Borówka – trend wzrostowy

Międzynarodowa Borówkowa Organizacja (IBO – International Blueberry Organization) zorganizowała swoje trzecie, doroczne spotkanie, które odbyło się w dniach 23-24 kwietnia, 2013 roku, w chilijskiej stolicy –Santiago. W spotkaniu brało udział 160 uczestników, głównych producentów borówki, z takich krajów, jak: Afryka Południowa, Argentyna, Australia, Chile, Kanada, Meksyk, Nowa Zelandia, Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Urugwaj i Polska.

Wydarzenie to stanowiło forum do dyskusji na bardzo ważne tematy dotyczące danych statystycznych produkcji owoców (aktualna powierzchnia i zbiory owoców) i eksportu, nowych odmian, a także rynków zbytu/handlu. Przedstawiono również wyniki najnowszych badań nad właściwościami zdrowotnymi („health benefits”) owoców borówki amerykańskiej dla konsumentów.

Produkcja na świecie

Jak informował Pan Cort Brazelton – menedżer z firmy: „Fall Creek Farm and Nursery, OR, USA”, światowa produkcja borówki wysokiej, 3 typów uprawnych (północny, południowy i rózgowata = „Rabbiteye”), osiągnęła poziom 466,2 tys. ton w 2012. Jest to wynik rekordowy. Produkcja ta jest głównie skoncentrowana w Ameryce Północnej (272,1 tys. ton) i Ameryce Południowej (123,6 tys. ton). Globalna produkcja wzrosła o ok. 37%, w porównaniu do roku w 2010 (341,6 tys. ton). Wzrost światowej produkcji w roku 2012 był istotny dla obu kategorii owoców: świeży rynek i przetwórstwo (tab. 1 ).

Tabela 1. Światowa produkcja owoców borówki wysokiej na różnych kontynentach, wzrost powierzchni upraw w latach 2005–2012 i zbiory owoców w 2012 r.

¹ Kraje Morza Śródziemnego i Afryki Północnej

Ameryka Północna jest największym producentem borówki wysokiej, czyli około 60% światowej produkcji (świeże i przetworzone owoce) pochodzi właśnie z tego kontynentu. Powierzchnia uprawy wzrosła o 74% w latach 2005–2012, od 28,8 tys. do 50,1 tys. ha. Całkowita produkcja tych owoców aktualnie wynosi (272,1 tys. ton) i wzrastała ona średnio o 20%, co dwa lata, licząc od 2008 r. W dalszym ciągu dominuje produkcja świeżych owoców, w roku 2012 było to 155,3 tys. ton, do przetwórstwa przeznaczono 116,8 tys. ton. Ameryka Północna w dalszym ciągu pozostaje największym w świecie rynkiem zbytu borówek, która wynosi około 80% całej produkcji.

W Ameryce Południowej (głównie w Chile) produkcja owoców borówki w ostatnich latach osiągnęła bardzo wysoki poziom (123,6 tys. ton). Większość produkowanych tu owoców jest eksportowana w postaci świeżej. Wzrost produkcji w Chile był bardzo wysoki między 2003 a 2007 rokiem – 150% w 4 lata. Aktualnie produkcja borówek w Chile wynosi w sumie 100 tys. ton w 2012 r. Argentyna zajmuje drugie miejsce w produkcji borówek na tym kontynencie, osiągając poziom 20,6 tys. ton.

Andrew Armstrong, chilijski przedstawiciel IBO i Prezes Borówkowej Organizacji, podkreślał, że „podczas dwóch, poprzednich spotkań IBO (2011 i 2012) w USA, uczestnicy mogli zapoznać się z informacjami „z pierwszej ręki” dotyczącymi globalnej sytuacji w produkcji borówek oraz poznać różne wyniki badań i rozwój inicjatyw w innych częściach świata. Spotkania te dostarczają jednej, wspólnej platformy, która może dawać ważne wyzwania, z myślą o produkcji tych owoców i zwiększenia ich spożycia – podkreślał A. Armstrong.

W Europie produkcja owoców borówki rozwija się stopniowo, jako efekt powolnego, ale stabilnego wzrostu powierzchni plantacji. Aktualna produkcja jest stosunkowo mała (44,5 tys. ton), kiedy porównamy ją do populacji ludności i wielkości rynku tych owoców na starym kontynencie. Produkcja borówek kierowana jest głównie na rynek owoców świeżych, natomiast do przetwórstwa trafiają tylko owoce gorszej jakości.

Natomiast w Azji produkcja tych owoców rośnie, ale nie tak szybko, jak należałoby się spodziewać. W Chinach produkcja ta rozwija się najszybciej w świecie (pod warunkiem podania prawidłowych danych). Wzrost nasadzeń nowych plantacji w ostatnich latach został potrojony, a produkcja osiągnęła poziom 11,3 tys. ton. Z opinii pana C. Blazelton-a wynika, że Azja aktualnie ma najszybciej rozwijające się rynki handlowe z różnymi odbiorcami w kraju i za granicą.

