Największa w historii dotychczasowych konferencji IBA (Międzynarodowe Stowarzyszenie Porzeczki Czarnej, ang. Internatinal Blackcurrant Association – IBA) już IV międzynarodowa konferencja porzeczkowa rozpoczęła się 2 czerwca w Białowieży i potrwa do 6 czerwca. Przybyło na nią przeszło 250 osób z 22 krajów, by zgłębiać wiedzę związaną z uprawą czarnych porzeczek i poszukiwać rozwiązań dotychczasowych problemów.
Organizatorami tegorocznej już 4 konferencji porzeczkowej były organizacje IBA, Krajowe Stowarzyszenie Plantatorów Czarnych Porzeczek (KSPCP) oraz Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego. Patronat honorowy nad tym spotkaniem objął Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Związek Sadowników RP.
Członkami IBA są przede wszystkim producenci czarnych porzeczek, ale również inne podmioty związane z produkcją tych owoców. Naszym celem jest wymiana doświadczeń, ale również stabilizacja rynku czarnych porzeczek na całym świecie – mówił Dirk Herdieckerhoff z Niemiec, nowo wybrany przewodniczący IBA podczas konferencji prasowej jaka odbyła się 3 czerwca. IBA jest organizacją o światowym zasięgu, ale to właśnie państwa Europejskie są głównymi jej członkami. Powstała w 2008 roku, ale tak naprawdę nieformalne spotkania jej członków odbywały się od 1996 roku. Jak podkreślał Sven Jansen dotychczasowy przewodniczący IBA, obecnym problem organizacji i całej chyba branży zajmującej się czarnymi porzeczkami jest ustabilizowanie podaży i popytu. Można to uczynić poprzez szereg działań jak chociażby oferowanie nowych produktów jakie można by wprowadzić na rynek. Głównym takim produktem były soki i nektary z czarnych porzeczek, ale ich spożycie podobnie jak i innych soków spada. Dlatego trzeba szukać innych alternatywnych produktów, jak chociażby napojów energetycznych których spożycie z roku na rok wzrasta. Warto również poszukiwać nowych rynków zbytu – dla Polski takim rynkiem jest Rosja.
Zdaniem Stanisława Trzonkowskiego plantatora czarnych porzeczek oraz członka zarządu KSPCP, to niepoprawne prognozy zbioru tych owoców powodują często duże perturbacje rynkowe i huśtawki cenowe. Szansą na uregulowanie tego byłyby na pewno długoletnie umowy kontraktacyjne zawierane pomiędzy producentami i przetwórcami, ale póki co jest to jeszcze rzadkość w polskich realiach.
Ważnym punktem konferencji było przedstawienie prognoz tegorocznych zbiorów czarnych porzeczek w poszczególnych krajach członkowskich IBA. Sponsorem tych prognoz była firma Weremczuk. Z danych przedstawionych przez przedstawicieli poszczególnych krajów wynika, że zbiory czarnych porzeczek będą niższe w porównaniu do ubiegłego roku. Również w Polsce według opinii Piotra Baryły, wiceprezesa KSPCP w zależności od regiony Polski należy się spodziewać zbiorów niższych o 20-40% względem ubiegłego roku. Przyczyniły się do tego przede wszystkim majowe przymrozki i gradobicia jakie już nawiedzały wile regionów naszego kraju. W niektórych (na przykład w województwie łódzkim) straty z tego powodu są szacowane nawet na 95%. Nie potrafimy jeszcze jednak dokonać ostatecznej oceny zbiorów – powiedział P. Baryła.
Przedstawiciel Danii informował o tym, że na skutek ubiegłorocznej suszy w tym roku było w ich kraju słabe było kwitnienie (30-70%), dwukrotnie wystąpiły przymrozki, dlatego przewidywane plony nie są wysokie i mogą wynieść około 7000 ton.
W Estonii zbiory w tym roku szacowane są na poziomie podobny jak w minionym roku (157 ton), co jest skutkiem srogiej zimy oraz długiej i zimnej wiosny z lokalnymi przymrozkami w niektórych regionach tego kraju.
Dla Francji będzie to raczej sprzyjający sezon i produkcja szacowna jest na 8000 ton. Przedstawiciel z Francji odniósł się do sytuacji jaka dotyczy rynku czarnych porzeczek w ostatnich latach w Polsce. Nie jest jedynym rozwiązaniem podnoszenie wydajności produkcji a samo zwiększenie plonów nie koniecznie będzie powodować wzrost opłacalności, bo większa podaż owoców wpłynąć może na dalsze obniżanie cen. Tak było we Francji 20 lat temu, a ratunkiem okazało się nawiązanie trwałej współpracy z przemysłem przetwórczym, powołanie spółdzielni, które łączą producentów i pozwalają im zawierać korzystne dla producentów umowy 5-letnie.
W Wielkiej Brytanii dopiero kończy się kwitnienie i trudno jeszcze dokładnie oszacować wielkość zbiorów czarnych porzeczek. Po ubiegłorocznych bardzo wysokich zbiory w tym roku będą one jednak raczej niższe względem roku ubiegłego.
Zbiory czarnych porzeczek w 2013 roki i prognozy ich zbiorów w 2014 roku podane 3 czerwca przez członków IBA podczas IV Międzynarodowej Konferencji Porzeczkowej
Kraj | Powierzchnia uprawy
w 2013 r. (ha) |
Prognozowane zbiory
w 2013 r. |
Faktyczne zbiory
w 2013 r. (t) |
Powierzchnia uprawy
w 2014 r. |
Prognozowane zbiory w 2014 r. |
Dania | 1600 | 11000 | 12039 | 1600 | 7000 |
Estonia | 300 | 250 | 157 | 340 | 150 |
Finlandia | 1600 | 2200 | 2200 | – | – |
Francja | 2000 | 7000 | 8000 | 2000 | 8000 |
Niemcy | 1600 | 8000 | 9000 | 1600 | 9000 |
Węgry | 250 | 500 | 500 | – | – |
Łotwa | 250 | 1355 | 1355 | 542 | 542 |
Litwa | 3100 | 8000 | 8000 | 2900 | 3000 |
Holandia | 325 | 2400 | 3100 | 325 | 1800 |
Norwegia | 160 | 500 | 494 | 180 | 600 |
Polska | 27000 | 95000 | 105000 | 27500 | -20-40% względem 2013 roku |
Ukraina | 5800 | 35000 | 35000 | 6100 | 35000 |
Szwecja | 200 | 700 | 700 | 200 | 300 |
Wielka
Brytania |
2400 | 12000 | 14000 | 2400 | 10800 |
Razem | 46877 | 183905 | 199545 | 45687 | – |
Więcej informacji z IV Międzynarodowej Konferencji Porzeczkowej już wkrótce na portalu jagodnik.pl oraz w czasopiśmie „Jagodnik”