W pierwszej części (więcej czyt…) autorzy przedstawili niezbędne czynności (analiza wody, gleby) oraz zasady ustalania programu nawożenia i fertygacji malin uprawianych w tunelach. W tej części podają szczegółowe zalecenia dotyczące techniki nawożenia oraz prezentują przykłądowe programy nawożenia malin, które sprawdziły się w mijającym sezonie uprawy tego gatunku.
Technika nawożenia
Kolejnym bardzo ważnym elementem jest wybór techniki nawożenia i sprzęt, którym dysponujemy. Coraz częściej spotyka się producentów, którzy instalują linie kroplujące, umożliwiające podawania nawozu wraz z wodą (fertygacja). Na plantacjach sztucznie ściółkowanych w praktyce nie ma wyboru – nawozy mogą być wprowadzane tam tylko wraz z wodą podawaną do podlewania. Sprzęt dozujący nawozy może być bardzo różny. W Polsce spotyka się już plantacje, na których zamontowano komputery sterujące cyklami podlewania, EC i pH pożywki, jednak w tunelach używa się głównie najprostszych dozowników proporcjonalnych, mających możliwość zmiany stężenia pożywki lub stały stosunek podawanego roztworu nawozu stężonego do wody (np. inżektor).
Dbając o precyzję nawożenia, która może decydować o sukcesie uprawy, każdy producent powinien zadbać o ułożenie optymalnego planu nawożenia, dostosowanego do własnych warunków. Oczywiście schemat ten nie może być sztywny, tylko korygowany na podstawie zarówno zaistniałych na plantacji zjawisk, takich jak przymrozki, okresy wysokich temperatur, jak i zdrowotności roślin itp.
Poniżej przedstawiamy przykład programu nawożenia, który funkcjonował w bieżącym sezonie i był oparty na wynikach analiz gleby i wody przedstawionych powyżej.
Nawożenie rozpoczęte zostało od podania posypowo nawozu YaraMila Complex w w dawce ok. 40 g na krzew. Pozwoliło to wprowadzić aktywny fosfor, będący w tym produkcie w formie polifosforanów. Dodatkowo w tym nawozie wraz z fosforem dostarczyliśmy azot, potas, magnez i mikroelementy. Od około 5 maja było prowadzone nawożenie fertygacyjne, oparte na nawozach: Kristalon Vega (17-6-25), Kristalon Gena (12-12-36), Kristalon Czerwony (12-12-36), YaraLiva Calcinit (saletrze wapniowej), Krista MAG (saletrze magnezowej). Wybór Kristalonu Vega i Gena nie był przypadkowy. W tunelu stwierdzano, że w niektórych momentach pH gleby przekraczało nawet 8. W takich warunkach fosfor w formach konwencjonalnych ulega uwstecznieniu do fosforanów wapnia. Forma polifosforanowa, zawarta w wymienionych Kristalonach zapobiega temu zjawisku. Wyliczenie ilości kwasu azotowego, pH oraz EC na kroplospływie było oparte na wynikach analizy wody. Producent dysponował zwykłym dozownikiem proporcjonalnym nawozów, w związku z czym program nawożenia proponował ilość nawozu lub ilość pożywki stężonej czy ilość gotowego roztworu nawozów, która ma być podana w jednostce czasu. W tym przypadku było to okres 7 dni. Dozowanie stężonego roztworu nawozów w stosunku do ilości wody odbywało się w proporcji 1 : 100. Dozowanie stężonych nawozów ze zbiornika A i zbiornika B odbywało się oddzielnie. W praktyce, np.: we wtorek przygotowano i podawano roztwór nawozu z grupy Kristalon, a w piątek aplikowano roztwór saletry wapniowej i magnezowej. Jedną z najważniejszych zasad jest to, że nie przygotowujemy razem w jednym zbiorniku stężonych roztworów nawozów z grupy saletr i Kristalonów. Tak precyzyjne podejście wymaga oczywiście kontroli pH i EC na kroplospływie, wobec czego urządzenia takie jak pH-metry czy EC-metry stają się nieodłącznym elementem takiej uprawy.