Analizując chiński rynek, naczelny dyrektor – Chen Shaopeng, reprezentujący firmę “Joyvio”, stwierdził, że w 2012 roku popyt wewnętrzny wyniósł około 12 tys. ton borówek, z czego 2/3 wykorzystano do przetwórstwa, a pozostałe 1/3 sprzedano na rynku świeżym, jako owoce deserowe. Podkreślił, że duże firmy (gracze) na rynku prowadzą politykę informacyjną i promocyjną na temat zdrowotnych korzyści owoców borówki, spożywanych w różnych coraz bardziej dostępnych postaciach. Ponadto pan Chen wyraził swoją opinię dotyczącą prognozy wzrostu tej produkcji owoców w roku 2016 do 60 tys. ton, z których 50:50% będzie przeznaczona do bezpośredniego spożycia i do przemysłu przetwórczego. Ponadto dodał, że połowa z tej produkcji (30 tys. ton) może prawdopodobnie pochodzić z importu, wyrażając oczekiwania, że takie kraje, jak USA, Meksyk i inne mogłyby zabiegać o chiński rynek zbytu tych owoców.

Aktualna produkcja borówki wysokiej rozwija się powoli i stopniowo na innych kontynentach (regionach uprawy). Jednak powierzchnia plantacji towarowych i zbiory tych owoców są stosunkowo niskie i w 2012 roku wynosiły:

Kraje Pacyfiku (głównie Australia i Nowa Zelandia oraz Indonezja Filipiny) – 1 751 ha i 6,5 tys. ton owoców,

Kraje Morza Śródziemnego i Afryki Północnej (głównie Maroko oraz Egipt, Turcja i Izrael) – 445 ha i 2,5 tys. owoców

Afryka Południowa (głownie Republika Południowej Ameryki oraz Angola i Zimbabwe) – 464 ha i 1,6 tys. ton.

Borówka jako superowoc

Ważnym zagadnieniem omawianym podczas spotkania IBO w Santiago de Chile były badania zdrowotne i rozwój produktów borówkowych. Dave Brazelton (ojciec Cort-a), też z „Fall Creek Farm and Nursery”, który jest przewodniczącym komitetu badawczego „USHBC” (U.S. Highbush Blueberry Council), oznajmił, że będą współpracować z dwoma, znanymi naukowcami, w celu zbadania wpływu borówek na metaboliczne zdrowie człowieka. Następnie poinformował, że w zeszłym roku opublikowano ponad 100 prac naukowych na temat badań właściwości zdrowotnych owoców borówki i jagody leśnej. Dodał, że „USHBC” chce potwierdzić wiarogodność wyników w/w badań na wyższym poziomie. „Chcemy, aby borówki były zaufanym owocem, na który możemy liczyć i mamy tego dobre podstawy naukowe. Tak więc jesteśmy ostrożni w twierdzeniach, które wyrażamy i rzeczach, o których mówimy” – wyjaśnił D. Brazelton.

Jako że, produkcja borówki wysokiej ma tendencję wzrostową w nadchodzących latach, należy poszukiwać nowych i nowatorskich sposobów promocji, w celu zwiększenia spożycia tych wybitnie deserowych owoców oraz ich przetworów. Dyrektor wykonawczy „USHBC” – Mark Villata poinformował uczestników, o wzrastającym udziale owoców borówek w kosmetykach oraz karmie dla psów i kotów. Dodał, że w USA wielu ludzi karmi swoje psy i koty lepiej niż karmi się dzieci w niektórych rodzinach, które potrzebują tych zdrowych owoców i produktów borówkowych. Zatem USHBC rozpatuje również nowe obszary, w których ludzie mogliby wykorzystać owoce borówki. Jeżeli chodzi o kosmetyki, dodał: „występuje trend piękna od wewnątrz i przypisywanie blasku zdrowia w dobrych produktach żywnościowych (spożywczych), tak więc owoce borówki pasują do tego idealnie – jako zdrowe owoce”.

Misją Międzynarodowej Organizacji Borówkowej – IBO jest wymiana informacji z przemysłem, współpraca w wspólnym celu dla wzrostu spożycia borówek i jej przetworów oraz zapewnienie międzynarodowego forum dla zrozumienia kwestii wspólnych interesów między krajami produkującymi i eksportującymi te owoce. Nadrzędnym celem jest rozwój międzynarodowej platformy, która może pomóc zapewnić globalny sukces w produkcji i rynku owoców borówki. Więcej dodatkowych informacji na stronie:

www.internationalblueberry.org.

Uczestnicy na zakończenie ustalili, że następne, czwarte spotkanie Borówkowe IBO odbędzie się w marcu 2014 roku w Meksyku.