Jagodowy protest

W dniu 2018-06-20  o godz. 14 w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi odbyło sie spotkanie  dotyczące kryzysu na rynku owoców miękkich. Była to realizacja ustaleń zebrania powziętych z plantatorów w dniu 2018-06-18. W tamtym spotkaniu uczestniczył sekretarz stanu Jacek Bogucki.

Strony rozmów

Związek Sadowników RP  reprezentowała delegacja w składzie Tomasz Solis, Krzysztof Cybulak oraz Rafał Szmit.W spotkaniu uczestniczyli również  przedstawiciele przetwórców: Owocmix, Spółdzielnia Ogrodnicza w Bobach, Real S.A, Chłodnia Ratoszyn, Dohler oraz przedstawiciele KUPS-u Julian Pawlak i Barbara Groelle . Obecni byli również przedstawicie instytucji rządowych: Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Min. Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, KRUS i przedstawiciele instytucji kontrolujących żywność. Spotkanie prowadził Sekretarz Stanu Jacek Bogucki. Obecny był również poseł PiS Ziemi Kraśnickiej Jarosław Stawiarski.

Przebieg obrad

Na początku spotkania poruszono gorący temat  sytuacji na granicy polsko -ukraińskiej. Sadownicy zwrócili uwagę na temat  niewpuszczania  Ukraińców z paszportami biometrycznymi  jadących pracować  do naszych gospodarstw, mimo iż prawo im na to zezwala. Poproszono ministra Boguckiego o interwencje w Straży Granicznej i w MSW. Wszyscy obecni byli zaskoczeni skalą tego zjawiska. Kolejnym tematem były umowy kontraktacyjne. Ustawa regulująca ten problem nie funkcjonuje tak jak zakładano. Wszystkie obowiązki scedowano na punkty skupu i plantatorów a z odpowiedzialności wyłączono firmy i koncerny przetwórcze. Problematyka kontraktacji jest tak rozległa że omawianie jej przełożono na początek lipca. Sadownicy poruszyli temat kontroli sanitarnych owoców, koncentratów oraz mrożonek spoza UE w szczególności z Ukrainy pod kontem pozostałości środków ochrony roślin, które używane są w ochronie roślin, nadal dozwolone na Ukrainie a niedozwolone w UE. Przedstawiciele inspekcji – odpowiedzialni za to – oświadczyli, że nie mogą pobierać  prób z każdej partii towaru ale obiecano zwiększyć liczbę kontroli i  pobieranych prób.

Jakie będą zbiory owoców jagodowych w bieżącym sezonie?

Wszystkie strony dyskusji stwierdziły, że brak jest realnych prognoz zbiorów owoców w Polsce a prognozy GUS w sposób istotny  odbiegają od rzeczywistości, co często ma negatywny wpływ na funkcjonowanie rynku owoców. Tomasz Solis zwrócił uwagę na bardzo istotną sprawę. Niebawem środki unijne trafią do przetwórstwa na modernizacje. Jest teraz okazja żeby  przydział środków uzależnić od umów kontraktacyjnych między firmami a plantatorami, jak  również od dostaw od polskich producentów owoców i warzyw. Przedstawicie przetwórców obecni na spotkaniu opisali aktualna sytuacje w ich firmach. Twierdzą, że maja zapasy wynoszące kilkadziesiąt ton malin z poprzedniego sezonu. Obecnie na Ukrainie można kupić  malinę już zamrożoną po 2,40 zł za kg zaś 1,80 zł za świeże owoce. Stwierdzono że ceny owoców do przemysłu będą odzwierciedlały bardzo wysokie zbiory wszystkich owoców w Polsce i Europie. Narzekano jednocześnie, że spożycie owoców w Polsce nie rośnie, a w przypadku niektórych gatunków nawet spada.

Problemy z zatrudnianiem pracowników

Sadownicy poruszyli temat zatrudniania pracowników sezonowych: nadmiernej biurokracji, skomplikowanych procedur, długiego czasu oczekiwania na rozpatrzenie i ogromnych kolejek w UP i w KRUS. Pracownicy Ministerstw i KRUS odpierali zarzuty ,twierdząc że wszystko  jest proste a sadownicy nie muszą stać w kolejkach tylko rejestrować pracowników w UP i KRUS elektronicznie.

A co w przypadku strat spowodowanych przez siły natury?

Na zakończenie poruszono jeszcze temat ubezpieczeń upraw od klęsk żywiołowych. Mimo rosnących stawek ubezpieczeniowych zwiększa się ilość zawartych polis od klęsk żywiołowych. ZSRP przygotował projekt ustawy o funduszu klęskowym. Z którego byłyby wypłacane odszkodowania, a składałyby sie na niego składki ubezpieczeniowe rolników, oraz składka z budżetu państwa. Wysokość  składek byłaby niska i dostępna dla wszystkich. Założeniem projektu jest jego powszechność oraz  jasne, proste  i przejrzyste procedury.  Ministerstwo sceptycznie odniosło się do tej propozycji. Na koniec Minister poinformował, że rząd aplikował do Komisji Europejskiej o kolejne środki na wycofanie owoców z powodu embarga rosyjskiego.

Krzysztof Cybulak

Sekretarz ZG Związku Sadowników RP