Potas i magnez – ważne pierwiastki dla roślin i człowieka

Potas i magnez – jak się okazuje dwa niezwykle ważne pierwiastki w odżywianiu roślin oraz człowieka. Dla tych pierwszych są składnikami, które dają możliwość uzyskania wysokich plonów i poprawnego funkcjonowania roślin. Z kolei dla organizmu człowieka są potrzebne do prawidłowego funkcjonowania wielu procesów w tym enzymów. Mówiono o tym podczas spotkania prasowego zorganizowanego 26 listopada w Warszawie przez firmę K+S Polska.

Niezbędne dla roślin

Ershad Tavakol z niemieckiego Instytutu Nawożenia Stosowanego (Insitute of Applied Plant Nutrition -IAPN) mówił o roli potasu i magnezu w odżywianiu roślin. Zgodnie z prawem Liebiega do poprawnego funkcjonowania procesów odżywiania roślin, może być ograniczony tym składnikiem, którego jest najmniej. Potas jest bardzo ważnym pierwiastkiem dla roślin, decydując o syntezie i transporcie węglowodanów (wzrost, rozwój, kształtowanie się plonu), reguluje gospodarkę wodną roślin (zapewnia efektywne wykorzystanie wody, wpływa na ruchy aparatów szparkowych) i wreszcie wpływa na prawidłowe działanie chloroplastów (tym samym nadaje odporność roślinom na stresy biotyczne i abiotyczne). Niedobór potasu szybko odbija się na wzroście ograniczając wytwarzanie biomasy, dodatkowo zjawisko wzmaga się w warunkach deficytu wody. Badania na zbożach pokazały, że przy deficycie potasu rośliny tworzyły 60-65% niższą biomasę niż rośliny optymalnie odżywione potasem, zjawisko to wzmagało się dodatkowo w warunkach suszy. Objawy niedoboru potasu dość szybko uwidaczniają się na roślinach, pojawiają się nekrozy na brzegach liści, liście stają się wyraźnie mniejsze. Gdy widać już objawy braku potasu w roślinach jest już z reguły za późno na interwencję.

Magnez to pierwiastek, który wpływa na przebieg fotosyntezy w roślinach (jako składnik chlorofilu bierze udział w przemianach energii świetlnej w energię chemiczną), braki magnezu powodują też że liście są bardziej wrażliwe na poparzenia słoneczne. Magnez uczestnicząc w wielu procesach metabolicznych aktywuje szereg enzymów biorących udział w transporcie i magazynowaniu asymilatów. Magnez wreszcie wpływa na wzrost korzeni, a tym samym lepsze pobieranie wody i składników pokarmowych z gleby. Rośliny prawidłowo odżywione magnezem mają intensywnie zielone liście, prawidłowo wykształcone, podczas gdy przy deficycie Mg, widoczne są chlorozy międzynerwowe liści (marmurkowatość), a w dalszym etapie pojawiają się czerwone/purpurowe przebarwienia będące efektem zamierania tkanek. Stres abiotyczny może powodować zaburzenie metabolizmu roślin co uwidacznia się słabszym wzrostem a w konsekwencji plonowaniem roślin. Okazuje się, że rośliny prawidłowo odżywione potasem i magnezem, nie reagują tak drastycznie na stresy powodowane przez czynniki zewnętrzne. Nawożenie roślin stoi przed nowymi wyzwaniami. Związane są one ze zmianami klimatu i coraz mniejszymi zasobami wody ale i gleby, która w wielu miejscach na świecie nie nadaje się już do uprawy. Z drugiej strony rośnie zapotrzebowanie na żywność. To wszystko wymusza prowadzenie bardzo ukierunkowanych badań, związanych z nawożeniem. Mają one dać odpowiedź jak prowadzić nawożenie by zwiększyć odporność roślin na stresy, zapewnić lepsze wykorzystanie wody. Inteligentne i racjonalne nawożenie dopasowane do zmieniających się warunków środowiskowych jest koniecznością współczesnych czasów – podkreślał E. Tavakol.

Instytut IAPN prowadzi szereg bardzo specjalistycznych badań związanych z nawożeniem i odżywianiem roślin. Wśród nich są badania prowadzone z użyciem kamery termalnej. Badania takie pokazały, że rośliny z niską zawartością potasu drastyczniej reagowały na suszę i szybciej traciły wodę niż rośliny z wysoką zwartością potasu. Z kolei pomiary fluorescencyjne potwierdziły znaczący spadek wydajności fotosyntezy w warunkach suszy u roślin z deficytem K, niż rośliny prawidłowo odżywione tym pierwiastkiem.

