Targi TSW odbywające się w Kielcach, to jak zawsze dobra okazji do poznania oferty wielu firm oferujących materiał szkółkarski. Może cieszyć, że w ofercie coraz większej liczby polskich szkółek obecne są polskie odmiany borówek, malin, czy też jeżyn.
Nowe odmiany – również z polskiej hodowli
Jak informował Bartłomiej Romański ze szkółki Romańscy, w ofercie ich gospodarstwa w tym sezonie w sprzedaży będzie nadal dostępnych kilka nowych odmiany borówki wysokiej, m.in.: ‘Draper’, ‘Calypso’ czy ‘Liberty’.
Oferta powiększa się również m.in. o polskie odmiany malin pochodzące z programu hodowlanego realizowanego w firmie Niwa z Brzeznej. Będą to takie odmiany jak ‘Magnat’ oraz ‘Baron’. Szkółkarz prowadzi rozmowy również z innymi firmami hodowlanymi z zagranicy, co powinno zwiększyć ofertę o kolejne, interesujące, typowo deserowe odmiany malin z zagranicznej hodowli.
W ocenie B. Romańskiego, cały czas dominującym gatunkiem w sprzedaży w ich szkółce są borówki oraz jeżyny. Nie słabnie także zainteresowanie pnączami mini kiwi. Po kilku latach przestoju obserwuje ponowne zainteresowanie krzewami jagody kamczackiej, której owoce cieszą się coraz większym zainteresowanie ze strony różnego rodzaju odbiorców. W przypadku tego gatunku najlepiej sprzedają się w tej szkółce rośliny takich odmiany jak ‘Aurora’, ‘Indygo Gem’ czy ‘Honey Bee’.
Sporą popularnością cieszą się także jeżyny bezkolcowe takie jak ‘Loch Ness’, ‘Cheester’, ‘Arapaho’, ‘Triple Crown’ czy polska, wczesna odmiana ‘Glorniwa’. W przypadku tego gatunku w jego ocenie plantatorzy decydują się zakładać coraz większe plantacje.
A może Borówki Olimpu?
W szkółce Pawła i Moniki Łasica, w tym sezonie po raz pierwszy wprowadzono do oferty borówki z serii „Borówki Olimpu”, pochodzące z programu hodowlanego szkółki Ciepłucha. Paweł Łasica szczególnie wyróżnia odmianę ‘Demeter’, która – o ile potwierdzi swoją przydatność w uprawie – może stanowić poważną konkurencję dla odmiany ‘Calypso’. ‘Demeter’ charakteryzuje się dużymi, niezwykle jędrnymi owocami o konsystencji „crunchy”, cenionej przez międzynarodowych dystrybutorów. Owoce są bardzo słodkie i smaczne, dojrzewają kilka dni po odmianie ‘Duke’, osiągając średnią wagę 3 g i średnicę 17,5 mm. Wyróżnia je również wyjątkowo długi okres przydatności do spożycia (shelf-life – brak pogorszenia parametrów po 4 tygodniach przechowywania). Odmiana jest bardzo plenna, z przewidywanym plonem o 50% wyższym niż ‘Duke’, a krzewy charakteryzują się dobrym, wyprostowanym i silnym pokrojem.
Łasica podkreśla, że kluczową zaletą nowych polskich odmian jest wysoka zawartość genów borówek północnych, co przekłada się na długi okres spoczynku. W kontekście zmian klimatu i przesunięcia się okresu zimowego na luty i marzec, jest to niezwykle istotne. Późniejsze rozpoczęcie wegetacji zmniejsza ryzyko uszkodzeń roślin, kwiatów i zawiązków przez wiosenne przymrozki, w przeciwieństwie do wielu obecnie uprawianych odmian, które często zaczynają wegetację już w lutym i marcu. Po trzech latach obserwacji, Łasica uważa, że odmiany z serii „Borówki Olimpu”, przy odpowiedniej agrotechnice, dzięki późniejszemu wegetowaniu, oferują większą odporność na przymrozki, a jednocześnie charakteryzują się wysoką plennością i jakością owoców. W jego opinii stanowią one optymalne rozwiązanie dla plantatorów.
Były nowością na TSW
Trzeba zaznaczyć, że „Borówki Olimpu”, które tworzy już kilka odmian, ich twórcy, a więc przedstawiciele Szkółki Ciepłucha, zgłosili również do grona nowości TSW 2025. Prace hodowlane, których celem jest wprowadzenie na rynek nowych odmian borówki wysokiej w tej szkółkarskiej firmie prowadzone są już od 2010 roku. W hodowli wzięły udział wyłącznie borówki typu północnego, o wysokiej mrozoodporności. Celem było uzyskanie odmian o dużych i jędrnych owocach. Parametry, które były najbardziej istotne w selekcji to: kaliber, twardość/jędrność, plenność, shelf-life, BRIX, wigor rośliny, zdrowotność.
Wykonano ponad 300 krzyżowań z czego uzyskano 76 siewek. Z wyselekcjonowanych genotypów wykonano mikrosadzonki i posadzono na plantacji porównawczej w 2021 roku. W wyniku obserwacji krzewów i badań owoców wyłoniono 6 najbardziej obiecujących siewek.
Ustalając cele hodowli, kierowano się informacjami płynącymi od plantatorów oraz pośredników kupujących owoce na rynku europejskim. W związku z tym, celem hodowli było uzyskanie nowych odmian o owocach jednocześnie dużych (o średnicy ponad 20 mm) i twardych (poziom twardości porównywalny lub wyższy niż u odmiany ‘Duke’). Podczas oceny i selekcji materiałów hodowlanych priorytetem był wczesny termin dojrzewania owoców, ale uwzględnione zostały także genotypy o średniej i późniejszej porze dojrzewania. Poza tym, w ocenie i selekcji brano pod uwagę również brak utraty jędrności owoców w okresie pozbiorczym, wysoką zawartość w nich cukrów (ekstraktu), małą i suchą bliznę po szypułce, brak pozostającego okwiatu, silny wzrost i wzniesiony pokrój krzewów oraz odporność na choroby. Sadzonki tylko nowych polski odmian borówki wysokiej z serii „Borówki Olimpu” będą dostępne w sprzedaży jesienią 2025 r., w pojemnikach C2 i 5-litrowych.
Wszystkich zainteresowanych tymi nowymi odmianami borówek, ale nie tylko zapraszamy do udziału w 13 Międzynarodowej Konferencji Borówkowej, które będzie odbywał się w dniach 6–7 marca w Ożarowie Mazowiecki. Szczegóły znajdziecie na www.konferencjaborowkowa.pl
