Wapń, ważny nie tylko dla gleby, ale przede wszystkim dla roślin

Nawożenie, wapń, nawożenie wapniem, rola wapnia dla roślin, truskawka, malina, borówka wysoka, inne, porzeczka

Wapń pełni szereg istotnych funkcji w roślinie. Wchodzi m.in. w skład ścian komórkowych i decyduje o ich przepuszczalności, aktywuje enzymy, neutralizuje kwasy organiczne, wpływa na rozwój i wzrost korzeni. Odgrywa podstawową rolę w stabilizowaniu pektyn tworzących blaszkę środkową ściany komórkowej.

Pektyny (pektyniany wapnia) uczestniczą w budowie ścian komórkowych. Składają się one z długich łańcuchów kwasu a-D-galaktouronowego, powiązanych ze sobą za pomocą wapnia. Jeżeli wapnia w roślinie jest wystarczająco dużo, to wiązania te są podwójne, mocne, a jeżeli za mało to pojedyncze, słabe. Jest ich szczególnie dużo w blaszce środkowej, która jest elementem spajającym poszczególne komórki ze sobą. Ściany komórkowe tworzą w pewnym sensie „układ szkieletowy”, nadający roślinom odpowiednią wytrzymałość, a ponadto decydują o odporności roślin na niesprzyjające warunki klimatyczne. Dodatkowo stanowią zaporę przed penetracją patogenów. Rola pektyn jest ogromna, zwłaszcza jeśli chodzi o budowę owoców. Tworzą one niejako ich „konstrukcję nośną”, która w przypadku, gdy wapnia w owocach jest dużo, jest solidna i mocna, a kiedy jest mało – krucha i słaba. Tak więc owoce, w których brakuje wapnia, prawie zawsze będą mniejsze, słabiej „napełnione” miąższem, zdecydowanie mniej jędrne. Będą miały cieńszą i słabszą skórkę. Czasami mogą zdarzyć się jednak pojedyncze owoce duże, ale lekkie, „papierowe”, puste w środku.

W warunkach suszy wapń stabilizuje struktury białkowe, membrany komórkowe oraz micelle. Utrzymuje także odpowiednią strukturę membran plazmatycznych biorąc w ten sposób udział w organizacji fizjologicznej komórki. Wpływa również korzystnie na działanie niektórych enzymów – utrzymując biokoloidy komórki (i same enzymy) w stanie właściwego uwodnienia, co z kolei wpływa na przebieg wielu procesów biochemicznych.

Brak, albo niedobór, wapnia w roślinie pojawia się na glebach bardzo ubogich w ten pierwiastek (o niskim pH). Zdecydowana większość gleb w Polsce, to właśnie gleby kwaśne. Ale może być też spowodowany tym, że występuje on w formach niedostępnych dla roślin, albo może być trudno przyswajalny lub w ogóle nieprzyswajalny. Inną przyczyną niedoborów wapnia w roślinie może być jego zbyt wolne przemieszczanie w roślinie spowodowane spadkiem transpiracji, np. w warunkach wysokiej wilgotności powietrza lub intensywnej suszy. Nasi doradcy techniczno-handlowi często spotykają się w gospodarstwach z rolnikami, którzy pomimo wapnowania swoich gleb regularnie w zależności od potrzeb, stwierdzają później w trakcie badań, że w roślinach brakuje wapnia. Szczególnie często z takimi opiniami spotykaliśmy się na różnych targach i konferencjach ogrodniczych, gdzie w przypadku owoców i warzyw braki i niedobory wapnia są jeszcze bardziej odczuwalne przez rośliny i dotkliwe w skutkach. Tak więc okazuje się, że samo wapnowanie gleby sprawy nie załatwia, bo oprócz kontroli pH, ważne jest jeszcze nawożenie upraw wapniem w celu optymalnego odżywienia roślin tym pierwiastkiem. Tzw. wapnowanie, ma bowiem na celu podniesienie odczynu gleby, który jest ważnym czynnikiem decydującym o różnych biologicznych i fizykochemicznych procesach zachodzących w glebie, a nawożenie roślin wapniem – właściwe ich odżywienie. Tak więc od rodzaju samego nawozu wapniowego dużo, a nawet bardzo dużo zależy. Bo, albo będzie on dedykowany przede wszystkim do zmiany pH gleby, albo do odżywiania wapniem roślin. Praktyka pokazuje często, że rzadko się zdarza, żeby i jedno i drugie szło ze sobą w parze.

Uszkodzenia w roślinach spowodowane niedoborem wapnia są rezultatem zniszczeń ścian komórkowych spowodowanych zwiększoną przepuszczalnością tkanek i zaburzeniami funkcji komórkowych. Dzieję się tak, ponieważ pektynaza przenikając przez błony komórkowe wchodzi w reakcję z pektyną i niszczy blaszkę środkową oddzielającą poszczególne komórki. W wyniku tego procesu dochodzi do samorozkładu tkanek. Można powiedzieć, że taka struktura się „rozjeżdża jak przysłowiowy domek z kart”, a roślina (jej część, np. jakiś organ) rozpada.

 

Więcej o praktycznych zaleceniach dotyczących stosowania wapnia w kolejneym materiale







Poprzedni artykułTeleskopowe systemy uprawy truskawek na rynnach – FILM
Następny artykułTrendy w polowej i tunelowej uprawie truskawek na TSW

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj