Początek wegetacji malin oznacza zaplanowanie i rozpoczęcie ich ochrony. Obecnie wegetacja rozpoczęła się zarówno na plantacjach malin odmian jesiennych jak i na plantacjach malin odmian letnich (fot. 1, 2).
Początek wegetacji i niezbędne lustracje
Na plantacjach malin jesiennych w gruncie dopiero pojawiają się tegoroczne pędy. Z ochroną należy poczekać, aż wysokość nowych przyrostów osiągnie 20-30 cm. Natomiast na plantacjach odmian letnich już czas przeprowadzić lustrację i ocenić kondycję pędów po zimie. Na tej podstawie ławo będzie ocenić skuteczność przeprowadzonej w poprzednim roku ochrony w okresie letnim i jesiennym.
Ocena będzie dotyczyła chorób wywoływanych przez grzyby powodujące zamieranie pędów maliny. W tym przypadku podstawowe znaczenie mają dwa grzyby: Didymella applanata oraz Botrytis cinerea.
Niepokojące srebrzystości
Fot. 3. Początek wegetacji maliny odmiany Polana
Na początku wegetacji łatwo znaleźć wtórne objawy D. applanata na dwuletnich pędach po infekcjach podczas ich drewnienia w poprzednim roku. Porażone miejsca są srebrzystoszarej lub szarej barwy (fot. 3). Srebrzystość jest efektem oddzielenia się kilku wierzchnich warstw kolenchymy, pod które dostało się powietrze. W miejscach porażenia pędów i na porażonych łuskach widoczne są tworzące się perytecja – owocniki stadium doskonałego (workowego). Kora pędów pęka, łuszczy się i jest pokryta bardzo licznymi, gęsto ułożonymi perytecjami. Obok perytecjów mogą występować mniej liczne piknidia – owocniki stadium konidialnego (fot. 4, 5).
Fot. 4. Szara łuszcząca się kora pędów porażonych przez Didymella applanata 
Fot. 5. Szara łuszcząca się kora pędów porażonych przez Didymella applanata
Kolejnym spękaniom kory sprzyjają procesy nawilżania i wysychania zewnętrznych tkanek. Silnie porażone pędy malin zamierają przed pełnym rozwojem kwiatostanów lub przed dojrzewaniem owoców. Źródłem pierwotnego zakażenia (infekcji) na wiosnę są perytecja, które rozwijają się przez całą zimę i przedwiośnie na porażonych pędach i łuskach (fot. 4, 5, 6). W połowie kwietnia są one wypełnione workami z zarodnikami workowymi. Wysiew zarodników rozpoczyna się z końcem kwietnia i trwa do końca czerwca, przy czym obfitość wysiewu zależy od wielkości opadów. Po każdym dłużej trwającym deszczu w maju i czerwcu wysiewy zarodników są bardziej obfite. Zarodniki workowe infekują rośliny tylko przy wysokiej i dłużej trwającej wilgotności powietrza. Strzępki kiełkowe grzyba mogą wnikać do rośliny zarówno przez nieuszkodzoną tkankę, jak i przez różne drobne zranienia.
Uwaga na szarą pleśń
Zupełnie inaczej wyglądają objawy wywoływane przez Botrytis cinerea. Plamy nekrotyczne na pędach są jasne i bardzo rozległe. Nie występuje wyraźna granica pomiędzy zdrową a chorą tkanką. Podczas jesieni i zimy porażona tkanka przebarwiła się na kolor srebrzystoszary i często się łuszczy. Na tkance z nekrozami tworzą się charakterystyczne czarne, płaskie tarczki wielkości 3-10mm, będące przetrwalnikami grzyba (sklerocja, fot. 7). Jest to łatwa do diagnostyki cecha choroby na dwuletnich pędach. Podstawowym źródłem infekcji wiosną są zarodniki konidialne wytwarzane na sklerocjach, które przezimowały na porażonych w ubiegłym sezonie pędach. Wilgotna pogoda sprzyja masowemu powstawaniu zarodników konidialnych. Pierwsze pojawiają się już w marcu, a kolejne sukcesywnie przez cały sezon wegetacyjny. Konidia grzyba B. cinerea mogą kiełkować tylko w kropli wody. Zakres temperatury, w której może dojść do zakażenia jest znaczny i wynosi od 6oC do 28oC.
Początek ochrony malin przed chorobami
Ochronę przeciwko zamieraniu pędów maliny standardowo rozpoczyna się, gdy tegoroczne pędy osiągną wysokość 10-20 cm. Do zwalczania tej choroby zarejestrowany jest Switch 62,5 WG. Jest to doskonale znany producentom malin fungicyd zawierający dwie substancje czynne – cyprodynil oraz fludioksonil. Wykazuje działanie wgłębne i powierzchniowe. Stosuje się go zapobiegawczo i interwencyjnie w dawce od 0,8 do 1 kg/ha. W celu efektywnego jego wykorzystania nie należy przekraczać 3 zabiegów w ciągu sezonu i stosować go przemiennie z produktami z innych grup chemicznych.
Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.
Materiał promocyjny firmy Syngenta
