Borówka to dziś jedna z najbardziej dynamicznie rozwijających się upraw w Polsce i na świecie. Rosnące wymagania rynku sprawiają, że hodowcy intensywnie pracują nad nową generacją odmian, które nie tylko dają wyższe plony, ale przede wszystkim lepiej radzą sobie w zmieniającym się klimacie.
Hodowla nowych odmian – lata pracy i ogromne inwestycje
Stworzenie nowej odmiany borówki to proces długotrwały i kosztowny. Jak podkreśla Mariusz Padewski z firmy Fall Creek, uzyskanie i wprowadzenie na rynek nowej odmiany typu północnego zajmuje nawet 15–18 lat. To czas intensywnych badań, selekcji i testów w różnych warunkach glebowych i klimatycznych. Zanim wprowadzimy nową odmianę na rynek musimy być pewni że będzie ona lepsza niż te obecne na rynku. Dlatego proces selekcji trwa kilka lat. W tym czasie przyglądamy się jak nowe selekcje radzą sobie w różnych lokalizacjach i różnych warunkach klimatycznych – podkreśla Mariusz Padewski, kierujący zespołem Applied Research w Fall Creek.
Programy hodowlane prowadzone przez firmy takie Fall Creek obejmują równoległe prace nad odmianami północnymi i południowymi. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie roślin dostosowanych zarówno do chłodniejszego klimatu Europy Środkowej, jak i cieplejszych regionów świata.
Odmiany nowej generacji – szybki wzrost, wczesne owocowanie
Zanim nowa odmiana trafi na plantacje, przechodzi wieloletnie testy w różnych lokalizacjach – także w Polsce. Dzięki temu plantatorzy mogą liczyć na rośliny dobrze przystosowane do naszych warunków pogodowych.
Do najważniejszych odmian wprowadzonych w ostatnich latach należą m.in. Valor™, Cargo™, Last Call™, a także nowsze propozycje z kolekcji Fall Creek Collection® i programu Sekoya®.
Wśród odmian nowej generacji wyróżniają się Arabella Blue i Loreto Blue – rośliny o silnym wzroście i szybkim wejściu w owocowanie. Już po trzech latach uprawy mogą osiągnąć pełnię produkcji, przy plonach 3-4 kg owoców z krzewu.
Innowacyjna genetyka – lepsza wydajność i jakość owoców
Nowa genetyka odmian borówki ma na celu nie tylko zwiększenie plonów, ale też poprawę jakości i trwałości owoców.
Krzewy rosną dynamicznie – już po roku od posadzenia można uzyskać około 1 kg owoców. W drugim roku dają 2–3 kg, a pełnię owocowania osiągają w czwartym roku (nawet 4 kg z krzewu). W sprzyjających warunkach i przy poprawnym zarządzaniu te plony mogą być nawet wyższe.
Co najważniejsze, owoce odmian nowej generacji są duże, jędrne i chrupiące – tzw. „crunchy”. Ich struktura i twardość sprawiają, że doskonale znoszą transport i przechowywanie, co ma ogromne znaczenie w handlu międzynarodowym. Fall Creek zajmując się hodowlą oraz badaniami przywiązuje ogromną wagę do możliwości przechowania owoców po zbiorach. W podstawowych warunkach chłodniczych, jest to nawet 60 dni dla wielu nowych odmian.
Wydajność to również koszty pracy. Dlatego zespół Applied Research wraz z hodowcami Fall Creek oraz plantatorami prowadzi intensywne badania w kierunku odmian przeznaczanych do zbiorów mechanicznych. Badania takie odbywają się również w różnych strefach klimatycznych.
Testy w różnych strefach klimatycznych
Programy hodowlane prowadzone przez światowych liderów – takich jak Fall Creek – obejmują testy na kilku kontynentach. Dzięki temu nowe odmiany można dobrać do różnych warunków: od chłodnych rejonów północy po strefy o niskim zapotrzebowaniu na chłód (low-chill).
Takie podejście pozwala tworzyć rośliny bardziej odporne na stres termiczny, suszę i wahania temperatury – a więc stabilniejsze w plonowaniu. To kluczowy kierunek w rozwoju hodowli borówki w dobie zmian klimatycznych.
Należy również nadmienić, iż oprócz tzw. godzin lub dni chłodu (chill hours/days) istotnym czynnikiem wyznaczającym przydatność odmiany na dany region jest mrozowytrzymałość roślin. Kluczowe są ujemne temperatury (jak duży może być mróz i w jakim okresie czasowym)!
Nowe odmiany – nowe możliwości dla plantatorów
Nowa generacja odmian borówki to przyszłość nowoczesnych plantacji. Rośliny szybciej rosną, wcześniej owocują i dają plony o jakości premium – spełniającej oczekiwania rynków europejskich i światowych. Dzięki temu można w zdecydowanie krótszym czasie uzyskać wzrost nakładów potrzebnych na założenie nowych plantacji.
