Szkolenie z zakresu prawidłowego nawożenia truskawek m.in. dla członków grupy producentów owoców i warzyw „Hortus” z Ochli koło Zielonej Góry odbywało się 13 grudnia. Jego organizatorem była firma Osadkowski-Cebulski.
Poznać zapotrzebowanie na składniki
O tym jak poprawić efektywność żywienia truskawek mówił dr Zbigniew Jarosz z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. Jednym z podstawowych elementów decydujących o prawidłowym zapatrzeniu tych roślin w składniki pokarmowe jest poznanie faktycznego zapotrzebowania wynikającego z warunków uprawy oraz zapowiadającego się plonowania. Ważna jest również znajomość średniego wykorzystania poszczególnych składników z nawozów przez rośliny truskawki, które w przybliżeniu dla azotu wynosi 50-60%, fosforu 20-25%, potasu 55-65%, wapnia 25-30%, magnezu 60-70%, a mikroelementów 3-5%. Najwięcej problemu w żywieniu sprawia prawidłowe zaopatrzenie roślin w składniki najmniej wykorzystywane z nawozów, do których należą fosfor, wapń i mikroelementy.
Jednym z elementów determinujących pobieranie składników odżywczych jest gleba i jej aktualny odczyn. W celu określenia zasobności gleby prelegent rekomendował wykonanie jej analizy metodą uniwersalną. Dr Jarosz, zwracał następnie uwagę na prawidłowe opracowanie zaleceń w oparciu o jej wyniki. W jego opinii dawno temu opracowane liczby graniczne dotyczące nawożenia truskawek na plantacji z maksymalnym plonem 15 t/ha. Dlatego na tych plantacjach gdzie uzyskuje się znacznie wyższe plony nawożenie też powinno być odpowiedni wyższe. Zupełnie inaczej będzie wyglądało podawanie nawozów na plantacjach powtarzających owocowanie, gdzie uzyskiwane plony przekraczają nawet 30 t/ha w uprawach prowadzonych w glebie. Tam ilość podawanych nawozów względem nawet intensywnych plantacji z odmian tradycyjnie owocujących trzeba będzie zwiększyć o kolejne 20-30%.
Jakość wody bardzo ważna
Ważna jest także jakość wody, jeśli zawiera np. duże ilości żelaza lub manganu konieczne jest zamontowanie filtrów lub jej napowietrzanie w specjalnych zbiornikach, co spowoduje wytrącanie z wody tych pierwiastków i ich osiadanie na dnie zbiornika.
Niebezpieczna jest także woda ze zbyt dużą zawartością sodu. W przypadku podlewania roślin wodą ze zbyt dużą zawartością sodu na roślinach pojawiają się podobne objawy jak w przypadku nadmiernego zasolenia gleby. Ważne jest także, aby woda miała optymalne pH, to w przypadku wody używanej do fertygacji truskawek zawiera się w przedziale 5,5–5,7. Jeśli woda ma zbyt duże pH można w celu jej obniżenia dodać niewielkie ilości kwasów mineralnych (np. kwasu azotowego). Dodatek tych związków powoduje także poprawienie właściwości wody. Czasem jakość wody ulega poprawie poprzez dodatek do niej koncentratów aminokwasowych lub kondycjonerów wody. Jakość wody odgrywa także bardzo ważną rolę w zabiegach dokarmiania pozakorzeniowego i ochrony roślin i to właśnie od jakości wody czasem nawet w 60% zależy jakość tego zabiegu – mówił dr Z. Jarosz.
Przygotowanie stanowiska
Przygotowanie stanowiska pod uprawę truskawek, należy rozpocząć minimum rok przed założeniem uprawy. W tym celu należy przeprowadzić analizę składu chemicznego gleby (najlepiej metodą uniwersalną) i do jej wyników dostosować nawożenie. Jeśli gleba ma zbyt niskie pH (odczyn kwaśny) można ją zwapnować. Wapnowania gleby w celu zmiany jej pH nie wolno nigdy robić w okresie wegetacji, gdyż bardzo negatywnie odbija się to na kondycji roślin. Warto także wiedzieć, że truskawka lepiej rośnie na glebach lekko kwaśnych niż przewapnowanych. Do ustalenia optymalnego pH dobrze jest używać wapno kredowe. Jeśli gleba jest uboga w magnez można zastosować również wapno magnezowe. Jak informował dr Jarosz, niebezpieczne dla gleby jest stosowanie bardzo dużych jednorazowych dawek wapna tlenkowego, powodującego gwałtowny wzrost odczynu ryzosfery. Efektem nadmiernej alkalizacji gleby są starty azotu spowodowane ulatnianiem amoniaku do atmosfery i przyspieszony rozkład glebowej materii organicznej. Zjawisko to negatywnie wpływa również na życie biologiczne gleby.
