W bieżącym numerze skupiamy się na materiale szkółkarskim. W tym przypadku również kłania się pojęcie i rozumienie jakości. Niejednokrotnie i my zderzamy się z tym problemem odwiedzając gospodarstwa. Truskawki, które się nie przyjęły po posadzeniu, maliny, które nie rosną prawidłowo, czy borówki, które są zamieszane odmianowo. Jakości trzeba wymagać od dostawców i ją egzekwować. O tym i o wielu zagadnieniach z zakresu uprawy roślin jagodowych w czasopiśmie „Jagodnik” 7/2019.
Nowy Jagodnik już dostępny w naszym sklepie internetowym sklep.jagodnik.pl
Temat numeru – Materiał Szkółkarski
Bezpieczny zakup materiału szkółkarskiego
W jaki sposób plantator może zatroszczyć się o wybór właściwych sadzonek? Czego można wymagać od szkółkarza? Co robić, gdy to wszystko jednak zawiedzie i nabyte sadzonki odbiegają od oczekiwań? Jak znaleźć porozumienie ze szkółkarzami – jakie są praktyki w tym zakresie? Odpowiedzi na te pytania można znaleźć w przygotowanym materiale.
Sadzonki truskawek
Zmiany, jakie w ostatnich latach dokonały się w szkółkach produkujących sadzonki truskawek, są konsekwencją zmieniającego się podejścia do uprawy tego gatunku. Jego produkcja w coraz większym stopniu przenoszona jest pod osłony, a w tym systemie oczekuje się szybkiego efektu w postaci uzyskania odpowiednio wysokiego plonu. Także wymagania osób zakładających plantacje gruntowe w stosunku do materiału nasadzeniowego rosną.
Dwa standardy sadzonek maliny
Liderami w produkcji szkółkarskiej są niewątpliwe Holendrzy. Produkują na masową skalę materiał szkółkarski wielu gatunków roślin sadowniczych i ozdobnych. W ostatnich latach dostarczają na europejski rynek coraz więcej sadzonek malin. W tym zakresie dominują dwa typy materiału – sadzonki doniczkowane typu plug plants oraz długopędowe typu long cane.
Dobry poziom
Przy wyborze roślin borówki do tworzenia nowych plantacji jakość materiału nasadzeniowego ma kluczowe znaczenie dla powodzenia całego przedsięwzięcia. Ważne jest, w jaki sposób krzewy są rozmnażane w szkółce i jak w niej prowadzone, a także jak wyglądają w chwili, gdy są oferowane do sprzedaży. W związku z tym, wybierając materiału szkółkarski oraz jego dostawcę, warto zwrócić uwagę na kilka czynników.
Truskawka
Produkcja owoców truskawek i borówek w Holandii
Holenderscy plantatorzy starają się zapewnić zarówno równomierne rozłożenie natężenia pracy w ciągu roku, jak i ciągłość sprzedaży owoców. Dużą wagę przykłada się też do szczegółowego poznawania wymagań i specyfiki uprawianych odmian oraz systemów produkcji.
Truskawki na 32 kilometrach
Polski Instytut Truskawki zorganizował w Tyńcu k. Krakowa tegoroczne Święto Kwitnącej Truskawki. W tej miejscowości znajduje się siedziba instytutu, a także plantacja produkcyjna, na której na rynnach o łącznej długości 32 km, pod daszkami uprawia się truskawki.
‘Grandarosa’ – rodzima, wartościowa odmiana truskawki
Często w poszukiwaniu możliwie najlepszego materiału nasadzeniowego plantatorzy truskawek spoglądają w stronę hodowców z Holandii, Włoch, USA czy Francji. I słusznie, bo z tamtych kierunków napływa wiele wartościowych odmian. Czasem jednak z pola widzenia umykają osiągnięcia krajowych hodowców. W Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach uzyskano kilka lat temu wartościową odmianę truskawki – ‘Grandarosa’.
