Czy można przetwarzać borówki?

Podczas Konferencji Borówkowej 2014 „Perspektywy” będziemy się zastanawiać nad możliwościami zagospodarowania owoców borówki. Czy mniejsze gospodarstwa, mogą zajmować się ich przetwórstwem? Jest w Polsce szansa na rozpowszechnienie się sprzedaży bezpośredniej z gospodarstw i oferowanie w nich również produktów przetworzonych?

Panel Dyskusyjny pod hasłem „Alternatywne możliwości zagospodarowania i sprzedaży owoców” poprowadzi Jan Karwowski z Grupy Producentów Owoców „Polskie Jagody”,

który uprawą borówki wysokiej zajmuje się przeszło 30 lat. Od wielu interesuje się również możliwościami przetwarzania tych owoców, o czym najlepiej świadczy kolekcja wyrobów z borówki, zgromadzona w jego biurze.

W panelu dyskusyjnym udział wezmą:

Józef Jezierski – Dar Ogrodu, Brudzew koło Sieradza

W rodzinne przedsięwzięcie związane z produkcją soków owocowych, wciągnął go ojciec Dariusz.

Pan Dariusz, jeszcze w czasach, gdy jako student odbywał praktyki w gospodarstwie rolnym w Niemczech po raz pierwszych spróbował świeżo tłoczonego soku z jabłek, wyprodukowanego profesjonalną technologią. Jego smak przywiózł ze sobą do Polski, gdzie również zaczął robić sok na własne potrzeby, przy użyciu ręcznej tłoczni. W 2008 r. Dariusz i Józef Jezierscy zaczęli poważnie myśleć o uruchomieniu produkcji soków owocowych i odwiedzili w tym celu kilka zajmujących się tym gospodarstw w Niemczech. Efektem tego było zakupienie i sprowadzenie do Polski we wrześniu 2009 roku mobilnego zestawu maszyn do produkcji soków i uruchomienie działalności firmy o nazwie Dar Ogrodu. Można śmiało stwierdzić, że w ten sposób Dariusz i Józef Jezierscy zapoczątkowali w Polsce modę na soki. Zaczęli sprzedawać maszyny i kompletne linie do produkcji i konfekcjonowania soków, udoskonalać technologię. Oprócz soku jabłkowego, którego do tej pory tłoczą najwięcej, podejmowali również próby produkcji soków z owoców jagodowych aronii, malin, i borówek. Choć sok borówkowy w postaci finalnego produktu okazuje się być drogi, to jednak może stanowić świetny komponent do mieszania go z sokami z innych owoców.

Paweł Skwarka – Borówkowe Pola, Gałków koło Łodzi

Pan Paweł Skwarka, prowadzący w Gałkowie koło Łodzi działalność dziewiarską (firma Acer), uprawą borówki wysokiej zajął się w 1995 roku, kiedy to przejął po babci 2,7 ha ziemi i postanowił obsadzić je borówką wysoką. Materiał do nasadzeń kupował w gospodarstwie Hanny i Jana Karwowskich w Piskórce, gdzie również dowiedział się i przekonał jak różnorodne produkty można otrzymać z owoców borówki. Gdy plony owoców zbieranych z 2,5 ha plantacji z roku na rok rosły, postanowił zając się ich przetwórstwem. Pierwszy próby przygotowania nalewki z owoców borówki dały bardzo dobry efekt, dlatego w 2012 roku Pan Paweł rozpoczął pierwsze działania w celu zalegalizowania produkcji. Nie było łatwo, procedury, skład podatkowy, Sanepid, szereg dokumentów, procedur i kontroli – wszystko to trwało 8 miesięcy. Przebrnął jednak przez to wszystko szczęśliwie i w lipcu 2012 roku uzyskał zezwolenie na produkcję wyrobów spirytusowych, stając się tym samym szóstym w kraju i pierwszym w województwie łódzkim legalnym wytwórcą nalewek owocowych. Rocznie wspólnie z synami produkuje około 3000 butelek nalewki. W ubiegłym roku rozszerzył asortyment o likier borówkowy, produkowany na bazie borówkowego miodu. W planach jest dalszy rozwój i włączenie do oferty kolejnych borówkowych produktów.

