Według danych zaprezentowanych przez analityków serwisu East Fruit w 2024 r. Ukraina stała się światowym liderem w eksporcie netto mrożonych malin. Po raz pierwszy w historii wyprzedziła Polskę oraz Serbię, wieloletniego lidera w tym segmencie.
W ubiegłym roku Ukraina wyeksportowała rekordowe 65 tys. ton mrożonych malin, co oznacza wzrost o 34% w ciągu jednego roku. Spośród trzech najważniejszych państw-eksporterów tego produktu jedynie Ukraina zanotowała tak znaczący wzrost. W ciągu ostatnich trzech lat podwoiła swój eksport, podczas gdy wolumeny eksportu z Serbii utrzymały się na tym samym poziomie, a z Polski, niestety, spadły o 24%.
Ukraina importuje jedynie nieznaczne ilości malin, podczas gdy Serbia, a zwłaszcza Polska, w dużym stopniu polegają na imporcie. W Polsce, według danych East Fruit, importowane maliny stanowią obecnie ponad 52% całkowitego wolumenu eksportu, a większość sprowadzanych do naszego kraju malin pochodzi lub może lepiej pochodziło właśnie z Ukrainy. Tym samym połowa polskiego wolumenu eksportu mrożonych malin stanowił w ostatnim czasie towar pochodzący z Ukrainy. Jego przystępne ceny pozwoliły na utrzymanie Polsce konkurencyjności na rynku globalnym. Sytuacja ta jednak uległa jednak zmianie.
W 2024 roku Polska wyeksportowała netto czterokrotnie mniej mrożonych malin niż Ukraina – 16,3 tys. t w porównaniu do 65,1 tys. t. W eksporcie brutto Serbia utrzymała nieznaczną przewagę nad Ukrainą wysyłając 67,7 tys. t. malin, w porównaniu do 65,1 tys. ton Ukrainy. Jednocześnie Serbia zaimportowała 4,7 tys. t malin na reeksport, co dało wolumen eksportu netto na poziomie 63 tys. ton.
Andriy Yarmak, ekonomista z Centrum Inwestycyjnego FAO, cytowany przez East Friut uważa, że dalsze umacnianie pozycji Ukrainy na rynku jest możliwe wyłącznie poprzez zdobycie nowych rynków, poprawę jakości malin i inwestycje w przetwórstwo owoców po zbiorach, żeby zwiększyć średnie ceny swoich owoców w handlu zagranicznym. Zwrócił uwagę, że wielu ukraiński producentów eksportuje surowiec do Polski, gdzie przetwórcy sortują go, pakują i reeksportując osiągają wyższy zysk.
Zdobycie nowych rynków przez ukraińskie maliny było, paradoksalnie, łatwiejsze zdaniem analityków East Fruit dzięki protestom polskich rolników, którzy blokowali granicę i wymusili działania w tym obszarze na ukraińskich eksporterach. W latach 2022-2024 udział Polski w ukraińskim eksporcie spadł z 63% do 35%. W tym samym czasie udział ukraińskich eksporterów na tradycyjnych rynkach eksportu polskich malin, takich jak Czechy, Niemcy, Austra i Francja, wzrósł ponad dwukrotnie, osiągając 48%. W ciągu ostatnich trzech lat eksport ukraińskich mrożonych malin do Niemiec wzrósł 4,5-krotnie, do Czech 4,2-krotnie, do Austrii aż 33-krotnie, a do Francji dwukrotnie. W ubiegłym roku Ukraina po raz pierwszy wyeksportowała ponad 2 tys. t mrożonych malin do Belgii, Włoch i Litwy. Zwiększa się także obecność mrożonych malin z Ukrainy w USA i Kanadzie oraz Argentynie i Arabii Saudyjskiej.
Eksperci East Fruit spodziewają się, że w bieżącym roku Ukraina zwiększy swoją produkcję i umocni na pozycji lidera, być może wyprzedzając Serbię nawet w eksporcie brutto.
Na podstawie East Fruit.