Od początku do końca
Firma Doradca Jagodowy w pierwszych dniach sierpnia 2019 roku zorganizowała Letnie Warsztaty Truskawkowe w Czerwińsku nad Wisłą. Spotkanie to miało dwie części – pierwszą wykładową, a drugą stanowiło zwiedzanie plantacji, połączone z prelekcjami specjalistów i dyskusjami. Na tle plantacji zawsze łatwiej jest rozmawiać o problemach rodzących się w głowach tych, którzy z tymi roślinami spotykają się codziennie.
Malina
Uprawa malin po malinach
Gospodarstwo dr. Pawła Krawca, zlokalizowane w Karczmiskach Pierwszych na Lubelszczyźnie, za sprawą projektu Malinowe Factory stało się poligonem doświadczalnym, na którym oceniano kilkanaście odmian maliny, wypracowano optymalne technologie ich uprawy i wdrożono do praktyki wiele cennych rozwiązań z zakresu ochrony i nawożenia tego gatunku. Tegoroczną kontynuacją odbywających się w tym miejscu od kilku sezonów szkoleń są „Malinowe Warsztaty”. Ich celem było omówienie rozwiązań pozwalających m.in. nie tylko zoptymalizować uprawę malin po malinach, ale również wspomóc ich uprawę w trudnych warunkach pogodowych.
Wśród sadów
Pośród grójeckich sadów coraz częściej można zauważyć pojawiające się plantacje rożnego rodzaju roślin jagodowych. Od lat w tym krajobrazie spotyka się pola truskawek, od kilku lat widać również coraz więcej krzewów borówek, ale rzadko można znaleźć prowadzone na wysokim poziomie plantacje malin.
Dobrze odżywiać maliny
Ważną część „Malinowych Warsztatów”, które 23 czerwca odbyły się w gospodarstwie dr. Pawła Krawca, stanowiło omówienie doświadczeń z zakresu nawożenia i ochrony malin. W tym roku w ocenie w Karczmiskach znalazło się kilka nowych produktów oraz rozwiązań, które powinny zainteresować producentów tych owoców.
Borówka wysoka
Ocena zagrożenia plantacji, na podstawie badań gleby
Warsztaty Borówkowe, które odbyły się 22 czerwca w gospodarstwie dr. Pawła Krawca w Karczmiskach, były okazją do spotkań i rozmów z producentami dotyczących zdrowotności upraw. Pytających było bardzo wielu, sporo było także osób zainteresowanych laboratoryjnymi badaniami gleby pod kątem występowania chorób i szkodników roślin.
Specjalista w dziedzinie borówek
Kiedy w 1969 roku Rob Schrijnwerkers w ramach eksperymentu posadził kilkadziesiąt krzewów borówki, nie spodziewał się, że 50 lat później przedsiębiorstwo firmowane jego nazwiskiem będzie jednym z największych w Europie dostawców sadzonek tego gatunku. W tym roku, dokładnie 15 czerwca, w Schrijnwerkers Plants BV świętowano jubileusz 50-lecia funkcjonowania tej spółki.
Pierwsza taka w Czechach
Adam Havliček z firmy Farmarket ogrodnictwem zajmuje się od niedawna. Pierwszą, zrealizowaną w 2017 roku inwestycją była nowoczesna szklarnia o powierzchni 2,5 ha, z uprawą pomidorów. Następnie postawił na borówki, które uprawia już na ponad 40 ha, z czego 20 ha to nowoczesne, zblokowane tunele z produkcją w donicach.
Nowe odmiany trzeba sprawdzić
Wzrost nasadzeń borówki, widoczny nie tylko w wielu europejskich krajach, ale i globalnie, powoduje rosnące zainteresowanie nowymi odmianami. Przed wyborem takich nowości na plantację ważne jest potwierdzenie ich przydatności do uprawy w określonych warunkach siedliskowych. W firmie Fall Creek testy uprawowe prowadzone są przez kilka lat, najpierw w ośrodkach badawczych w poszczególnych regionach i krajach, a później w warunkach produkcyjnych.
