XXV Dzień Borówkowy SGGW połączony był z wyjazdem plenerowym do miejscowości Głudna koło Błędowa gdzie zlokalizowane są gospodarstwa braci Arkadiusza i Rafała Leguckich, oraz znajduje się siedziba grupy producentów owoców (GPO) SunBerry. Ciekawym doświadczeniem była więc nie tylko okazja do zwiedzenia borówkowych plantacji ale również nowoczesnego obiektu gdzie odbywa się proces sortowania owoców i ich przygotowania do sprzedaży.
Grupy SunBerry, powstawała jako organizacja rodzinna stworzona z 5 gospodarstw w 2010 roku. W kolejnym rozpoczęto już inwestycje związane z budową obiektu przeznaczonego do przechowywania owoców borówki i ich przygotowania do sprzedaży. Cały obiekt zorganizowano w sposób, który z jednej strony pozwala szybko schłodzić dostarczane owoce i utrzymać ciąg chłodniczy w trakcie ich obróbki i załadunku. W pierwszej kolejności przywożone z plantacji borówki trafiają do komór szybkiego schładzania, gdzie w krótkim czasie (2-3 godziny) można obniżyć temperaturę owoców do 5-6°C. Następnie trafiają do komór chłodniczych gdzie utrzymywana jest temperatura 0,5-1°C.
Również podczas procesu sortowania i pakowania owoców borówki utrzymywane są kontrolowane warunki – temperatura na hali wynosi 14-15°C. Dwie niezależne linie używane do sortowania i pakowania skonfigurowano w oparciu o maszyny firm BEST (dostawca sorterów) i Krebeck (transportery i wagonaważarki). Przy użyciu tych dwóch linii można w ciągu godziny przygotować do sprzedaży 1000-1400 kg owoców. Gotowy produkt trafia d komory spedycyjnej, gdzie kompletowane są gotowe partie do wysyłki. Zadbano również o chłodzenie części hali gdzie odbywa się załadunek owoców, tak by cały czas na odpowiednim poziomie utrzymana była ich temperatura.
Komory chłodnicze w GPO SunBerry przystosowane zostały do przechowywania owoców w warunkach ULO (niski poziom tlenu i wysoki CO2).
Ponadto przechowywanie owoców w warunkach kontrolowanej atmosfery umożliwia tu tzw. system workowy, gdzie owoce zgromadzone na palecie osłania się workiem ze specjalnej dyfuzyjnej folii, a następnie utrzymuje w ich wnętrzu kontrolowane pod względem stanu gazowego warunki. To pozwala przetrzymywać owoce nawet przez okres 4-6 tygodni. Takie rozwiązanie pozwala zarazem kierować do sprzedaży poszczególne partie (palety) owoców, bez konieczności rozszczelniania całej komory.
 Pierwsze plantacje w gospodarstwach członków SunBerry powstawały 12 lat temu. Wtedy też zaczęto myśleć o tym gdzie będą sprzedawane wyprodukowane owoce. Pierwsze ich partie zbywany były na krajowym rynku, przede wszystkim na rynku hurtowym w Broniszach, ale tam zarówno zbyt jak i ceny były bardzo zróżnicowane. Dlatego wraz ze wzrostem plonów na kolejnych plantacjach zaczęto szukać alternowanych kierunków sprzedaży. Po pierwszych kontaktach z odbiorcami z Holandii – jak wspominał Rafał Legucki – dopiero po 3 latach udało się uzgodnić ostateczne warunki dostaw i wyeksportować pierwszą partie owoców. Obecnie grupa SunBerry eksportuje już większość produkowanych borówek, przede wszystkim do Anglii, Holandii, Niemiec, Francji i Skandynawii, a od ubiegłego roku – również do Rosji. |
Całkowita powierzchnia plantacji członków GPO SunBerry wynosi 50 ha. W nasadzeniach dominują takie odmiany jak ‘Bluecrop’, ‘Patriot’, ‘Spartan’, ‘Bluejay’, ‘Brigitta’, a na nowych plantacjach ‘Liberty’. W przypadku tej ostatniej odmiany, najstarsze krzewy mają 4 lata i do tej pory mocno przemarzały w okresie zimy. Dopiero w tym roku zapowiadają się dobre plony z tej odmiany, choć część pąków również przemarzła zimą. Niezawodną i praktycznie corocznie plonującą odmianą jest nadal ‘Bluecrop’. Problemem u tej odmiany okazuje się być wykładanie się pędów, dlatego przed zbiorami związuje się pędy po przeciwległych stronach krzewów, tak by ograniczyć ich wykładanie się pod ciężarem owoców. W kwaterach gdzie już przygotowano konstrukcję do założenia sieci chroniących rośliny przed ptakami, planowane jest wykorzystanie słupów jako konstrukcji do rusztowania podtrzymującego pędy roślin.
W tunelach – nie tak łatwo
W gospodarstwie Arkadiusza Leguckiego można było z kolei zobaczyć jak rosną i plonują borówki w tunelach. Obiekty te postawiono w ubiegłym roku na owocującej już plantacji. Przykryto przed wszystkim odmianę ‘Duke’, tak by przyśpieszyć zbiory owoców, oraz kwaterę z odmianą ‘Bluecrop’. Drugi sezon prowadzenia uprawy w tunelach pokazuje, że wcale nie jest ona łatwa.
Chcąc przyśpieszyć zbiory owoców folię na konstrukcję należy założyć jak najwcześniej. W tym roku zrobiono to już w pierwszym tygodniu marca. Problemem okazuje się utrzymanie odpowiedniej temperatury w czasie kwitnienia. Nawet kilkunastominutowe opóźnienie w wietrzeniu tuneli przy intensywnym nasłonecznieniu, powoduje szybki wzrost temperatury powietrza w obiektach (nawet 40°C), a to negatywnie wpływa na zawiązywanie owoców. Z takim problemem zetknął się A. Legucki w ubiegłym rok jak i w obecnym. Zawiązanie owoców pomimo wprowadzenia do tuneli na czas kwitnienia trzmieli i murarki ogrodowej, bardzo słabe – według szacunków producenta można będzie zebrać najwyżej 30% oczekiwanego plonu.