Strukturę gleby można poprawić poprzez jej wapnowanie, uprawę roślin strukturotwórczych lub stosowanie kwasów humusowych. W przypadku tych ostatnich trzeba je jednak pozycjonować nie jako panaceum na dobrą strukturę gleby, ale raczej jako związki wspomagające, wprowadzane dla gleby w sytuacji kiedy nie mamy możliwość poprawić jej struktury przez zabiegi mechaniczne lub wprowadzenie materii organicznej. Dobrze sprawdza się ich podawanie na glebach nadmiernie zwięzłych.
Jak informował dr Zbigniew Jarosz, najlepszymi metodami poprawiającymi strukturę gleby jest uprawa przedplonów. Dla truskawek takim optymalnym przedplonem jest gryka. Jej korzenie rozluźniają glebę oraz wydzielają m.in. taninę (ogranicza populację pędraków i drutowców), rutynę (ogranicza zachwaszczenie). W ostatnim czasie pojawiają również doniesienia, że gryka wydziela dla gleby cjanamid, który działa na glebę odkażająco, poprzez niszczenie szkodliwych patogenów chorobotwórczych. Dobrymi przedplonami są także gorczyca, facelia błękitna. Tam, gdzie problemem jest nadmiar gryzoni, warto wprowadzić do uprawy jako przedplon nostrzyk, który wydziela kumarynę, odstraszającą myszy, nornice i karczowniki.
W czasie sadzenia
Według dr Jarosza, przed przystąpieniem do sadzenie truskawek dobrze jest namoczyć ich system korzeniowy w roztworze kwasów humusowych (0,5-1,0%) z dodatkiem fosforanu potasu lub fosforan amonu (0,2-0,3%). Taki zabieg wpływa pozytywnie na zdrowotność roślin po posadzeniu i stymuluje lepszy rozwój systemu korzeniowego.
Bardzo ważna jest również sama technika sadzenia – w jej trakcie bezwzględnie należy przestrzegać, aby system korzeniowy był pionowo umieszczony w glebie. W przeciwnym razie jeśli został podwinięty na etapie sadzenia, rośliny będą słabo rosnąć, a jeśli doszło do jego podwinięcia może dochodzić do zagniwania korzeni. Dlatego, jeśli sadzonki frigo mają zbyt długi system korzeniowy lepiej jest go skrócić, a do sadzenia używać specjalnych sadzaków, którymi dopychając sadzonkę w glebie ucina się podwinięty fragment korzeni.
Jak informował dr Jarosz, często po posadzeniu truskawek na roślinach pojawiają się purpurowo-fioletowe przebarwienia ogonków i blaszek liściowych. Nie są to objawy niedoboru składników pokarmowych ale reakcja stresowa młodych roślin na nowe warunki bytowania. W takiej sytuacji należy wstrzymać się z dodatkowym nawożeniem i intensywną biostymulacją. Na tym etapie należy pozwolić się dobrze przyjąć truskawkom i umożliwić zbudowanie im dobrego systemu korzeniowego.
Bardzo dobre efekty na etapie produkcji sadzonek daje zastosowanie mieszaniny preparatów Terra-Sorb Complex oraz BlackJak. Dzięki podlewaniu ukorzeniający się truskawek tym roztworem dochodzi do szybkiego ich ukorzeniania się i rozbudowy systemu korzeniowego – informował Albert Zwierzyński z firmy Osadkowski SA. Jednorazowy zabieg w tej technologii w przeliczeniu na liczbę sadzonek potrzebnych do założenia hektarowej plantacji szacuje się na około 30 zł. Po upływie dwóch tygodni od posadzenia roślin na miejsce stałe należy wykonać zabieg dolistny stosując Terra-Sorb Complex w dawce 1,5 l/ha wraz z BlackJak 2 l/ha. Zastosowanie tych produktów na tym etapie powoduje, że rośliny lepiej się ukorzeniają, mają wyrównany wzrost i są mniej odporne na stres wody.
Więcej o zasadach nawożenie dolistnego, biostymulatorach i rozwiązaniach stymulujących naturalną odporność truskawek w kolejnych częściach relacji z tego szkoalenia
