Osoby uprawiające truskawki o nowych rozwiązaniach w nawożeniu i ochronie roślin jagodowych mogli się dowiedzieć w trakcie szkolenia zorganizowanego 24 lutego przez Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, oddziale w Mikołowie. Obecnych było na nim około 100 producentów truskawek, malin i borówek głównie z województwa śląskiego. Tak dobra frekwencja oznacza spore zainteresowanie plantatorów nowymi technologiami jakie można wdrożyć w produkcji deserowych owoców jagodowych.
Konferencję oficjalnie otworzył Jakub Cofała, zastępca dyrektora Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Częstochowie. Następnie głos zabrała Janina Klimek, która pracuje w Dziale technologii produkcji i doświadczalnictwa Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. Była ona równocześnie głównym organizatorem i moderatorem konferencji obywającej się w Mikołowie.
Ważne po zimie
Szkolenie rozpoczęło się od wystąpienia dr hab. Zbigniewa Jarosza z UP w Lublinie, który omówił wpływu nawożenia na plonowanie i jakość owoców roślin jagodowych. Podkreślając iż istotny wpływ na plonowanie i jakość owoców w sezonie 2016, miały warunki atmosferyczne panujące latem 2015 (prawie dwumiesięczna susza) oraz przedłużające się dodatnie temperatura, która panowała jeszcze pod koniec grudnia 2015. Następnie gwałtowny spadek temperatury powietrza na początku 2016 doprowadził do powstania uszkodzeń mrozowych na truskawkach, które w ramach funkcjonowania Grupy Truskawkowej doradcy obserwowali również na południu Polski. W skutek czego niektóre plantacji wiosną 2016 zostały zlikwidowane, zaś innym roślinom trzeba było pomóc w niestandardowy sposób. W przypadku roślin uszkodzonych przez mróz bardzo ważna jest rozwaga w ich żywieniu i stymulacji. Nadmierne nawożenie lub biostymulacja uszkodzonych roślin może im czasami bardziej zaszkodzić niż pomoc w regeneracji – informował dr hab. Z. Jarosz. Podkreślając równocześnie że „wrogiem” mrozoodporności jest nadmierne nawożenie azotem i źle wykonana biostymulacja. Zaś wspomóc proces przygotowania roślin do zimy mogą takie pierwiastki jak potas, wapń z mikroelementów, bor, cynk i mangan.
W bieżącym sezonie zimowym 2016/2017 w niektórych rejonach kraju odnotowaliśmy opady śniegu (lubelszczyzna, pomorze gdańskie), która stanowiła naturalną i najlepsze zabezpieczenie roślin od przebiegu niekorzystnych warunków atmosferycznych. W miejscach gdzie była okrywa śnieżna problemów z uszkodzeniami mrozowymi praktycznie nie ma, zaś w innych gdzie śniegu zabrakło (północna wielkopolska) rośliny są uszkodzone.
W czasie konferencji truskawki do oceny uszkodzeń mrozowych przyniósł jeden z plantatorów który korzysta od wielu lat z komunikatów Grupy Truskawkowej. Na roślinach odmian ‘Rumba’, ‘Flair’ czy ‘Roxana’ widoczne były uszkodzenia mrozowe, niektóre rośliny przykryte były na zimę biała agrowłókniną P-23, zaś inne pozostawione bez okrycia. I tu też dała się zauważyć różnica w poziomie uszkodzeń roślin okrytych i nie okrytych. Dr Zbigniew Jarosz zachęcił zebranych, aby sprawdzali w przekroju korony truskawki czy uległy uszkodzeniom mrozowym. Jeśli zaś plantatorzy nie są pewni poziomu uszkodzeń, zdjęcia mogą nadsyłać do doradców Grupy Truskawkowej.
Czy tylko nawożenie?
