Inauguracja Polskiego Instytutu Truskawki obyła się w miniony piątek (29 maja) na terenie Stacji Doświadczalnej Katedry Sadownictwa i Pszczelnictwa UR w Garlicy Murowanej koło Krakowa. Inauguracji towarzyszyło Święto Kwitnącej Truskawki, które jak zapowiadają organizatorzy ma szansę stać się imprezą cykliczną.
Konferencję poprzedzającą oficjalne otwarcie Polskiego Instytutu Truskawki, w trakcie której mówiono o czynnikach mających istotny wpływ na plonowanie truskawek rozpoczęła, dr hab. Iwona Domagała-Świątkiewicz, prodziekan ds. studenckich i dydaktycznych na Wydziale Biotechnologii i Ogrodnictwa na UR w Krakowie.
Pracownicy naszej uczelni chcą służyć doradztwem i pomocą jaką może dać uczelnia. Zależy nam również na tym, aby posiadaną wiedzę implementować do praktyki. W tym wszystkim bardzo pomocne są takie inicjatywy jak właśnie otwierany na naszej uczelni Polski Instytut Truskawki (PIT), w którego powstaniu bardzo ważne okazało się połączenie dwóch partnerów Uczelni – reprezentowanej w tym konkretnym projekcie przez pracowników naukowych Wydziałów Biotechnologii i Ogrodnictwa oraz Rolniczo-Ekonomicznego z prywatnym partnerem biznesowym – firmą StanFlex – mówiła dr hab. I. Domagała-Świątkiewicz.
Jak informował Stanisław Bogdał z firmy StanFlex, inicjatywa utworzenia przy Uniwersytecie Rolniczym Polskiego Instytutu Truskawki zrodziła się jesienią 2014 roku. Celem działania ma być popularyzacja wśród plantatorów innowacyjnych technik sterowanej uprawy truskawki oraz realizacja doświadczeń naukowych w tym temacie. Na potrzeby pierwszego z mających tutaj mieć miejsce projektów założono niewielką plantację pokazową truskawek z uprawą na rynnach umieszczonych na wysokości około 1,2 pod daszkami. W matach z różnego rodzaju substratami, który stanowi perlit lub jego mieszanina z torfem, posadzono odmiany powtarzające owocowanie: dwie znane – 'San Andreas’ i 'Amandine’ oraz cztery odmiany, prezentowane pod numerami. O tym, że jednym z ciekawszych podłoży dla truskawek może być perlit w mieszaninie z torfem mówił dr Tomasz Zalewski z UR w Krakowie. Oczywiście podłoże to będzie elementem realizowanych badań, jednak wyniki jednego z przedstawionych przez prelegenta doświadczeń realizowanych w USA pokazują, że ta właśnie mieszanina może okazać się optymalnym rozwiązaniem do uprawy truskawek powtarzających owocowanie.
Instytut jest oczywiście na etapie początkowym, będziemy go jednak w przyszłości dalej rozwijać. Chcemy organizować tutaj szkolenia i pokazywać jak najlepiej uprawiać truskawki. Jedną z ważniejszych zalet prezentowanego tutaj systemu uprawy na rynnach są łatwiejsze zabiegi związane z sadzeniem czy pielęgnacją oraz samym zbiorem owoców, nie wspominając o jakości owoców – mówił S. Bogdał.
Dr hab. Monika Bieniasz z UR w Krakowie, która ma odpowiadać ze realizowane w tym projekcie doświadczenia omówiła temat potencjału plonotwórczego jaki ma truskawka. Aby jednak móc go w pełni wykorzystać bardzo ważne jest dobre wybranie do rodzaju prowadzonej uprawy odpowiedniej jakości sadzonek: zielone, frigo lub doniczkowane. W przypadku sadzonek frigo, optymalnym rozwiązaniem jest wybieranie do upraw intensywnych czy też ze sterowanym terminem zbioru materiału klasy A+, którego średnica szyjki korzeniowej powinna mieć minimum 15 mm. W intensywnych uprawach będą się również dobrze sprawdzały sadzonki wielokoronowe typu WB lub tray plants.
O tym co decyduje o jakości sadzonki i jej potencjale produkcyjnym mówił prof. Włodzimierz Lech z UR w Krakowie. Jak informował prof. Lech, za potencjał plonotwórczy truskawek odpowiada określony rodzaj cytokininy, której indukcja zaczyna się w sadzonkach już 15 sierpnia. Zawiązywanie się pąków kwiatowych przebiega też w odmienny sposób u odmian o rożnym typie owocowania. Odmiany owocujące tradycyjnie zawiązują pąki kwiatowe po przejściu okresu krótkiego dnia. Odmiany powtarzające zawiązują pąki kwiatowe przy długim dniu. Pewnym elementem zastępującym działanie krótkiego dnia może być również niska temperatura – poniżej 14-18oC. W przypadku odmian powtarzających owocowanie temperatura długo utrzymująca się na poziomie 27oC może z kolei zastępować działanie dnia długiego. W okresie jesiennym na plantacjach matecznych już w połowie września można zobaczyć zawiązujące się w sadzonkach kwiaty. Kiedy jest dostatecznie ciepła jesień to pąki kwiatostanowe, a w nich pąki kwiatowe będą wykształcały się jeszcze nawet w listopadzie. Potwierdzają to wyniki doświadczeń, w którym najwyższy plony uzyskiwano na plantacji posadzonej z sadzonek wykopywanych w Holandii w połowie stycznia. Ważnym elementem dobrej jakości sadzonki jest także zawartość w niej skrobi.
Prof. W. Lech w swojej prezentacji podkreśla również rolę hodowli i znaczenia jakie dla polskiej uprawy truskawek mogą odegrać uzyskane w naszym klimacie odmiany. Jak przykład pierwszej, rokującej na sukces polskiej odmiany powtarzającej owocowanie wymienił kreację o nazwie 'Akcent Niwa’ z programu hodowlanego realizowanego przez dr Jana Danka w firmie Niwa w Brzeznej.
Po części konferencyjne (więcej szczegółowych informacji z jej części będzie można znaleźć w czasopiśmie „Jagodnik” oraz na portalu jagodnik.pl) oficjalnego otwarci PIT dokonał rektor Uniwersytetu Rolniczego prof. dr hab. Włodzimierz Sady.
