zabieg preparatem siarkowym około 2 tygodnie przed kwitnieniem oraz Ortus 05 SC na początku kwitnienia, podczas migracji szpecieli. W badaniach na porzeczce czarnej Ortus 05 SC był stosowany w dawce 1,25–1,5 l/ha. Użyty 3-krotnie podczas migracji wielkopąkowca porzeczkowego redukował liczbę uszkodzonych pąków o 70–90%, w zależności od plantacji i liczebności szkodnika. Preparat zastosowany 2-krotnie ograniczał liczbę uszkodzonych pąków o około 60%. Po jednym zabiegu jego skuteczność była niższa. Natomiast stosując program: 1 zabieg preparatem siarkowym przed kwitnieniem i 1 zabieg preparatem Ortus 05 SC, uzyskano redukcję uszkodzonych pąków o ponad 80%.
Ortus 05 SC w zarejestrowanej dawce 1,5 l/ha to sprawdzonym zatem preparat do zwalczania wielkopąkowca porzeczkowego oraz przędziorka chmielowca.
Ortus 05 SC to środek o działaniu kontaktowym i żołądkowym, przeznaczony jest m.in. do zwalczania przędziorków i szpecieli w uprawach agrestu, maliny, porzeczki białej, porzeczki czerwonej, porzeczki czarnej, truskawki, winorośli. Preparat zwalcza wszystkie ruchome stadia rozwojowe przędziorków. Na roślinie działa powierzchniowo. Substancją czynną środka jest fenpiroksymat.
Materiał promocyjny Sumi Agro Poland