Znaczenie potasu i magnezu w diecie człowieka

Nieprawidłowa dieta to jeden z głównych czynników mających wpływ na rosnące zachorowania i zgony spowodowane chorobami przewlekłymi. Dlatego poszukuje się modeli żywieniowych, które pozwoliłyby ograniczyć ryzyko zachorowań na choroby cywilizacyjnego– mówiła prof. dr hab. N.med Małgorzata Kozłowska-Wojciechowska z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Taką dietą uznaną przez naukowców jest dieta DASH, a jej skuteczność potwierdzają wieloletnie badania naukowe prowadzone przez diabetologów, dietetyków i specjalistów od psychologii jedzenia. Dieta DASH ma na celu nie utratę wagi, a działanie profilaktyczne w zapobieganiu i leczeniu chorób nadciśnienia tętniczego i innych chorób sercowo-naczyniowych. Dieta ta uwzględnia spożywanie w dużych ilościach potasu (4700 mg/osobę dziennie), magnezu (500 mg/osobę dziennie) oraz wapnia (1200 mg/osobę dziennie). Najlepszym źródłem potasu i magnezu są produkty roślinne. Potas jest najważniejszym kationem wewnątrzkomórkowym oraz jednym z najważniejszych elektrolitów. By kation potasowy mógł wejść do komórek musi być pobierany odpowiedniej postaci. Dlatego dorosła osoba powinna przyjmować 2000-3000 mg potasu dziennie. Niedostateczne pobieranie potasu może powodować hipokaliemię, co objawiać się może osłabieniem siły mięśni, upośledzenie skurczu mięśni gładkich jelit, zaburzenie czynności mięśnia sercowego, upośledzenie funkcji nerek, upośledzenie funkcji obwodowego ośrodkowego układu nerwowego (parestezja, sztywnienie mięśni). Potas odgrywa jedną z najważniejszych funkcji w regulacji ciśnienia tętniczego, a dieta bogata w potas zmniejsza zagrożenie udarem mózgu i chorobą niedokrwienną serca. Dlatego potas, jak też magnez są składnikami, które powinny być codziennie dostarczane do organizmu. Najbogatsze źródła potasu to morele suszone, figi suszone, awokado, banany, ziemniaki, seler, kiwi, pomidory.

Magnez to również niezbędny składnik naszej diety, konieczny do funkcjonowania wielu enzymów reguluje pracę serca, wpływa na proces krzepnięcia krwi, stymuluje układ immunologiczny, wpływa na prawidłowe rozwój układu kostnego, jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania komórek, a szczególnie błony komórkowej. Osoba dorosła powinna przyjmować 300-400 mg magnezu dziennie. Źródła magnezu to przede wszystkim pestki, dyni, otręby pszenne, kakao, migdały, kasza gryczana, soja, biała fasola.

Mocny pakiet korzyści

W podsumowaniu spotkania Dominik Młodecki dyrektor zarządzający spółką K+S Polska, przypomniał o najważniejszych produktach firmy. Należy do nich Korn-Kali, nawóz z wysoką koncentracją potasu i magnezu, i zarazem bardzo dobra rozpuszczalnością. Idealne połączenie potasu (40%) magnezu (6%) i siarki (12,5%) zaspokaja równocześnie potrzeby roślin w potas i magnez. To co ważne, wszystkie składniki zwarte w Korn-Kali są w pełni rozpuszczalne, a więc dostępne dla roślin. Korn-Kali to owoc wieloletniego doświadczenia zarówno produkcyjnego, jak również doradztwa rolniczego. Korn-Kali charakteryzuje się doskonałymi parametrami użytkowymi, które są równie ważne dla rolnika jak sam skład. Granula tego nawozu jest odpowiedniej wielkości, twardości i wyrównania dzięki czemu Korn-Kali można rozsiewać z dużą dokładnością nawet na 36 m szerokości roboczej – mówił Dominik Młodecki, dodając – Nawóz Korn-Kali to 125 lat doświadczenia firmy, która tyle już czasu zajmuje się wydobywaniem nawozów w Niemczech. Bardzo zależy nam na tym, by nasze nawozy i nasza firma nie straciła uzyskanej pozycji, dlatego tak ważną dla nas rolę odgrywa jakość i powtarzalność naszych nawozów. Te wszystkie cechy Korn-Kali tworzą mocny pakiet tego produktu.