W Wielkiej Brytanii uprawa większości gatunków jagodowych realizowana jest pod osłonami. Przeważają tunele foliowe, w których uprawia się truskawki, maliny i jeżyny. Jak to jest realizowane mogli się przekonać producenci z Polski, którzy na zaproszenie firm ProTech i Agronom Plants uczestniczyli w wyjeździe do Wielkiej Brytanii. Zwiedzając farmy położone w region Kentu oraz bardziej wysunięte na południe regionu West Saasex, mogliśmy się przekonać jak jest tam realizowana uprawa truskawek i malin.
Jak informował Mariusz Padewski z firmy doradczej DLV Plant GreenQ, który była naszym przewodnikiem po angielskich farmach, uprawa truskawek w Wielkiej Brytanii podlega ciąłym zmianom. Dotyczy to technologii uprawy. Na wielu farmach jeszcze 2-3 lata temu dużo upraw truskawek w tunelach realizowane było na zagonach w ziemi, lub niskich stołach, bardzo często wykonywanych własnym sumptem. Obecnie większość przeszło już na uprawę w podłożach na wysokich stołach. Nowe inwestycje przygotowuje się natomiast już na rynnach – wyjaśniał Mariusz Padewski. Takie rozwiązanie ma wiele zalet, dzięki rynnom można odprowadzić nadmiar pożywki poza obszar tunelu, a dzięki temu obniżyć wilgotność i poprawić mikroklimat. Ma to duże znaczenie zwłaszcza w klimacie Wysp Brytyjskich, gdyż zbyt duża wilgotność w tunelach sprzyja zarówno rozwojowi chorób grzybowych, jak też ogranicza wzrost roślin. Z kolei przeniesienie upraw na wysokie stoły pozwala znacząco obniżyć koszty związane z pielęgnacją upraw, a przede wszystkim zbiorem owoców. Jak przekonaliśmy się na jednej z farm przy uprawie na niskich stołach pracownik może zebrać około 15 kg truskawek w ciągu godziny, podczas gdy przy uprawie na wysokich stołach wydajność wzrasta 3 a nawet 4-krotnie.
W gospodarstwie George Charrlton & Sons, mogliśmy zobaczyć jak uprawia się maliny i truskawki w tunelach. W ostatnim czasie na jednej z farm położonej w miejscowości Maidstone, wybudowano 14 ha tuneli foliowych, które dostarczyła i wyposażyła firma Protech. Przystosowano je do uprawy malin montując w nich rynny oraz system nawodnieniowy. Rynny umiejscowiono tu dosyć wysoko (1,5 m) co znacznie ułatwia pracę przy roślinach zwłaszcza pielęgnację roślin i zbiory. Ponieważ tunele są przeznaczone pod uprawę odmian powtarzających owocowanie, nie montowano w nich bram rolowanych, a jedynie proste drzwi do zamykania tuneli w szczycie. Konstrukcja tuneli oparta została na rurach ocynkowanych ogniowo o średnicy 40 mm i grubości ścianki 2 mm, nogi zakotwiczone zostały w ziemię na głębokość 70 cm. W szczycie tuneli nie zastosowano typowego wzmocnienia w postaci stalowej rury a jedynie połączone przęsła sznurkiem. Takie rozwiązanie zdaniem Przemysława Sarbinowskiego z firmy ProTech jest wystarczające przy konstrukcjach, z których na zimę zdejmowana jest folia.
Uprawa truskawek (przeważała odmian Murano) prowadzona jest w rynnach wykonanych z aluocynkowanej blachy z kanałem do odprowadzania nadmiaru pożywki . Wykonano je w taki sposób, by zapewnić dobre odprowadzanie nadmiaru pożywki, z nachyleniem w jednym kierunku. Mariusz Padewski pozytywnie wypowiadał się o tej odmianie – Nie jest to odmian zbyt plenna ale owocująca bardzo regularnie i dająca wyrównanej jakości owoce. Nie zebrane na czas mogą jednak dość szybko ciemnieć – mówił doradca z DLV. W odwiedzanym gospodarstwie gdzie wysadzono tę odmianę na przełomie lutego i marca do końca sierpnia zebrano już 850 g owoców/rośliny a całkowity plon z pewności ą przekroczy 1 kg/rośliny. Zbiór owoców na tej famie realizowany jest w rozliczeniu akordowym. Używane są przy tym specjalne wózki, gdzie owoce zbiera się do punetek. Równocześnie pracownicy są zobowiązani do zrywania truskawek gorszej jakości które są wyrzucane do specjalnych zbiorników a później utylizowane.
Na dużych farmach uprawa truskawek jest tak zaplanowana by zapewnić podaż owoców przez możliwie długi okres czasu. Dlatego uprawia się różne odmiany o różnym terminie owocowania jak też wykorzystuje szklarni. Przykładem na to było przedsiębiorstwo Hall Hunter Partnership, które produkuje rocznie przeszło 20 tys. ton owoców jagodowych. W kilku lokalizacjach realizuje też uprawę w szklarniach, jak np. na farmie Donaldsons nieopodal miejscowości Chichester. Uprawa truskawek w szklarniach ma na celu uzyskanie zarówno wczesnego zbioru (marzec-kwiecień) jak tez opóźnionego (październik-listopad), a tam gdzie jest możliwość doświetlania upraw – zbioru owoców w grudniu, kiedy to w okresie poprzedzającym Święta Bożego Narodzenia można uzyskać za truskawki najwyższe ceny. W okresie gdy wizytowaliśmy szklarnię posadzono już truskawki odmiany Elsanta po 4 sztuki w doniczki. Do takich upraw wybierane są sadzonki tray plants, które przetrzymywane były w chłodni. Przez cały okres wzrostu tak steruje się uprawą by uzyskać owoce na okres poprzedzający święta Bożego Narodzenia. Tu zbiór owoców planowany jest na listopad i grudzień i ma się zakończyć 5 stycznia. Doradca z DLV Plant zwracał uwagę na to jak prowadzi się profilaktykę przeciw wciornastkom. W szklarni wywieszono już duże ilości tablic lepowych, które wyłapują wciornastki – 1 niebieska tablica przypada na 5 m2 powierzchni szklarni. Taka prewencyjna metoda okazuje się być najtańszym rozwiązaniem i pozwala wyłapać duże ilości wciornastków. Jeśli liczba odławianych szkodników na tablicach lepowych mimo wszystko zacznie się zwiększać wprowadzone zostaną drapieżne roztocza jak Neoseiulus cucumerius i Amblyseius californicus.
Uprawa w szklarniach jest kosztowana ale pozwala uzyskać dobry plon i owoce w okresie kiedy są najdroższe. Z tej uprawy można będzie zebrać jesienią około 4,5 k owoców/m2 przy dwóch nasadzeniach w sezonie całkowity plon jaki można uzyskać ze szklarni wynosi 10-11 kg/m2, czyli przeszło 100 t/ha.
c.d.n.
