W okresie poprzedzającym kwitnienie, maliny w uprawie polowej mogą być atakowane przez agrofagi istotnie ograniczające wzrost i rozwój roślin. Zaniechanie zabiegów w tym czasie lub ich nieterminowe wykonanie może drastycznie zredukować plon owoców.
Najważniejsze choroby
W tym czasie należy zwrócić na zamieranie pędów maliny. Jego przyczyną jest najczęściej porażenie przez grzyba Didymella applanata – sprawcę przypąkowego zamierania pędów. Równocześnie może być również powodowane przez 3 inne grzyby:Leptosphaeria coniothyrium – sprawcę zamierania podstawy pędów maliny, Botrytis cinerea – sprawcę szarej pleśni maliny i Elsinoe veneta – sprawcę antraknozy maliny. Pierwsze objawy zamierania pędów pojawiają się zazwyczaj w okresie od połowy maja do końca czerwca. W dolnej części pędów tegorocznych, wokół pąków i u nasady liści tworzą się brunatnofioletowe plamy, które późnym latem i jesienią (podczas drewnienia pędów) przybierają szary kolor. Kora w porażonych miejscach pęka. Porażone pędy są bardziej wrażliwe na uszkodzenia mrozowe podczas zimy, których następstwem może być masowe zamieranie pędów wczesną wiosną. W uprawie malin letnich największe nasilenie objawów choroby obserwuje się w drugim roku od zakażenia, w okresie kwitnienia roślin i wiązania owoców, kiedy porażone pędy zamierają. Prowadzi to do dużych strat w plonie owoców. W ramach profilaktyki zamierania pędów należy prowadzić obserwacje krzewów maliny w okresie od maja do sierpnia. W celu ograniczenia źródła infekcji należy wycinać i usuwać z plantacji porażone pędy. Ochrona przed zamieraniem pędów powodowanym przez wszystkie wymienione grzyby powinna być rozpoczęta przez kwitnieniem w momencie, gdy nowe pędy osiągają wysokość 10-20 cm. Kolejne zabiegi należy wykonywać co 10 dni – w fazie kwitnienia (początek kwitnienia, pełnia kwitnienia i koniec kwitnienia) oraz po zbiorze owoców i wycięciu starych pędów owoconośnych.
Skutecznym preparatem do ochrony przed zamieraniem pędów jest Switch 62,5 WG. Środek może być stosowany 2 razy w sezonie w dawce 0,8-1,0 kg/ha. Środek przeznaczony jest również do ochrony maliny przed szarą pleśnią i antraknozą. Aby przeciwdziałać uodparnianiu się patogenów, środek należy stosować naprzemiennie z fungicydami należącymi do innych grup chemicznych.
Kolejną groźną chorobą w uprawie polowej malin jest rdza maliny powodowana przez grzyb Phragmidium rubi-ideai. Choroba ta występuje w Polsce powszechnie w latach o dużej ilości opadów, szczególnie na odmianach maliny jesiennej. Pierwsze objawy rdzy pojawiają się wiosną (zwykle w drugiej połowie maja) na górnej stronie młodych liści w postaci pomarańczowych wybrzuszeń. Są to skupienia ogników (ecjów), zawierających zarodniki ognikowe (ecjospory). W czerwcu lub lipcu na dolnej stronie liści pojawiają się rdzawo pomarańczowe skupienia z zarodnikami rdzawnikowymi (urediniosporami). Kolejnym stadium rozwojowym rdzy są czarne zarodniki przetrwalnikowe (teliospory). Przy dużym nasileniu choroby porażone liście ulegają defoliacji, co wpływa na ograniczenie plonowania. Dodatkowo podczas zbiorów można obserwować zarodniki rdzawnikowe również na owocach. Co dyskwalifikuje je do sprzedaży.
Skuteczne zwalczanie rdzy uzależnione jest od właściwego terminu rozpoczęcia zabiegów. Przed kwitnieniem, po zauważeniu pierwszych objawów na górnej stronie liści w postaci pomarańczowych ecjów (BBCH 10-59) polecane jest przeprowadzenie co najmniej dwóch zabiegów w odstępie 10-14 dni. Zabiegi przeprowadzone w tym terminie niszczą ecja, przez co ograniczają źródło zakażenia na chronionej plantacji. Skutecznym środkiem przeznaczonym do ochrony przez rdzą maliny jest Scorpion 325 SC. Środek należy stosować zapobiegawczo lub natychmiast po wystąpieniu pierwszych objawów choroby, od momentu osiągnięcia przez pędy około 20% typowej długości do końca fazy dojrzewania owoców (BBCH 32-79). W sezonie wegetacyjnym można wykonać 2 zabiegi tym preparatem w dawce 1,0 l/ha w odstępie 21 dni. Środek przeznaczony jest również do ochrony maliny przed antraknozą, białą plamistością liści i mączniakiem prawdziwym maliny.
Uwaga na szkodniki
Występowanie zamierania pędów związane jest często z żerowaniem pryszczarka namalinka łodygowego. Dlatego zwalczanie tego szkodnika wpisuje się w strategię zapobiegania tej chorobie. W okresie przed kwitnieniem do ochrony przed pryszczarkiem rejestrację posiadają środki oparte na acetamiprydzie (w dawce 0,2 kg/ha). Środki te przeznaczone są również do zwalczania innych szkodników: kwieciaka malinowca, kistnika malinowca, mszyc i zwójek.
W okresie przed kwitnieniem malin istotne znaczenie ma zwalczanie zwójkówek, głównie różóweczki i malineczki. Gąsienice żerują wewnątrz kryjówek powstałych ze zwiniętych liści najczęściej na szczytach pędów. W wyniku uszkodzenia stożków wzrostu dochodzi do rozkrzewiania się pędów na skutek wybijania pędów bocznych, a w konsekwencji do osłabienia i opóźnienia owocowania. Jest to szczególnie groźne dla odmian owocujących na pędach jednorocznych.
Podstawą do rozpoczęcia zwalczania zwójek jest lustracja plantacji na obecność uszkodzonych wierzchołków. Próg zagrożenia stanowi 10% takich wierzchołków spośród 200 pędów poddanych obserwacji. Ważnym środkiem przeznaczonym do zwalczania zwójek na malinach jest Affirm 095 SG (benzosan emamektyny). Należy go stosować od początku fazy rozwoju liści do widocznych pierwszych pąków kwiatowych (BBCH 11-55) w dawce 1,25-1,5 kg/ha. Preparat może być stosowany 2-krotnie w sezonie wegetacyjnym w odstępie między zabiegami 7 dni. Środek ten posiada również rejestrację do zwalczania muszki plamoskrzydłej.
materiał informacyjno-promocyjny firmy Syngenta Polska
