W zdecydowanej większości upraw nawożenie pola obornikiem przed założeniem plantacji daje dobre rezultaty dla wzrostu krzewów owocowych i wielkości późniejszej produkcji. Trzeba jednak przyznać, że obecnie nawóz ten jest coraz trudniej dostępny. O ile na terenach o zróżnicowanym kierunku produkcji rolnej pewne jego ilości można zakupić niemal na miejscu, to w regionach typowo sadowniczych, produkt ten jest deficytowy. Dlatego coraz większego znaczenie nabiera precyzyjne jego podawanie. Z pomocą przychodzą tutaj maszyny – precyzyjne rozrzutniki sadownicze.
Znaczenie nawożenia organicznego
Zdarza się i tak, że przed założeniem kwatery zamiast nawiezienia obornika wysiewane są uprawy przedplonowe, które po zaoraniu poprawiają strukturę gleby. Jeżeli jednak plantator decyduje się na uprawę gatunków wieloletnich, takich jak np. porzeczka, aronia czy borówka wysoka, to o wysoką zawartość próchnicy warto dbać także i w kolejnych latach. Poza obornikiem, do zaopatrywania stanowiska w masę organiczną i kwasy humusowe, wzbogacające życie mikrobiologiczne gleby, coraz częściej stosowane jest podłoże pieczarkowe. Praktyka pokazuje, że nawet jeżeli nie jest to nawóz równie wartościowy co obornik, to jednak jego aplikacja także pozytywnie wpływa na rozwój roślin i pomaga wykorzystać ich potencjał plonotwórczy. Spośród rozwiązań używanych do aplikacji nawozów tego typu najdoskonalszą maszyną wydaje się rozrzutnik sadowniczy. Zasada jego działania polega na wysypywaniu materiału pod rzędy roślin, a nie szerokie pasy jak w przypadku tradycyjnych rozrzutników rolniczych.
Gomar GR 35
Dużym rozrzutnikiem sadowniczym jest model GR 35 marki Gomar. Przestrzeń załadunkowa mieści 3,5-6,3 m3 jednorazowego wkładu (jej wymiary można dostosować do potrzeb użytkownika i specyfikacji zamówienia), co przekłada się na ładowność wynoszącą 2,5-4 t. Długość skrzyni wynosi 3,6 m, szerokość 1,4 m, wysokość burt to 0,7 m (w opcji 1 m). Rozrzutnik porusza się na pojedynczej osi wyposażonej w koła o rozmiarze 400/60-15,5. Maszynę można dodatkowo wyposażyć w skrętny dyszel. Za rozrzucanie materii organicznej odpowiada adapter poziomy ślimakowy, dwuwałkowy. Przenośnik przesuwa się mechanicznie w kierunku przód – tył. Zabudowa adaptera wraz z talerzami rzucającymi pod krzewy napędzana jest z kolei hydraulicznie, choć na życzenie klienta także napęd podłogi może być hydrauliczny. Dla polepszenia jakości pracy, ale i jej bezpieczeństwa, producent wyposaża rozrzutnik w zasuwę przed adapterem, która sprawia, że podawanie materiału jest równe, a ciągnik jest zabezpieczony przed ewentualnym narzuceniem obornika. Tył maszyny jest na tyle uniwersalny, że umożliwia rozrzut różnych materiałów – wszystkich rodzajów obornika (np. słomiastego czy końskiego), a także torfu, kompostu, podłoża pieczarkowego czy wapna. Można tę maszynę ustawić do rozrzucania na każdą ze stron tylko pod jeden rząd – lewy lub prawy, a także do rozrzucania całą szerokością. Rozrzutnik ma instalację oświetleniową, więc bezpiecznie można poruszać się nim po drogach po zmroku. Większość elementów jest ocynkowana ogniowo, co wydłuża żywotność maszyny. Elementy stalowe niecynkowane są śrutowane, malowane podkładem i dwuskładnikową nawierzchnią poliuretanową. Urządzenie jest objęte certyfikatem unijnym CE oraz 12-miesięczną gwarancją. Nabywca otrzymuje także instrukcję obsługi sprzętu.
Wodziński WTR400/135/1/2
Innym ciekawym wariantem rozrzutnika sadowniczego jest model WTR400/135/1/2 produkowany przez firmę Wodziński z miejscowości Pilica pod Warką. To także duże urządzenie, którego pojemność wynosi 4,5 m3, a masa własna 1560 kg. Można na nie załadować maksymalnie 4 t materiału, który jest aplikowany dwustronnie. Rozrzutnik został wyposażony w dyszel skrętny hydrauliczny i sztywne zawieszenie. Porusza się na jednej osi, na kołach 11,5/80/15,3 14PR. Wyposażony jest w instalację oświetleniową o napięciu znamionowym 12 V. Producent przewiduje możliwość dodatkowego wyposażenia rozrzutnika między innymi, w nadstawy burt, koło zapasowe lub nabycie rozrzutnika na większych kołach – o rozmiarze 400/60/15,5 14 PR. Mogą one być przydatne na terenie bardziej grząskim, na którym prowadzi się nawożenie wiosną. Użytkownicy docenią także inne dostępne dodatki, takie jak skrzynka narzędziowa czy pojemnik na czystą wodę. Istnieje również możliwość zainstalowania pełnego oświetlenia w technologii LED.
Ditta-Seria DS RO
Najmniejszą maszynę zademonstrowała na tegorocznej edycji TSW firma Ditta-Seria ze Żdżar pod Nowym Miastem. W ofercie tego przedsiębiorstwa są dwa modele – DS RO o pojemności 3 m3 (zaprezentowano go w Nadarzynie) oraz DS RO 2 o pojemności 4 m3. Mniejsza maszyna zaprojektowana została do pracy na plantacjach drzew i krzewów owocowych i przystosowana do rozrzucania nawozów organicznych w postaci obornika, torfu, kompostu, trocin lub kory. Wyposażona jest w ścianę przemieszczającą wsad do przodu, skąd odbywa się jego aplikacja. Jest ona przesuwana za pomocą dwóch łańcuchów z poprzeczkami, a szybkość przesuwu podlega hydraulicznej regulacji. Za pomocą specjalnej przesłony regulowana jest też odległość wyrzutu. Jednoosiowa maszyna wyposażona jest w dyszel skrętny, łamany. Rozstaw kół wynosi 1,65 m, a ich rozmiar 11,5/80-15,3. Tarcza rozrzucająca napędzana jest mechanicznie, zaś przenośnik łańcuchowy – hydraulicznie. Oba modele mają burty o wysokości 0,8 m, zaś całkowita ich wysokość to 185 cm. Długość skrzyni ładunkowej mniejszej wersji wynosi 3,3 m, większej 4,3 m, a całkowita długość rozrzutników jest o 1 m większa. Nawóz organiczny rozrzucany jest jednostronnie – na prawo.
Precyzyjne rozrzutniki sadownicze – porównanie parametrów
Model | Pojemność (m3) | Długość/
szerokość (cm) |
Ładowność(kg) | Sposób aplikacji materii organicznej | Przybliżona cena netto (zł)
|
GR 35 | 3,5 – 6,3 | Standardowo 360 / 140 | 4000 | Z tyłu, na obie strony | 23 000 – 28 000 |
WTR400/135/1/2 | 4,5 | 435/130 | 4000 | Z tyłu, na obie strony | 30 000 |
DS RO / DS RO2 | 3 / 4 | 330/139
430/139 |
2500
3200 |
Z przodu, na prawo | 23 900 / 26 400 |