Za nami intensywny tydzień w Holandii. Wspólnie ze Zbigniewem Pisarkiem z firmy Flevo-Plant i Rafałem Popławskim z Raff-Berry odwiedziliśmy kilka czołowych szkółek zajmujących się produkcją materiału szkółkarskiego roślin jagodowych. Były to niezwykle interesujące wizyty, które pokazały, jak dynamicznie zmienia się zarówno sama produkcja owoców jagodowych, jak i cała branża szkółkarska. Widać wyraźnie transformację, jaka dokonała się w ostatnich latach, szczególnie w zakresie technologii oraz doboru odmian.
Nowe trendy w produkcji sadzonek truskawek
W porównaniu do sytuacji sprzed kilku lat, zauważalne są duże zmiany w sposobie produkcji sadzonek truskawek. Coraz większą popularność zdobywają sadzonki doniczkowane typu tray. Dobrym przykładem są największe holenderskie szkółki, takie jak Van den Elzen, gdzie produkcja koncentruje się na sadzonkach ukorzenianych w tacach.
Znaczna część tej produkcji odbywa się w szklarniach, gdzie najpierw powstają mateczniki i rozetki do ukorzeniania. W takich warunkach produkowane są też bardzo sadzonki typu mini tray, natomiast na polach otwartych dominują sadzonki typu tray. W wielu lokalizacjach mogliśmy już zobaczyć dobrze ukorzenione sadzonki. Dopiero w listopadzie i grudniu będą one pakowane do skrzynek i trafią do chłodni.
Szkółka Van den Elzen to również duża produkcja sadzonek malin i jeżyn, Podczas naszej wrześniowej wizyty mogliśmy zobaczyć jak wyglądają gotowe już do zbioru sadzonki typu long – cane. Te przeznaczone na rynek południowej zaczęto już nawet gromadzić w chłodniach.
Nie tylko sadzonki – szkółka Thwan van Gennip BV.
Sander Koenen ze szkółki Thwan van Gennip zabrał nas na ciekawą wycieczkę po jagodowych uprawach. Ta olenderska szkółka w ostatnim czasie mocno postawiła również na produkcję owoców – truskawek w szklarniach i pod daszkami oraz malin i jeżyn. Sadzonki truskawek to obecnie wyłącznie rośliny doniczkowane w tacach (tray i mini-tray). Rozwijana jest również cały czas produkcja sadzonek long cane malin i jeżyn. Zwłaszcza te ostatnie wyglądały już imponująco jesienią. Jeżyny produkuje się tu głównie jako sadzonki 6+, mające ponad 6 pędów gotowych do owocowania.
Tradycja i nowoczesność – szkółka Rapo
W szkółce Rapo nadal prowadzona jest produkcja gruntowych sadzonek typu frigo i waiting bed. Równolegle rozwijana jest produkcja sadzonek doniczkowanych. Jak zapewniał nas Ronald Tax, to odpowiedź na aktualne potrzeby rynku i rosnące zapotrzebowanie na materiał szkółkarski do upraw szklarniowych i tunelowych.
Mimo to wciąż istnieje zainteresowanie sadzonkami z gołym korzeniem — tym bardziej że wiele szkółek całkowicie zrezygnowało z takiej formy produkcji. Podczas wizyty mogliśmy zobaczyć plantacje przygotowane do zbioru sadzonek frigo i waiting bed. Szczególne wrażenie zrobiła wysoka zdrowotność i wyrównanie materiału. Ocena jakości sadzonek jeszcze na etapie produkcji pozwala na precyzyjne prognozy dotyczące ich dalszej przydatności do zakładania plantacji.
Znaczenie kontroli jakości i zdrowotności
W Holandii dużą wagę przykłada się do zdrowotności materiału wyjściowego. Nadzór nad całym procesem szkółkarskim sprawuje państwowa organizacja Naktuinbouw. To właśnie w jej kontrolowanych warunkach powstają rośliny bazowe wykorzystywane później w dalszej produkcji.
Kolejne etapy rozmnażania odbywają się w takich szkółkach jak np. Aardbei Extra, która posiada własne tunele/karkasy, gdzie trafiają rośliny bazowe z Naktuinbouw. Następnie powstaje materiał kolejnych kategorii, wykorzystywany do zakładania mateczników do produkcji rozetek w szklarniach lub sadzonek gruntowych. Cały proces odbywa się w rygorystycznych warunkach fitosanitarnych, co ma kluczowe znaczenie dla późniejszego sukcesu produkcji owoców.
Wnioski z wizyty – planowanie ma znaczenie
Wizyta w holenderskich szkółkach pokazała, jak sprawnie lokalni producenci dostosowali swój profil produkcji do współczesnych trendów i wymagań rynku. Precyzyjne zasady dotyczące namnażania i kontroli jakości materiału szkółkarskiego pozwalają uzyskać sadzonki o bardzo wysokim standardzie. To okazuje się być kluczowe przy zakładaniu nowych plantacji towarowych.
Jak podkreślał Zbigniew Pisarek – mimo intensywnie rozwijanej produkcji sadzonek w Niderlandach, na rynku wciąż odczuwalne są ich braki. Dotyczy to zwłaszcza najpopularniejszych odmian. Obecnie możliwe są jeszcze zamówienia na sadzonki na sezon 2026, ale wiele odmian i typów materiału szkółkarskiego jest już niedostępnych. Dotyczy to np. popularnych w Polsce sadzonek typu tray odmian 'Hademar’ czy 'Karima’. Dlatego warto już teraz planować produkcję na sezon 2027 i złożyć zamówienia w szkółkach, by mieć zagwarantowany dostęp do odpowiedniego materiału.
Więcej ciekawych informacji z tego wyjazdu w czasopiśmie #Jagodnik
