To temat, który wraz ze zmieniającymi się wymaganiami odbiorców zyskuje na znaczeniu. Okazuje się, że ważną rolę odgrywają tutaj właściwa organizacja pracy jak i odpowiednio szybkie schłodzenie owoców po zbiorze o czym informowano zarówno w trakcie Akademii Uprawy Truskawek w Czerwińsku nad Wisłą (czyt. też…) jak i w czasie Konferencji Truskawkowej odbywającej w Chmielnie (czyt też…)
System do zarządzania pracą w gospodarstwie
Jak informował Marek Chorobiński zarządzający produkcją w firmie R&G Christie Farm ze Szkocji, jednym z elementów mających największy wpływ na koszty produkcji, a także jakość oferowanych owoców jest planowanie i zarządzanie produkcją. Jak informował, w Wielkiej Brytanii około 90% gospodarstw korzysta z dedykowanych systemów pozwalających zarządzać gospodarstwem. Takie systemy składają się z trzech głównych elementów – przenośnych urządzeń skanujących kody kreskowe, oprogramowania na komputer PC, oraz identyfikatorów z kodem kreskowym dla każdego pracownika. Wprowadzając taki system możemy liczyć na lepszą organizację pracy, a dzięki możliwości bardzo precyzyjnego rozliczania czasu pracy, który za pomocą urządzeń skanujących zapisywany jest co do minuty, oszczędzić na wydatkach związanych z zatrudnieniem. Wprowadzenie tego systemu dyscyplinuje również osoby pracujące do przestrzegania czasu przeznaczonego na przerwy. Jeśli te kwoty pomnoży się przez liczbę pracowników i okres pracy można już w ciągu jednego sezonu uzyskać duże oszczędności jeśli chodzi o koszty pracy czy nawet liczbę zatrudnionych osób. Dodatkowo w łatwy sposób dyscyplinujemy pracowników.
Kolejną rzeczą pozwalającą na oszczędność to wprowadzenie prac akordowych. Jedną z prac, gdzie wydawano znaczne pieniądze było oddzielanie kwiatów od liści. Wprowadzenie rozliczenia akordowego, pozwoliło skrócić czas potrzebny na tą czynność niemal o połowę. Posiadając system monitorowania pracy, w prosty sposób możemy także przypisywać tunele lub rzędy, dzięki czemu bardzo łatwo można również ocenić pracę danej osoby.
Wprowadzenie systemu zarządzania produkcją i zbiorem odgrywa również rolę w tych gospodarstwach, gdzie odbiorcy wymagają aby oferowane owoce były w pełni identyfikowalne. Wprowadzając ten system automatycznie podnosimy jakość oferowanych owoców, gdyż pracownik stara się, aby zebrane przez niego owoce były właściwe, gdyż w prosty sposób możemy na bieżąco zweryfikować kto je zebrał.
Korzyści pośrednie – większa wiedza na temat pracowników, co pozwala na lepsze planowanie zatrudnienia. Łatwiejsza organizacja za pomocą odpowiednich narzędzi równa się lepszej organizacja pracy i jej szybszemu wykonywaniu. W końcu w ciągu kilku minut można przygotować listę do wypłat, co w przypadku wielu gospodarstw nie posiadających takiego systemu wymaga zatrudnienia jednej osoby, która takie rzeczy musi przygotowywać w sezonie.
Wszystkie te elementy znajdują się w systemie Max Crop, który stosuję we własnym gospodarstwie. System ten w całości jest w języku polskim. Cena oferowanego przez nas systemu jest również bardzo przystępna i dostosowana do mniejszych gospodarstw zatrudniających np. około 50 osób do zbioru. Nasz system w prosty sposób można dostosować do wymagań każdego rodzaju gospodarstwa, nawet tych największych– mówił M. Chorobiński. Osoby zainteresowane system Max Crop, więcej informacji mogą uzyskać pod adresem www.maxcrop.pl lub numerem telefonu + 48 784 378 904.