|
Opisany plan nawożenia jest tylko przykładem, który funkcjonował z dość dużym powodzeniem w bieżącym sezonie w warunkach opisywanego gospodarstwa. Każdy, kto decyduje się na profesjonalne podejście do uprawy malin w tunelu, powinien dostosować sam lub korzystając z pomocy specjalistów program nawożenia na podstawie opisanych wyżej elementów diagnostyki oraz inne elementy agrotechniki. Na koniec należy powtórzyć jeszcze raz znaną prawdę, że tak naprawdę nawet najbardziej wyrafinowane metody diagnostyczne nie zastąpią własnego doświadczenia oraz zdrowego rozsądku. |
Przykład programu nawożenia dla plantacji malin w tunelu, dla odmian owocujących na pędach dwuletnich:
Od 5 kwietnia do 5 maja (ok. 4 tygodni)
Ilość nawozów i kwasu na 100 l pożywki 100x stężonej (zbiornik A):
Kristalon Vega (17-6-25) – 10 kg
kwas azotowy (65% HNO3) – 2,8 l
EC gotowego roztworu do podlewania (100x rozcieńczonego) – ok. 2,37 mS/cm
pH – ok. 6,0
ilość pożywki do wprowadzenia w ciągu 7 dni w podanym okresie na 1 tunel (ok. 800 roślin) – 25 l pożywki 100x stężonej (ok. 2500 l pożywki gotowej do podlania)
Ilość nawozów i kwasu na 100 l pożywki 100x stężonej (zbiornik B):
YaraLiva Calcinit: 10 kg
Krista MAG: 2 kg
kwas azotowy – 2,8 l
EC gotowego roztworu do podlewania (100x rozcieńczonego) – ok. 2,5 mS/cm
pH – ok. 6,0
ilość pożywki do wprowadzenia w ciągu 7 dni w podanym okresie na 1 tunel (ok. 800 roślin) – 25 l pożywki 100x stężonej (ok. 2500 l pożywki gotowej do podlania)
od 5 maja do końca zbiorów
Ilość nawozów i kwasu na 100 l pożywki 100x stężonej (zbiornik A):
Kristalon Gena (12-12-36) – 11 kg
kwas azotowy (65% HNO3) – 2,8 l
EC gotowego roztworu do podlewania (100x rozcieńczonego) – ok. 2,39 mS/cm
pH – ok. 6,0
ilość pożywki do wprowadzenia w ciągu 7 dni w podanym okresie na 1 tunel (ok. 800 roślin) – 30 l pożywki 100x stężonej (ok. 3000 l pożywki gotowej do podlania)
Ilość nawozów i kwasu na 100 l pożywki 100x stężonej (zbiornik B):
Calcinit: 11 kg
Krista MAG: 2 kg
kwas azotowy – 2,8 l
EC gotowego roztworu do podlewania (100x rozcieńczonego) – ok. 2,63 mS/cm
pH – ok. 6,0
ilość pożywki do wprowadzenia w ciągu 7 dni w podanym okresie na 1 tunel (ok. 800 roślin) – 25 l pożywki 100x stężonej (ok. 2500 l pożywki gotowej do podlania)
od końca zbiorów przez 4 tygodnie
Ilość nawozów i kwasu na 100 l pożywki 100x stężonej (zbiornik A):
Kristalon Czerwony (12-12-36) – 10 kg
kwas azotowy (65% HNO3) – 2,8 l
EC gotowego roztworu do podlewania (100x rozcieńczonego) – ok. 2,27 mS/cm
pH – ok. 6,0
ilość pożywki do wprowadzenia w ciągu 7 dni w podanym okresie na 1 tunel (ok. 800 roślin) – 15 l pożywki 100x stężonej (ok. 1500 l pożywki gotowej do podlania)
Ilość nawozów i kwasu na 100 l pożywki 100x stężonej (zbiornik B):
Calcinit: 10 kg
Krista MAG: 2 kg
kwas azotowy – 2,8 l
EC gotowego roztworu do podlewania (100x rozcieńczonego) – ok. 2,5 mS/cm
pH – ok. 6,0
ilość pożywki do wprowadzenia w ciągu 7 dni w podanym okresie na 1 tunel (ok. 800 roślin) – 15 l pożywki 100x stężonej (ok. 1500 l pożywki gotowej do podlania)
