Uprawa malin pod osłonami to duże wyzwanie dla producentów zarówno od strony inwestycyjnej jak też organizacyjnej. Trzeba bowiem zdawać sobie sprawę z tego, że przy tego typu uprawie konieczne jest poniesienie znacząco wyższych nakładów na pielęgnację roślin, ich prowadzenie i ochronę. Trzeba się też zmierzyć z pewnymi problemami, które nie występują w uprawie polowej.
Materiał szkółkarski
Punktem wyjścia do założenie uprawy malin w tunelach jest wybór odmiany i zakup materiału szkółkarskiego. Tu jednak napotykamy już na pewne bariery, gdyż w przypadku malin pojawiają się problemy z zakupem dobrej jakości sadzonek, czy to malin owocujących na pędach dwuletnich czy malin owocujących na pędach jednorocznych. W przypadku tej pierwszej grupy odmian, najbardziej uzasadnione jest zakup sadzonek pędowych typu long cane. Sadzonki takie powinny mieć pędy długości co najmniej 1,8 m, z wykształconymi już pąkami, z których w kolejnym roku wyrosną owocujące pędy. Po posadzeniu dają one możliwość uzyskania plonu handlowego już w pierwszym roku uprawy. Na zachodzie Europy bardzo często uprawy malin zakładane z sadzonek long cane prowadzone są tylko jeden sezon, po czym uprawa jest likwidowana. W optymalnych warunkach z jednego pędu można uzyskać 1-1,2 kg malin. Jest to jednak możliwe tylko przy dobrej jakości sadzonkach long cane. Często niestety się zdarza, że nie ze wszystkich pąków bocznych wybijają pędy owoconośne, lub nie są one prawidłowo wykształcone. Wynikać to może z błędów na etapie produkcji w szkółce, lub przemarznięcia pąków w okresie zimy lub ich składowania w chłodni. Innym problemem z jakim można się niestety spotkać jest zainfekowanie przez choroby, z których najgroźniejsze są te z grupy Phytophtora.
W przypadku malin owocujących na pędach jednorocznych, w zachodniej Europie rozpowszechnione jest ich sadzenia z małych sadzonek, uzyskanych z odrostów korzeniowych i ukorzenionych w wielodoniczkach. Sadzonki takie oferowane są jako materiał młodociany w wielodoniczkach z 44 otworami lub 104 otworami. Choć rośliny takie są niepozorne to jednak po posadzeniu bardzo szybko wznawiają wzrost i w pierwszym roku dają możliwość uzyskania znaczących plonów. Innym rozwiązaniem może być zakup tradycyjnych sadzonek pędowych lub roślin uzyskanych przez rozmnażanie in vitro.
Nawadnianie i fertygacja
Oczywiście niezbędne przy uprawie malin pod osłonami jest system nawadniania i nawożenia (fertygacja). Trzeba zdawać sobie jednak sprawę, że każda odmiana czy też rośliny będące w różnych fazach wzrostu wymagać będą odmiennego programu nawożenia i nawadniania, dlatego planując uprawę trzeba do niej dostosować system nawadniający. Najlepiej gdy każdy tunel/nawa posiada własną sekcję nawadniającą, wtedy możliwe jest różnicowanie podawanej pożywki oraz częstotliwości nawadniania i dawek. Ich skład powinien być dobrany do jakości używanej wody, wymagań roślin i zasobności gleby/podłoża. Trzeba też zdawać sobie sprawę że zdecydowanie lepszym rozwiązaniem je ciągłe podawanie pożywki niż tylko cykliczne nawożenie. Jeśli pożywka podawana jest tylko raz czy dwa razy w tygodniu, a poza tym podlewa się rośliny czysta woda, składniki pokarmowe są przepłukiwane w głębsze warstwy gleby, podłoża i w efekcie są tracone. Przy ciągłym podawaniu pożywki z każdym nawadnianiem ale w mniejszym stężeniu, rośliny regularnie otrzymują stałą ilość składników pokarmowych, co wpływa na ich równomierny wzrost.
Nie tylko nawożenia ale również częstotliwość nawadniania i ilość podawanej wody ma wpływ zarówno na wzrost jak też wygląd owoców. Dlatego bardzo ważne jest kontrolowanie wilgotności gleby/podłoża oraz regularny pomiar zasolenia EC. W przypadku malin EC w strefie korzeni nie powinno być wyższa jak 2,5-2,6 mS/cm, natomiast wilgotność gleby/podłoża w zależności od fazy wzrostu powinna wynosić między 50-70%. By mówić o optymalnym nawadnianiu i nawożeniu parametry te powinny być kontrolowane regularnie, najlepiej codziennie lub dwa razy w tygodniu. Częstym obrazem nadmiernego nawadniania roślin w uprawach pod osłonami jest gutacja powstająca na brzegach liści oraz rozdwojone owoce malin (tzw. bliźniaki).
c.d.n.