Schładzanie i przechowywanie
Zwiększenie trwałości truskawek w obrocie towarowym to temat wystąpienia dr Krzysztof Rutkowskiego z IO w Skierniewicach. W przypadku truskawek trzeba zdać sobie sprawę z tego, że oferowane owoce muszą odpowiadać określonym parametrom wyznaczonym w klasach jakościowych. Truskawki w klasie extra muszą być jednorodne, bez oznak chorób, dopuszczalne są niewielkie wady kształtu. Ważnym elementem truskawek jest połysk i świeżość szypułki.
Niekorzystne zmiany jakościowe owoców, które następują po ich zerwaniu można ograniczyć poprzez właściwe postępowanie z owocami. W przypadku truskawek, ważne jest zrozumienie ich intensywnego oddychania, które jest blisko 5 razy szybsze niż jabłek. Dlatego jeśli myślimy o wydłużeniu trwałości truskawek przygotowywanych na eksport czy do kilkudniowego obrotu ważne jest schłodzenie ich nawet do temperatury OoC. Aby jednak szybko odebrać ciepło od truskawek nie wystarczy tylko ich wstawić do zwykłek chłodni. Chłodnia powinna być przystosowana do tego celu i być wyposażona w system chłodzenia dynamicznego, pozwalający na szybkie odprowadzanie ciepła z owoców znajdujących się w pojemnikach. Schładzając duże ilości truskawek do szybkiego schładzania tzw. chłodzenia dynamicznego, trzeba posiadać odpowiednio dostosowaną do tych wymagań chłodnię, w przeciwnym razie szybko zniszczymy posiadane urządzenia jeśli nie będą do tego przystosowane. Ważne jest również odpowiednie ustawianie pojemników z owocami, która będzie zapewniała swobodny przepływ powietrza – informował dr K. Rutkowski.
Jak informował dr K. Rutkowski, jeśli planujemy przygotować owoce do eksportu, które przez kilka dni mają zachować trwałość w obrocie towarowym należy je w ciągu godziny od zbioru schłodzić nawet do temperatury OoC. Jeśli owoce planujemy dostarczać na rynek lokalny, wystarczy schłodzić je do 10oC, należy jednak wiedzieć, że takie schłodzenie pozwala wydłużyć trwałość owoców zaledwie do 48 godzin i w takim czasie od zerwania powinny być zjedzone.
Na właściwe wykonanie obiektów chłodniczych, które już na etapie projektowania warto przystosować do konkretnego celu zwracał uwagę Paweł Barański z firmy Chłodnie KA Barański. Na etapie projektu ważne jest określenie co będzie w takim obiekcie realizowane. Ważne na tym etapie jest przygotowanie właściwego bilansu chłodniczego i określenie jak szybko chcemy schłodzić truskawki. Ważne jest także określenie logistyki produktu. Chłodnia musi być zbudowana na wymiar i potrzeby naszych plantacji. Do tego dobieramy następnie agregaty chłodnicze. W przypadku obiektów pod owoce jagodowe dobrze sprawdzają się systemy z bezpośrednim systemem chłodzenia opartym na freonie – informował P. Barański. Ważna jest prawidłowo dobrana chłodnica, która zapewni dobre schłodzenie produktu. Istnieją także różnego rodzaju systemy rozprowadzania ziemnego powietrza. W przypadku szokowego schładzania truskawek trzeba przygotować bardzo specjalistyczny bilansu, gdyż będzie on wymagał posiadania urządzeń o bardzo wysokiej sprawności. W przypadku truskawek eksportowanych należy pamiętać, że owoce te trzeba będzie schładzać poniżej 4oC. Ważne jest, aby następnie utrzymać ten ciąg chłodniczy, w przeciwnym razie dojdzie do skraplania się wody na owocach.
Jak informował P. Barański, w dużej chłodni o dużych gabarytach, można wybudować pomocniczy tunel do wychładzania. Na rynku są także specjalistyczne urządzenia do schładzania jak np. kurtyny montowane na chłodnicach, pozwalające na szokowe schłodzenie, o którym mówimy jeśli owoce w ciągu 2 godzin od zerwania schłodzimy do zadanej, niskiej temperatury. Uzupełnieniem lub dopełnieniem obiektów, gdzie odbywa się przetrzymywanie owoców jagodowych są mroźnie, jonizatory powietrza czy systemy ozonowania powietrza.
