Wystarczy porównać przebieg pogody i ilości opadów atmosferycznych w 2019 i 2020 roku by zdać sobie sprawę ze skali trudności dostosowania strategii nawodnieniowej do aktualnej sytuacji. W Polsce zdarzają się sezony bardzo różniące się od siebie. Obranie jednego programu dostarczania wody roślinom nie zda egzaminu. Konieczne jest bieżące analizowanie sytuacji i podejmowanie właściwych kroków. Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach stworzył do tego celu odpowiednie narzędzie. Jest nim Internetowa Platforma Wspomagania Decyzji Nawodnieniowych. O tym rozwiązaniu mówiła 3 grudnia podczas internetowego szkolenia Katarzyna Wójcik, przedstawiciel IO w Skierniewicach.
O koncepcji
IO w Skierniewicach przygotował specjalną stronę internetową poświęconą nawodnieniu. Jest ona dostępna pod adresem www.nawadnianie.inhort.pl. Na głównej stronie znaleźć można artykuły, wykłady, metodyki, zalecenia, sympozja naukowe. Jest tu zatem sporo wiedzy merytorycznej. Są także rozwiązania typowo praktyczne, jak choćby kalkulatory do wyliczania potrzeb nawodnieniowych różnych roślin. Internetowa Platforma Wspomagania Decyzji Nawodnieniowych to także miejsce w którym Instytut publikuje dane z monitoringu wilgotności gleby i inne jeszcze informacje. Do pomiarów wykorzystuje się stacje meteorologiczne rozmieszczone w kilkunastu lokalizacjach w całym kraju.
Monitoring wilgotności gleby
Prowadzimy go w 6 gospodarstwach. Zlokalizowaliśmy je w takich miejscowościach jak Biała Rządowa, Białousy, Dąbrowice, Kadcza, Skierniewice i Zawichost. Badania prowadzimy w kwaterach nawadnianych i nienawadnianych. Sondy w sadach bez nawodnienia umieszczone są na głębokości 15 i 30 cm, a w nawadnianych bezpośrednio pod kroplownikiem na 20 i 40 cm. – poinformowała K. Wójcik. W jej ocenie takie rozmieszczenie sond pozwala na dość dokładne przeanalizowanie przenikania wody w profilu glebowym.
Metodyki obliczania zapotrzebowania na wodę
Internetowa Platforma Wspomagania Decyzji Nawodnieniowych oferuje 14 metodyk szacowania potrzeb wodnych. W gronie jagodowych dla których zostały stworzone ujęto borówkę, truskawkę, malinę, porzeczkę czarną i czerwoną oraz jagodę kamczacką. To jednak tylko część wiedzy zgromadzonej na platformie. Można na niej znaleźć także ponad 600 artykułów dotyczących nawadniania. Dodatkowo dostępne są też informacje o sympozjach i szkoleniach poświęconych tej właśnie tematyce.
Jak obliczyć ewapotranspirację?
Służą do tego kalkulatory nawodnieniowe. Pierwsza zakładka w tej części platformy to ewapotranspiracja. Jej wartość zależy od szeregu czynników. Są to m.in. temperatura powietrza, jego wilgotność względna, nasłonecznienie czy warunki wietrzne. Platforma oferuje 4 modele w oparciu o które można wyliczyć wartość ewapotranspiracji. Najprostszym, choć i najmniej wiarygodnym, jest ten oparty wyłącznie o wskazania temperatur. Drugi wariant, model Grabarczyka, poza wskazaniami z termometrów wykorzystuje też wilgotność względną powietrza. W modelu Hargreavesa wykorzystuje się takie dane jak temp. maksymalna i minimalna oraz szerokość geograficzna. Najrzadziej sięga się po model Penmana-Monteitha. Aby z niego skorzystać plantator musi posiadać wiedzę na temat wielu czynników i parametrów. Ich wartości prowadza do kalkulatora i dzięki niemu uzyskuje informację o wielkości ewapotranspiracji.
Jak obliczyć zapotrzebowanie roślin na wodę?
Kalkulatory nawodnieniowe pozwalają też wyliczyć ilość wody jaką roślinom należy podać z uwzględnieniem zróżnicowania rozwiązań w oparciu o które to następuje. Internetowa Platforma Wspomagania Decyzji Nawodnieniowych pozwala wykonać obliczenia dla nawadniania kroplowego, minizraszaczy oraz deszczowni. Twórcy platformy przygotowali także oddzielne zakładki dla plantatorów roślin sadowniczych, warzywniczych i ozdobnych.
Jeszcze więcej
To tylko niektóre z ważniejszych funkcjonalności internetowego narzędzia stworzonego przez IO w Skierniewicach. Internetowa Platforma Wspomagania Decyzji Nawodnieniowych oferuje więcej możliwości. W wielu poszczególnych zakładkach znajdują się instrukcje korzystania z kalkulatorów. Te w dużej mierze obrazowe zalecenia ułatwią korzystanie ze strony i rozwiązań, które ona oferuje.