Harm Valckx – Sunberry International.

Harm Valckx uprawia borówkę od 1980 r. Obecnie posiada dwie plantacje o powierzchni 22 i 45 ha. W 2004 r. założył firmę Sunberry International, udziały w której sprzedał dziewięć lat później. W roku 2013 firma wprowadziła na rynek 4500 ton świeżych owoców borówki. Roczna sprzedaż borówek mrożonych IQF wynosi 1300 ton; część owoców jest przeznaczana do suszenia i produkcji soków.

Jolanta i Witold Hawajscy – Gospodarstwo Borówkowe SlowBerry, Palikije Drugie (woj. Lubelskie)

Z uprawą borówki wysokiej związani są od 25 lat. Byli nie tylko jednymi z pierwszych, którzy zaczęli uprawiać borówkę w Polsce, ale również przyczynili się do powstania Stowarzyszenia Plantatorów Borówki Amerykańskiej (Pan Witold był pierwszym prezes tej organizacji), które w przyszłym roku będzie obchodzić jubileusz 20-lecia.

3 lata temu zainteresowali się ideą Slow Food – przeciwstawienia się inwazji żywności wysoko przetworzonej i powrotem do tego co naturalne i prawdziwe. Dało to nam nowe spojrzenie na otaczający nas świat, na to co jemy i co sami robimy – powiedział Witold Hawajski. Slow Food to nie tylko organizacja, to również nawiązanie do tradycji, zwrócenie uwagi na zdrową żywność, naturalnego pochodzenia, na produkcję ekologiczną i małe rodzinne gospodarstwa – dodaje Pani Jolanta. To wszystko nadało nowego charakteru gospodarstwu Państwa Hawajskich, w którym borówki uprawia się na powierzchni 1,5 ha. Jeżdżąc po świecie i zwiedzając inne kraje przekonali się o korzyściach jakie może dać małe przetwórstwo i przetwarzanie żywności, nie tylko na własne potrzeby. W przekonaniu tym umocniła ich wizyta w Turynie na Międzynarodowych Targów Salone del Gusto.

Dużą część owoców borówki sprzedają oni we własnym gospodarstwie. Często klienci przyjeżdżając do nas po owoce borówki z zainteresowaniem pytali –co można jeszcze zrobić z tych owoców? To skłoniło nas do ich przetwarzania– powiedział Witold Hawajski. Nie jest jednak łatwo, gdyż polskie ustawodawstwo nie sprzyja małemu przetwórstwu w gospodarstwach i by to robić legalnie i móc wprowadzać produkty do sprzedaży trzeba spełnić szereg wymagań. Państwo Hawajscy gromadzą coraz bogatszą kolekcję wyrobów z borówki – konfitury, dżemy, nalewki, wina, soki, kosmetyki, farmaceutyki, suplementy diety, herbaty …, lista jest bardzo długa. Eksperymentalnie zaczęli robić z borówek różne rodzaje konfitur. Firmowym produktem jest Konfitura Hawajska z dodatkiem ananasa i kardamonu. Konfitura zimowa powstaje na bazie borówek z dodatkiem imbiru. Robiona jest też czysta klasyczna konfitura z samych borówek i mus borówkowy dla diabetyków. Asortyment uzupełnia sok borówkowy oraz konfitura leśna, gdzie do borówek dodaje się maliny i jeżyny. Dla gospodarstwa Państwa Hawajskich, jak też wielu innych podobnych, małe przetwórstwo może być szansą na rozwój, zagospodarowanie własnych owoców i dodatkowe dochody. Tylko czy polskie prawo będzie temu sprzyjać? Jak zwykle widzimy, że to co łatwe, proste i zrozumiałe w innych krajach, okazuje się niewiarygodnie trudne czy wręcz niemożliwe w polskim ustawodawstwie. Czy uda się to zmienić?

www.konferencjaborowkowa.pl