Ważną rolne w uprawie truskawek odgrywa wapń, ten dwuwartościowy kation jest pierwiastkiem który poprawia jakość i trwałość owoców. Największe zaopatrzenie w wapń roślina wykazuje w czasie budowy masy liściowej, na początku kwitnienia zaś po pełni kwitnienia. Ilość potrzebnego rośliną wapnia spada, wapń pozytywnie wpisuje się w tworzenie odporności roślin. Podobnie zresztą jak krzem. Połączenia tych dwóch składników udało się dokonać np. w produkcie Barrier Si-Ca, który aplikowany wraz ze środkami ochrony roślin, wspomaga w ochronę truskawek przed tak groźnym szkodnikiem jakim jest przędziorek chmielowiec, czy patogenami sprawcami szarej pleśni lub mączniaka prawdziwego. O wapniu przede wszystkim należy pamiętać w aplikacji doglebowej. W okresie jesiennym do tego celu można użyć nawozy zawierające węglan wapnia, zaś innym alternatywnym rozwiązaniem są uwodnione siarczany wapnia które można spotkać w nawozach AgroSulCa lub Siarkomix G. Siarka podawana rośliną przyczynia się do przemian azotowych w roślinie, zaś aplikowana dolistnie jest cennym wspomożeniem w ograniczeniu mączniaka prawdziwego lub przędziorka chmielowca. Środkiem ochrony roślin dopuszczonym do zwalczania mączniaka prawdziwego w truskawce jest Siarkol Extra 80 WP, zaś pozakorzeniowo ten makroskładnik można uzupełnić w roślinie stosując nawozy Siarka 800 lub Yara Vita Thiotrac.
Optymalizacja nawożenia
O możliwościach i metodach uprawy roślin jagodowych informował Jarosław Barszczewski z firmy Yara Poland. Jako pierwszy przykład, porównał uprawę roślin w otwartym polu i pod osłonami wskazując iż ta druga nie jest wcale taka kosztowna. W uprawie truskawek w otwartym gruncie mamy do dyspozycji wiele odmian, dzięki czemu możemy sterować terminem zbioru owoców, korzystając np. z niskich osłon (folia perforowana, agrowłóknina). Pod osłonami mamy do dyspozycji mniej odmian zaś większe możliwości w zakresie żywienia i sterowania uprawą truskawek. W przypadku nawożenia truskawek w otwartym polu posadzonych na płask można użyć nawozów posypowych takich jak Yara Mila Complex, Yara Liva Tropicote czy Unika Calcium. W przypadku nawożenia upraw pod osłonami, głównie stosujemy nawozy wraz z nawodnieniem. Do fertygacji wybieramy dobrze rozpuszczalne nawozy typu Superba, Kristalon, Yara Liva Calcinit. Aby dobrze zaplanować uprawę roślin pod osłonami trzeba podjąć decyzję czy rośliny posadzimy w gruncie a może w doniczkach lub matach. Jeśli decydujemy się na uprawę w podłożach ogrodniczych to zdecydować należy jakie ma to być podłoże. Gdyż od tych zasadniczych kwestii będzie zależało żywienie roślin, i dalsze decyzje jakie będą podejmowane na plantacji. Bez względu czy posadzimy rośliny w polu czy pod osłonami, musimy zapewnić im na początek możliwość prawidłowego wzrostu i rozwoju systemu korzeniowego. Podstawowym składnikiem budującym system korzeniowy jest fosfor, który w nawozach może być dostępny jako ortofosforan, który wytrąca się przy pH > 6,2 oraz w obecności jonów wapnia, magnezu i żelaza. Tak wytrącony fosfor nie jest rozpuszczalny w wodzie i tym samym nie jest dostępny dla roślin. Dlatego znacznie lepiej podawać fosfor w postaci polifosforanów, które są mniej wrażliwe przy wyższym pH. Co ważnie nie wytrącają się z jonami wapnia, magnezu czy żelaza, przez co są bardziej dostępny dla roślin i lepiej rozpuszczale w wodzie. Fosfor w formie polifosforanów można spotkać w nawozie Yara Mila Complex.
Albert Zwierzyński, Osadkowski SA
