Wiosenne przymrozki co roku stanowią poważne zagrożenie dla plantacji owoców jagodowych. Mogą powodować znaczne uszkodzenia roślin, prowadząc m.in. do przemarzania kwiatów i zmniejszenia plonowania. Dowiedz się jak przygotować plantację na ich nadejście.
Jak chronić sad i plantacje jagodowe przed ujemnymi temperaturami?
Wraz z nadejściem wiosny warto zadbać o odporność roślin, poprzez odpowiednie odżywianie, biostymulację oraz nawożenie. Na układ odpornościowy rośliny pozytywnie wpływa również glicyna betaina (preparat Osmo control), która reguluje ciśnienie osmotyczne w komórkach roślinnych i przygotowuje roślinę do funkcjonowania w trudnych warunkach stresu abiotycznego. Jednakże nawet najskuteczniejsze metody wzmacniania odporności roślin nie rozwiążą problemu zmiennej, wiosennej pogody, niosącej ze sobą lokalne przymrozki. Aby skutecznie zabezpieczyć rośliny, konieczna jest bezpośrednia ochrona plantacji. Zamgławianie przeciwprzymrozkowe oraz zraszanie nadkoronowe to dwie, bardzo skuteczne metody ochrony przed przymrozkami.
Zamgławianie antyprzymrozkowe
Zamgławianie antyprzymrozkowe polega na rozpylaniu gęstej mgły, która otula rośliny, utrzymując wokół nich korzystny mikroklimat. Najlepsze rezultaty przynosi na plantacjach położonych w dolinach, zagłębieniach terenu, gdzie warstwa mgły jest łatwiejsza do utrzymania niż innych miejscach.
Aby zamgławianie było skuteczne, należy rozpocząć je jeszcze zanim temperatura spadnie poniżej zera. Konieczne jest więc dokładne śledzenie pogody, a w przypadku zapowiadanych przymrozków, niezwłoczne przygotowanie plantacji do zamgławiania. Przed wystąpieniem przymrozku najważniejsze jest zaplanowanie nocnej zmiany na plantacji, gdyż zamgławianie wymaga ciągłej, całonocnej pracy. Jest to metoda dość ekonomiczna, lecz bardzo pracochłonna. Pracę należy rozpocząć, gdy temperatura powietrza osiąga około 2-3°C i kontynuować aż do ustąpienia przymrozku. W okresie wczesnowiosennym warto więc zaopatrzyć się w zapas gliceryny, będącej nośnikiem mgły oraz niezawodne urządzenie do zamgławiania np. PulsFog BIO. Zobacz, jak pracuje urządzenie PulsFog.
Zraszanie nadkoronowe
Zraszanie nadkoronowe polega na ciągłym zraszaniu plantacji za pomocą zraszaczy. Chroni to rośliny przed niskimi temperaturami, dzięki ciepłu, które wydzielane jest podczas zmiany stanu skupienia wody (zamarzanie 1 litra wody generuje ok. 80 kcal ciepła). Ale działanie ochronne zraszania wynika nie tylko z ciepła generowanego w procesie zamarzania, lecz również z pokrycia roślin cienką warstewką lodu. Ciągle polewana wodą nie osiąga ona swojej docelowej temperatury, więc zamiast zamrażać tkanki, chroni je przez przemrożeniem.
Jak wykonywać zraszanie nadkoronowe?
Planując wykonanie instalacji zraszającej warto zwrócić uwagę, by powierzchnie robocze zraszaczy częściowo na siebie zachodziły, gwarantując pełne pokrycie całej powierzchni. Zraszanie należy rozpocząć, gdy temperatura spadnie do 1-2°C i kontynuować przez cały czas trwania przymrozku. Przerwanie zraszania przy ujemnej temperaturze niosłoby ze sobą katastrofalne skutki – pełne zamarznięcie wody na powierzchni roślin doprowadziłoby do uszkodzenia tkanek. Właśnie dlatego, decydując się na zraszanie należy zadbać o dodatkowe źródło wody, które nie wyczerpie się w trakcie zraszania. Wynika z tego największa wada tej metody – wysokie koszty związane ze zużyciem wody. Ponadto, teren plantacji po zraszaniu staje się grząski, co może utrudniać wykonywanie prac z użyciem maszyn w ciągu kilku dni po zraszaniu.
Zraszanie nadkoronowe i zamgławianie antyprzymrozkowe – porównanie
Zarówno zamgławianie antyprzymrozkowe, jak i zraszanie nadkoronowe to sprawdzone i bardzo skuteczne metody ochrony roślin przed przymrozkami. Warto jednak pamiętać, że zabezpieczają one rośliny jedynie w przypadku przymrozków radiacyjnych, czyli lokalnie występujących spadków temperatury, wynikających z wypromieniowania ciepła z gruntu. Żadna z metod nie ochroni plantacji przed przymrozkiem adwekcyjnym, spowodowanym napływem zimnego powietrza z północnej części Europy.
Największą zaletą zamgławiania jest wysoka skuteczność oraz relatywnie niski koszt, który ogranicza się do zakupu urządzenia do zamgławiania oraz gliceryny. Największą wadą jest bez wątpienia jego pracochłonność, a co za tym idzie, wysokie koszty pracy. Ponadto, warto pamiętać, że położenie topograficzne plantacji może mieć wpływ na skuteczność zamgławiania – w rzadkich przypadkach może być ona znacznie zmniejszona przez ukształtowanie terenu. Nie bez znaczenia jest również ograniczenie widoczności, które powoduje gęsta mgła. Z tego względu odradzamy stosowanie zamgławiania na plantacjach położonych w pobliżu dróg i traktów komunikacyjnych.
Zraszanie nadkoronowe nie wiąże się z koniecznością całonocnej pracy na plantacji, a jego skuteczność nie zależy od ukształtowania terenu. Generuje jednak spore koszty, zarówno z uwagi na wysokie zużycie wody jak i wyższy koszt samej instalacji. Polewane wodą rośliny stają się bardziej podatne na choroby grzybowe, a sam teren plantacji może być grząski.
Przed wyborem metody warto skonsultować się ze specjalistą, który pomoże ocenić, która z nich sprawdzi się lepiej na konkretnej plantacji:
Grzegorz Borowski
grzegorz.borowski@royalbrinkman.com
Dawid Cyran
dawid.cyran@royalbrinkman.com
………………………………………………………………………………………………………………………
art. promocyjny z firmy Brinkman
