Największym rejonem uprawy maliny w Polsce jest Lubelszczyzna. Dlatego w Poniatowej została zorganizowana przez firmę Agrosimex Regionalna Konferencja Malinowa. Na spotkanie przybyło ponad 250 słuchaczy, a prezentowane tematy cieszyły się dużym zainteresowaniem. Słuchacze mogli posłuchać nowych wiadomości z zakresu ochrony, uprawy i najnowszych odmian.
Choroby pochodzenia glebowego oraz rdza maliny
Jak informował dr P. Krawiec z UP w Lublinie choroby pochodzenia glebowego stają się coraz większym problemem zwłaszcza teraz, gdy coraz więcej plantatorów nawadnia swoje plantacje. Z chorobami systemu korzeniowego malin spotkano się również w projekcie Malinowe Factory w obu sezonach (2015 i 2016). W pierwszym stwierdzono porażenie przez organizm grypopodobny z rodzaju Phytophtora, natomiast w drugim przez grzyb z rodzaju Phytium. Phytophthora spp. powoduje na malinie zgniliznę korzeni i rozwija się najlepiej w temperaturach od 20-25°C przy wysokiej wilgotności gleby. Po porażeniu pędy malin więdną i zamierają, zawijając wierzchołki w kształcie pastorału. Obserwując przez dwa lata 4 odmiany „letnie” w projekcie Malinowe Factory uszeregowano je pod względem wrażliwości na choroby pochodzenia glebowego. Najwrażliwszą z nich okazała się ‘Przechyba’, a najodporniejszą ‘Laszka’.
Dużą część wykładu poświęcono chorobom wirusowym występującym na plantacjach malin. Problem ten wbrew pojawiającym się niektórym opiniom na forach internetowych wciąż istnieje i w najbliższych latach będzie w dalszym ciągu czynnikiem ograniczającym plonowanie malin. Na podstawie badań przeprowadzonych w 2014 r. we współpracy z Instytutem Ogrodnictwa w Skierniewicach na lubelskich plantacjach stwierdzono obecność kilku wirusów, szczegółowe informacje na ten można znaleźć w publikacji Malinowe Factory 2016 (zapraszamy do zakupu materiałów w e-sklepie).
Ochrona przed chorobami i szkodnikami
Damian Czarnota z firmy Agrosimex przedstawił najczęściej występujące choroby na plantacjach malin. Można do nich zaliczyć szarą pleśń, rdzę maliny oraz zamieranie pędów maliny, które jest powodowane przez kompleks grzybów. Najważniejszym elementem ochrony malin jest lustracja plantacji, którą należy rozpocząć już w maju poszukując objawów rdzy maliny. Znajdują się one na wierzchniej stronie liści i jest to najlepszy moment do wykonania pierwszego zabiegu. Rejestrację przeciwko rdzy maliny posiada Zato 50 WG. W tym sezonie pojawiła się nowa rejestracja do zwalczania zamierania pędów maliny oraz szarej pleśni – Yamato 303 SE, z dwiema substancjami aktywnymi (tetrokonazol i tiofanat metylu). Preparat stosowany na młode odrosty wysokości około 50 cm (w maju) powinien również ograniczać rdzę maliny. D. Czarnota uważa, że jedne z największych strat w uprawie maliny powoduje szara pleśń, która jest głównie zwalczana podczas kwitnienia. Przykładowy program ochrony maliny przed chorobami grzybowymi (obie grupy odmian) może wyglądać następująco: pierwszy zabieg preparatem Yamato 303 SE, następnie Zato 50 WG. Początek kwitnienia Iprodione 500 SC z Viflo Cal S i następnie Pyrus 400 SC oddzielnie lub w połączeniu z kaptanem, po czym na koniec kwitnienia zabieg Signum 33 WG. W malinach odmian „letnich” po zbiorach Zato 50 WG oraz Iprodione 500 SC. Przy stosowaniu środków ważne należy pamiętać o rotacji preparatów z różnych grup chemicznych w celu uniknięcia wystąpienia odporności.
Bartłomiej Sobaszek z firmy Arysta Life Science omówił dokładnie stosowanie preparatów zawierających laminarynę: Vaxiplant SL oraz Plantivax. Po zastosowaniu laminaryny roślina wytwarza mechanizmy obronne, które utrzymują się do 14 dni. Ważna zaletą preparatów jest możliwość ich stosowania podczas zbiorów, ponieważ nie maja okresu karencji i nie zostawiają pozostałości. Vaxiplant SL jest zarejestrowany do ochrony truskawki, natomiast Plantivax posiada rejestrację w jabłoniach.
Według Michała Malickiego z firmy Agrosimex istotnym problemem na plantacjach są szkodniki glebowe, które niszczą korzenie. Ochrona jest kłopotliwa, ponieważ nie ma zarejestrowanych substancji do ich zwalczania. Dlatego najważniejsze są metody agrotechniczne czyli staranne uprawienie gleby przed założeniem plantacji. W upalne lata problemem stają się przędziorki. Można je zwalczać przed kwitnieniem takimi preparatami jak: Envidor 240 SC, Ortus 05 SC lub Acaramik 018 EC. Podczas ochrony przeciw przędziorkom ogranicza się też liczebność przebarwiacza malinowego, który jest wektorem wirusa plamistości liści maliny. W ubiegłym sezonie plantacje zostały osłabione przez pryszczarka namalinka łodygowego. W celu skutecznego zwalczania należy prowadzić monitoring za pomocą pułapek feromonowych aby w odpowiednim momencie wykonać zabieg. W celu podniesienia skuteczności stosowanych środków owadobójczych warto sięgać po adiuwant Agrigent Flipper ułatwiający rozprowadzanie cieczy roboczej po roślinie.
Warto także zwrócić uwagę na preparat Floromaite 240 SC w przypadku którego jak informował B. Sobaszek prowadzone są badania pod kątem rejestracji w malinie. W truskawce jest on zarejestrowany do zwalczania przędziorków. Preparat wyróżnia się jednodniowym okresem karencji i działa na wszystkie stadia rozwojowe przędziorka, również na jaja.
Nowe odmiany malin
Z odmian owocujących na pędach dwuletnich Krzysztof Sak polecił odmiany takie jak: ‘Radziejowa’, ‘Sokolica’, ‘Przehyba’ oraz ‘Glen Dee’ charakteryzującą się bezkolcowymi pędami. Ważną cechą owoców tej odmiany jest ich jasna barwa, która utrzymuje się podczas przechowywania. ‘Glen Dee’ wypełnia lukę między odmianami ‘letnimi’ i ‘jesiennymi’. Z odmian powtarzających owocowanie ciekawą odmianą w ostatnim sezonie okazał się ‘Polonez’ o charakterystycznych, wydłużonych owocach, jasnej barwy z dużą zawartością cukrów. Odmiana ta będzie prawdopodobnie przydatna do prowadzenia na podwójny zbiór. Druga ciekawą polską odmianą jest ‘Poemat’ o zwartych i trwałych owocach. Odmiana ta może być przeznaczona do zbioru mechanicznego ze względu na łatwość odchodzenia dna kwiatowego od owocu.
Monika Adamczyk
Więcej informacji z tego szkolenia będzie można znaleźć w czasopiśmie Jagodnik 4/2017.
