Położona w Żelimusze koło Białogardu plantacja borówki wysokiej ma powierzchnię 160 ha. Jest to jedna z 3 wchodzących w skład grupy Polana. Wraz ze wzrostem produkcji owoców, zmodernizowano i rozbudowano dotychczasowe obiekty służące do sortowania i pakowania owoców borówki. Można teraz to zrobić szybciej, sprawniej i wydajniej.
Obecna powierzchnia obiektu gdzie odbywa się sortowanie i pakowanie borówki oraz przechowywanie owoców wynosi 4500 m2, z czego sama hala do sortowania i pakowania owoców zajmuje 1500 m2. Funkcjonują na niej dwie linie do ręcznego sortowania i pakowania, które były już używane wcześniej. Stanowiska do sortowania i ważenia wyposażono w automatyczne wagi, gdzie pracownicy dzięki sygnalizacji świetlnej mogą szybko i sprawnie zważyć owoce. Same wagi poprzez system wi-fi są połączone z komputerem. Dzięki temu zdalnie są ustawiane są parametry ważenia, jak również wyświetlane informacje o tym w jakie opakowania i po ile mają być ważone owoce.
Oprócz tego na hali funkcjonują już 2 linie do automatycznego sortowania i pakowania owoców z firmy BBC. Jedna z nich pozwala sortować owoce pod względem wielkości i miękkości, druga z kolei posiada sorter koloru, co pozwala wyeliminować owoce o nietypowym zabarwieniu, jak również te zbyt drobne. Za linią sortującą umieszczona jest waga, która odważone porcje owoców podaje do opakowań jednostkowych, te następnie przejeżdżają jeszcze przez wagi dynamiczne i ręcznie są odbierane przez pracowników i wkładane do opakowań zbiorczych. Jak informuje Piotr Wiśniewski, dyrektor generalny Polana sp. z o.o., oba rozwiązania są dobre, choć przy automatycznym systemie sortowania potrzebna jest dwukrotnie mniejsza liczba osób niż przy sortowaniu ręcznym. Automatyczny system ma też pewne ograniczenia, trudno bowiem sortuje się na nim owoce miękkie, gdyż wówczas jagody brudzą się nawzajem i spada efektywność sortowania. Takie partie borówek zdecydowanie lepiej jest przesortować ręcznie. Obecnie na dwóch liniach do ręcznego sortowania można w przeciągu 10 godzin przygotować około 14 ton borówek, podczas gdy obie linie automatyczne dają w analogicznym okresie czasu możliwość przygotowania około 20 ton borówek. W pełni sezonu, jak przewiduje Piotr Wiśniewski, można będzie dziennie przygotować około 40-50 ton owoców do wysyłki. W planach jest jeszcze zakup kolejnej linii do automatycznego sortowania i pakowania owoców z urządzeniem do zgrzewania opakowań folią.
Większość borówki z plantacji należących do firmy Polana trafia na eksport, głównie do Wielkiej Brytanii i Holandii, ale również owoce są dostarczane na rynek krajowy. Firma dostarcza m.in. owoce do angielskich sieci supermarketów Tesco. To jednak wiąże się z koniecznością posiadania szeregu certyfikatów. Nie wystarczy już GlobalGAP, w Żelimusze od 4 lat funkcjonuje system BRC, a ponadto firma jest kontrolowana bezpośrednio przez audytorów Tesco.
Gdy kontrola plantacji wypadnie pomyślnie przyznawany jest certyfikat Tesco Nurture. Wymagania tego odbiorcy jak podkreśla P. Wiśniewski ciągle rosną. Dotyczy to zarówno jakości owoców, ale też związanego z nimi całego procesu produkcji (nawożenie, ochrona) zbiorów i konfekcjonowania. Obecnie brytyjska sieć wymaga borówek których średnica wynosi co najmniej 12 mm, ale wymogi te mają być zwiększone do nawet 15 mm. Trudno będzie to spełnić, ponieważ nie zawsze mamy w Polsce warunki, które umożliwią uzyskanie aż tak dużych owoców – podkreśla P. Wiśniewski.
Bardzo ważne jest przestrzeganie reżimu chłodniczego. Już w momencie przywożenia owoców z plantacji są one umieszczane w komorach szybkiego schładzania i następnie trafiają do komór gdzie są składowane w temp. 2°C. W samym obiekcie gdzie odbywa się sortowanie owoców również utrzymywana jest stała temperatura 10°C, a przed wysyłką owoców ponownie obniża się temperaturę do 2°C w komorach spedycyjnych i na takim poziomie utrzymuje ją w trakcie transportu. Transport do Wielkiej Brytanii trwa około 36 godzin (można go skrócić do 24 godzin gdy jedzie 2 kierowców), a po kilkunastu kolejnych godzinach owoce trafiają na półki brytyjskich marketów. W miesiącach lipiec i sierpień, to właśnie borówki z Polski dominują na tamtejszym rynku.