Porzeczka
Współpraca i dobra organizacja
Współpraca plantatorów daje wiele korzyści nie tylko samym producentom owoców, ale także zakładom i firmom współpracującym z grupą. Potwierdzeniem tego jest działalność Sieradzkiego Zrzeszenia Producentów Owoców, grupy plantatorów z centralnej Polski, głównie z byłego województwa sieradzkiego. Formalnie zawiązana została w 21 kwietnia 2005 roku, a od września 2017 r. jej prezesem jest Adam Szczepański.
Targi
Przechowywanie i przetwarzanie
Targi Macfrut 2019 nie zawiodły m.in. tych spośród zwiedzających, których interesowało przechowywanie i przetwarzanie owoców. Niezbyt urodzajny bieżący sezon większości producentów nie przysporzył problemów ze sprzedażą plonów. Nie należy jednak zasypiać gruszek w popiele – w latach o dużej produkcji i rynkowej dekoniunkturze zazwyczaj bardziej opłaca się owoce przechować i sprzedać po okresie „górki”.
Tylko u nas
Przygotowanie gleby pod nowe nasadzenia
Planując nowe nasadzenia powinniśmy przede wszystkim spojrzeć na glebę, którą mamy do dyspozycji. Źle dopasowane dla danego gatunku stanowisko może w dłuższej perspektywie doprowadzić do stopniowego zamierania plantacji.
Perły kuchni polskiej
Zupa porzeczkowa z kluskami pszenno-ziemniaczanymi
Porzeczkowa z wyraźnie twardymi kluskami pszenno-ziemniaczanymi to klasyka polskich zup owocowych. Smaczna jest na zimno i taką podaję w dni upalne. Porzeczkową na gorąco podaję jesienią, a nawet zimą. Bo każdego roku mrożę porzeczki zapakowane w 250-gramowe pudełka. Z mrożonych czerwonych porzeczek zimą przyrządzam kompoty, galaretki, kisiele, kremy do tortów i kruchych ciasteczek, no i zupę.
Inne gatunki
Jagoda kamczacka – fiasko czy świetlana przyszłość
W ciągu ostatnich kilku lat w Polsce przybyło plantacji jagody kamczackiej (haskapu). Gatunek ten rozpowszechnił się szybko w uprawie, przede wszystkim z ukierunkowaniem na zbiór kombajnowy. Dziś, mimo iż owoce jagody kamczackiej zostały dopuszczone na rynek UE i jej areał jest już spory, pojawiają się nadal występują trudności z ich sprzedażą. Czy zatem jest jeszcze szansa, by je uratować i nadać im rangę innych jagodowych? Jak zagospodarować te owoce, gdzie szukać dla nich zbytu?
Żurawina wielkoowocowa na plantacji w Nowinach
Na peryferiach niewielkiej miejscowości Nowiny koło Radomyśla nad Sanem (województwo podkarpackie) powstaje jedna z największych w Europie plantacji żurawiny wielkoowocowej. Jest to inicjatywa spółki Fieldstone Investments II. Do tej pory posadzono już rośliny na powierzchni 31 ha, ale inwestycja związana z tworzeniem plantacji trwa nadal.
Wolna strefa
Dwa kanały sprzedażowe w Niemczech
Muszę stwierdzić, że bez wątpienia najwłaściwszym kierunkiem rozwoju naszych gospodarstw truskawkowych jest sprzedaż bezpośrednia. Jeśli jednak ktoś chce obecnie dostarczać truskawki do supermarketów, musi bardzo mocno optymalizować koszty produkcji. W tym kanale sprzedaży nie zarabia się na jakości, ale na ilości sprzedawanych owoców.
