W Polsce rośnie grupa nowoczesnych gospodarstw, w których na plantacjach wykorzystuje się już albo wdraża metody biologicznej ochrony czy wprowadza zasady produkcji owoców z brakiem pozostałości lub ich ograniczoną zawartością. Jak korzystać z takich rozwiązań, aby ochrona roślin przed agrofagami była skuteczna i prowadzona w sposób bezpieczny dla środowiska i konsumenta, jak prawidłowo diagnozować obecność w uprawach znanych i nowych patogenów oraz jak podejmować słuszne decyzje agrotechniczne, piszemy w każdym numerze „Jagodnika”. Owoców bezpiecznych, zdrowych i wysokiej jakości oczekują konsumenci. Warto wykorzystywać ten informacje dobie rosnącego zainteresowania polską żywnością.
Truskawka
Roztocz truskawkowiec – groźny od początku sezonu
Na plantacjach truskawek powszechnym w Polsce szkodnikiem jest roztocz truskawkowiec, który w praktyce występuje corocznie. W związku z jego wysokimi zdolnościami rozrodczymi, rozwojem kilku pokoleń w sezonie oraz miejscem żerowania na najmłodszych liściach, ochrona plantacji przed tym szkodnikiem nie należy do zadań łatwych.
Zalecenia dotyczące uprawy jednej odmiany
Pierwszą odmianą truskawki powtarzającą owocowanie, zaprezentowaną przez firmę hodowlaną Mattivi Group, która jest też właścicielem odmiany ‘Munira’, jest ‘Karima’. Jej popularność szybko rośnie, jednak – aby cieszyć się dobrym plonem i owocami wysokiej jakości – warto poznać wymagania dotyczące uprawy tej odmiany.
Ochrona i nawożenie
W trakcie tegorocznej Akademii Uprawy Truskawek, która 4 lutego odbyła się w Starym Radzikowie koło Czerwińska nad Wisłą (czyt. też „Jagodnik” 3/2024), podjęto m.in. zagadnienia związane z ochroną i nawożeniem plantacji. Czołowi polscy specjaliści z tej dziedziny przekazali wiele interesujących i godnych zapamiętania porad.
Nawożenie truskawek
Strategia nawożenia truskawek opiera się na wynikach analizy gleby i liści oraz na ocenie wizualnej roślin. W ostatnim czasie zalecenia nawozowe uległy modyfikacji wraz z pojawieniem się nowych, bardzo plennych odmian oraz zmian w technologii uprawy, m.in. z sadzonek frigo. W nowoczesnej produkcji owoców wykonywanie analizy gleby jest obowiązkowe. Częste uzupełnianie jej analizą chemiczną liści nie jest konieczne, wskazane jest jednak wykorzystywanie jej w diagnostyce potrzeb nawożenia.
Nowe choroby na plantacjach
Z roku na rok rośnie intensyfikacja produkcji oraz następuje postęp technologiczny, identyfikowane są jednak także nowe zagrożenia. W sezonie 2023 plantacjom truskawek zagrażały patogeny zarówno bakteryjne, jak i grzybowe. Obserwowano duże nasilenie znanych chorób, ale pojawiły się też nowe patogeny, m.in. Pseudomonas syringae oraz Erwinia pyrifoliae.
Choroby bakteryjne – włoski przykład zintegrowanej walki
Patogeny bakteryjne są często przyczyną wielu chorób w uprawach ogrodniczych. W ciągu ostatnich trzydziestu lat byliśmy we Włoszech świadkami trzech głównych epidemii wywołanych przez bakterie fitopatogenne.
Ważne kierunki
BerryCon to nowa inicjatywa szkoleniowa, przeznaczona dla wykorzystujących nowe technologie producentów truskawek i malin, stworzona przez firmy I-Grow, Szałas Agro, Agronom Plants, 4berries i Delphy. Konferencja odbyła się 30 stycznia w Warszawie i stanowiła dobrą okazję do zapoznania się z rozwiązaniami rekomendowanymi w uprawie tych roślin w tunelach.
Malina
Bracia Michalscy
W miejscowości Kurów w województwie lubelskim interesujące gospodarstwo prowadzą Michał i Mirosław Michalscy. Pod względem areału dominuje w nim produkcja rolna, ale od kilku lat rośnie też znaczenie tunelowych upraw roślin jagodowych, m.in. malin i jeżyn. W tunele zaczęto inwestować 2017 roku. W gospodarstwie produkowane są też czarne i czerwone porzeczki, których część owoców zbiera się kombajnem.
Wyspecjalizowani w hodowli malin „jesiennych”
Odmiany maliny, które wyhodowane zostały w spółce Advanced Berry Breeding z powodzeniem uprawiane są już od wielu lat m.in. w Polsce. O to, które z nich najlepiej sprawdzą się w naszych warunkach i o plany na przyszłość, zapytałem przedstawicieli hodowców podczas ubiegłorocznej wrześniowej wizyty w holenderskiej siedzibie firmy.
Szczegóły uprawy w tunelach (cz. II)
W kolejnej części relacji ze szkolenia, zorganizowanego przez firmę Greenovatica dla osób uprawiających rośliny jagodowe pod osłonami (czyt. też „Jagodnik” 2 i 3/2024), przybliżam informacje z zakresu uprawy i ochrony nie tylko malin, ale również jeżyn. Te drugie, za sprawą nowych odmian i dopracowanej technologii ich produkcji, mogą stać się ciekawym, wartym uwagi gatunkiem dla gospodarstw jagodowych, które mają możliwości sprzedaży tych owoców.
