Na przestrzeni ostatnich tygodni ukazało się szereg publikacji w TV, codziennej prasie, portalach Jagodnik.pl i portalspozywczy.pl w sprawie niskich cen skupu za owoce ze zbioru 2014, dotyczyły one głównie owoców czarnej porzeczki i wiśni, a wobec zakładów przetwórczych pojawiły się oskarżenia o zmowę cenową. Do tych kwestii ustosunkowuje się zarząd Krajowego Stowarzyszenia Przetwórców Owoców i Warzyw (KSPOiW).
Pan Minister Marek Sawicki skierował wystąpienie do UOKiK celem sprawdzenia czy nie ma miejsca taka zmowa wśród przetwórców. Informacje o celowej zmowie prezentowane są między innymi przez Związek Sadowników RP oraz Stowarzyszenie Producentów Czarnej Porzeczki.
W imieniu Krajowego Stowarzyszenia Przetwórców Owoców i Warzyw pragniemy podkreślić, że wykazujemy pełne zrozumienie dla producentów owoców co do zaistniałej sytuacji. Pragniemy podkreślić ,że tak rażąco niskie ceny skupu, niestety nie przynoszą żadnych dodatkowych profitów zakładom przetwórczym, ponieważ zawsze bazą dla ceny sprzedaży wyrobu gotowego jest cena zakupu surowca. Kupując tanio – sprzedajemy tanio, niejednokrotnie z niższymi marżami niż
w normalnym sezonie. Bardzo niskie ceny zawsze powodują niepotrzebne konflikty i destabilizują rynek produkcji i przetwórstwa.
Pamiętać przy tym należy, że bywają także sytuacje odwrotne, kiedy to oferowane ceny skupu są nadmiernie wysokie, jak np. czarna porzeczka przed 2-3 laty, czy truskawka, bądź wiśnia. Ostatnie lata pokazują więc, jak bardzo nasz rynek, zwłaszcza owoców miękkich, podlega ogromnym wahaniom cenowym, na co bez wątpienia główny wpływ ma sytuacja na rynkach europejskim i światowym oraz poziom zbiorów. Obciążanie przetwórców zaistniałą sytuacją jest dużym uproszczeniem.
Krajowe Stowarzyszenie Przetwórców Owoców i Warzyw reprezentujące firmy przetwórcze będące uczestnikami rynku skupu owoców głównie do mrożenia pragnie z całą mocą wyrazić swoje stanowisko, że nie ma żadnych podstaw aby twierdzić, że firmy te stosowały bądź stosują działania mające charakter zmowy. Każda firma kształtuje ceny za kupowany surowiec uwzględniając swoją sytuację finansową, stan zapasów a przede wszystkim możliwości sprzedaży mrożonych owoców po cenach pozwalających choćby na odzyskanie poniesionych kosztów w procesie produkcji.
Produkowane przez nas mrożonki w przeważającej ilości są kierowane na eksport. Nie jest tajemnicą, że odbiorcy zagraniczni mając bardzo dobre rozpoznanie rynku w Polsce w sposób bezwzględny i radykalny wykorzystują tę sytuację i oferują ceny, które bardzo często nie pozwalają odzyskać poniesionych kosztów.
Paradoksem tej sytuacji jest więc, że na tych niskich cenach skupu tracą producenci owoców
a nie zyskują zakłady przetwórcze. Głównymi beneficjentami są pośrednicy handlowi, odbiorcy zagraniczni i duże sieci handlowe.
W naszej ocenie główne przyczyny zaistniałej sytuacji są następujące:
- Wysoki stan zapasów z poprzednich lat, dotyczy to zwłaszcza koncentratów owocowych
- i mrożonek szczególnie czarnej porzeczki i wiśni.
- Wysokie zbiory i duża podaż surowca do przetwórstwa w Polsce i innych krajach Europy.
- Bardzo niskie oferty cenowe zakupu mrożonek i koncentratów owocowych przez odbiorców zagranicznych mających dobre rozeznanie co do podaży surowca.
- Niekontrolowany wzrost mocy przetwórczych, szczególnie w Grupach Producenckich, co prowadzi do swoistej konkurencji polsko – polskiej i oferowania produktów po cenach dumpingowych niepokrywających kosztów produkcji.
- Duża ilość ofert od nowych- drobnych podmiotów rynku , pragnących przede wszystkim niską ceną zdobyć rynki zbytu.
Doświadczenia tego roku i ostatnich lat wskazują na konieczność uregulowania zasad współpracy pomiędzy producentami owoców i przetwórcami poprzez analizy aktualnej sytuacji rynkowej, rzetelnych prognozach, przewidywanych zbiorach, aktualnego stanu zapasów w zakładach przetwórczych i sytuacji na rynkach światowych.
Na podstawie tych informacji, organizacje rolników, stowarzyszenia przetwórców i inne instytucje współpracujące z rolnictwem powinny informować producentów rolnych o zagrożeniach jakie mogą wystąpić na rynku owoców oraz kształtować właściwą politykę nowych nasadzeń.
Krajowe Stowarzyszenie Przetwórców Owoców i Warzyw jest gotowe do współudziału w procesie koordynacji działań, które usprawnią funkcjonowanie rynku przetwórstwa owoców miękkich i doprowadzą do jego stabilizacji. W procesie tym potrzebna jest wiodąca rola Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz większa gotowość do współpracy z sektorem przetwórstwa, czego w ostatnich latach wyraźnie brakuje a straszenie UOKiK nic tu nie pomoże.
Zarząd Krajowego
Stowarzyszenia Przetwórców Owoców i Warzyw
dn. 21.07.2014 r.