„Złoto” Sri Lanki
Pod koniec lutego grupa polskich ogrodników na zaproszenie firm 4Berries oraz Botanicoir udała się na Sri Lankę. To drugie przedsiębiorstwo, które od prawie 20 lat specjalizuje się w produkcji substratów uprawowych na bazie łupin kokosów, właśnie na tej zielonej, południowo azjatyckiej wyspie ma swoją siedzibę. W trakcie naszej wizyty mogliśmy poznać poszczególne etapy powstawania tego typu podłoży, ale także przekonać się, że „kokos kokosowi równy nie jest”.
Borówka wysoka
Pod hasłem „Optymalizacja”
Za nami kolejna, XII już edycja Międzynarodowej Konferencji Borówkowej. Plantatorzy borówki i osoby związane z tą branżą 6 i 7 marca spotkali się w Ożarowie Mazowieckim, by nie tylko zapoznać się z najnowszymi trendami w uprawie, ale też podyskutować o przyszłości borówkowego biznesu. W konferencji wzięło udział ponad 550 osób, w tym goście z zagranicy, z 17 krajów na świecie. To świadczy o międzynarodowej randze tego wydarzenia i znaczeniu, jakie ma dla całej borówkowej branży.
Lokalna marka to odpowiedzialność
Gospodarstwo prowadzone przez Stanisława Dixę zlokalizowane jest w miejscowości Dobra Nadzieja koło Pleszewa, w województwie wielkopolskim. Uprawy borówki zajmują w nim 6 ha. Nie bez powodu odwiedziłem to właśnie miejsce. Pokazujemy, jak może działać i prosperować na rynku małe gospodarstwo, i jak należy budować lokalną markę.
Z greckim akcentem
Rosnące wymagania dotyczące owoców borówki powodują, że od wielu lat również w Polsce prowadzone są prace mające na celu ulepszenie struktury odmianowej w towarowej uprawie tego gatunku. Takie działania podjęło m.in. Gospodarstwo Szkółkarskie Ciepłucha w Konstantynowie Łódzkim. O nich, a także o wprowadzanych już w tym sezonie na rynek pierwszych odmianach z własnej hodowli mówi Anna Ciepłucha-Kowalska.
Jeżyny
Systemy prowadzenia jeżyn (cz. II)
W pierwszej części materiału („Jagodnik” 3/2024) opisałam różne typy jeżyn, ich odmiany oraz związane z ich sposobem wzrostu systemy uprawy. Poniżej przedstawiam kilka wartych uwagi, innowacyjnych systemów uprawy i prowadzenia jeżyny, które sprawdzają się w intensywnej produkcji wielu odmian tego gatunku.
Inne gatunki
Pigwowiec japoński – nowy gatunek w hodowli twórczej w IO – PIB (cz. I)
Krzewy pigwowców znane są od dawna w różnych regionach świata – w Europie, Azji, Kanadzie czy USA – i ze względu na atrakcyjny i dekoracyjny wygląd, chętnie sadzone w ogrodach jako rośliny ozdobne. Można je sadzić na rabatach, formować na żywopłot lub prowadzić przy murach. Wczesną wiosną zachwycają ładnymi kwiatami (różnej barwy), a od II połowy sierpnia do połowy października – atrakcyjnymi i wartościowymi owocami.
Tylko u nas
Odczyn pożywek i podłoży w uprawach jagodowych (cz. I)
W żywieniu roślin, oprócz składników pokarmowych, istotną rolę odgrywa odczyn pożywek do fertygacji i kształtowanie się kwasowości podłoży, ponieważ wpływają na przyswajalność składników i efektywność nawożenia.
Ochrona
Kwieciak malinowiec – dlaczego tak długo występował
Jeszcze pięć, dziesięć lat temu znaczenie kwieciaka malinowca było marginalne, bo dotyczyło głownie truskawek uprawianych w polu. Z uwagi jednak na intensywny rozwój upraw pod osłonami oraz zwiększenie areału truskawek gruntowych owocujących od drugiej połowy lata do mrozów, obserwuje się coraz więcej uszkodzeń powodowanych przez tego szkodnika.
Małe przetwórstwo
Ambitne plany na przetwórstwo
Farma Mój Owoc jest rozpoznawalnym w naszym kraju rodzinnym gospodarstwem jagodowym, przy którym funkcjonują także firmy Mój Owoc i Lodowa Przygoda, a całość przedsięwzięcia należy do państwa Maruszewskich. Poniżej opisuję, czym będą się zajmować w najbliższej przyszłości.
Targi / konferencje
Nowatorskie, warte zauważenia – TSW 2024
W kolejnej relacji z tegorocznych Targów Sadownictwa i Warzywnictwa, które odbyły się na początku stycznia w halach Targów Kielce (czyt. też „Jagodnik” 3/2024), zwracamy uwagę na prezentowane podczas nich interesujące, nowe lub nowatorskie rozwiązania. Poniżej opisujemy część tego typu produktów, naszym zdaniem wartych zauważenia i zastosowania w nadchodzącym sezonie na swoich plantacjach.
Wolna strefa
Unijna malina, ale zza wschodniej granicy
Moim zdaniem, zachodni giganci przetwórstwa mogą jednak zastosować w stosunku do producentów malin pewien fortel, a co za tym idzie – wobec całego sektora owoców. Mogą ustalić cenę maksymalną na poziomie np. 6,50 czy 7 zł/kg. Czy przy takich stawkach można mówić o opłacalności produkcji? Moim zdaniem – nie. A na pewno nie dla nowo założonej plantacji malin dla przemysłu, z nawodnieniem, licencyjnymi sadzonkami typu plug, nawet przy dobrym plonie około 6 t/ha w pierwszym roku uprawy.
