Planując założenie lub powiększenie plantacji borówki wysokiej należy zwrócić uwagę na trzy podstawowe kryteria doboru odmian. Odpowiednia ich analiza pozwoli na uniknięcie trudności związanych z późniejszym prowadzeniem plantacji. Ponadto odpowie na pytania najczęściej zadawane przez klientów: „Jaką odmianę Pani poleca i która sprawdzi się najlepiej?” lub „Jak wybrać najlepsze sadzonki krzewów borówki wysokiej?”.
Pierwszym kryterium, jakie należy poddać analizie jest aspekt klimatyczno-pogodowy. Nasz kraj znajduje się w strefie klimatu umiarkowanego przejściowego, co może stanowić utrudnienia dla plantatorów. Jednak na przestrzeni lat Polacy nauczyli się radzić sobie dobrze z warunkami panującymi na naszych terenach, co wynika z umiejętnego dopasowania odmian do rejonu uprawy. Dlatego wiedza uzyskana ze znajomości stref i podstref klimatycznych Polski powinna być bazą do odpowiedniej lokalizacji grup odmian, uwzględniając przy tym ich parametry. Zwróćmy uwagę na to, że nie każda odmiana borówki wysokiej, która doskonale radzi sobie np. w Holandii u w Polsce będzie zachowywała się równie dobrze.
Następnie należy zweryfikować wartość gospodarczą poszczególnych odmian. Oznacza to, że powinniśmy dokonać wyboru, w jakim okresie chcemy zaopatrywać rynek w dojrzałe owoce. Mamy do wyboru kilka opcji: odmiany wczesne, średnio-wczesne, średnio-późne i późne. Przy odmianach późnych należy pamiętać, aby wybrać takie, które dojrzewają przed pojawieniem się silnych jesiennych przymrozków. Kiedy zdecydujemy się na wybraną grupę odmian dojrzewających o podobnej porze, zwróćmy uwagę na parametry jakim cechują się poszczególne odmiany. Do najbardziej poszukiwanych cech zaliczamy plenność, mrozoodporność, wielkość owoców, intensywność nalotu i jędrność.
Przychodzi czas, kiedy po zdobyciu wiedzy teoretycznej przechodzimy do dalszego działania. Wtedy powinniśmy wykorzystać sprawdzone metody przygotowania podłoża, pamiętając o dostarczaniu powietrza do gleby. Proces spulchniania powinno powtórzyć się kilkukrotnie, ostatni tuż przed posadzeniem krzewów. Na tym etapie dobrze jest mieć już zamówione sadzonki borówki wysokiej. Obecnie na rynku można spotkać bogatą ofertę dotyczącą wielkości pojemników w jakich produkowane są krzewy, ich pojemności w przypadku 2-letnich sadzonek zaczynają się już od 1,25 l do 3,5 l, a przy krzewach 3-letnich nawet 5 l. Rozmiar doniczki bezpośrednio przekłada się na objętość bryły korzeniowej, im jest ona większa tym krzew jest lepszej jakości. W gospodarstwie, które prowadzę stawiam na jakość produkowanych krzewów, dlatego wszystkie prace związane z nasadzeniem i cięciem odbywają się ręcznie.
W rozmowy z Panią Hanną Moscardo-Malinowski, która od wielu lat prowadzi kilkunastohektarową plantację borówki wysokiej, zapytałam o kryteria jakimi kieruje się przy wyborze odmian na swoją plantację: Wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu plantacji nauczyło mnie, że na sukces gospodarstwa składa się kilka elementów. Pierwszym jest niewątpliwie prawidłowy dobór odmiany borówki wysokiej do warunków klimatyczno- środowiskowych. W naszym kraju najlepiej sprawdzają się odmiany 'Duke’, 'Chandler’, 'Bluecrop’, są odporne na mróz, plenne, a ich owoce właściwie wyprodukowane są smaczne i jędrne. Dlatego w swoim gospodarstwie uprawiam odmiany 'Bluecrop’ i 'Chandler’, które dzięki odpowiedniemu prowadzeniu dobrze owocują. Przy wyborze sadzonek borówki, jagody kamczackiej i innych krzewów należy zwrócić uwagę na ilość pędów i wielkość bryły korzeniowej, jest to bardzo ważny aspekt gdyż im jest ona większa tym wyższej jakości jest krzew. Przekłada się to bezpośrednio na dalszy rozwój sadzonki po wysadzeniu w grunt. Dlatego w krzewy na swoją plantację zaopatruję się w Gospodarstwie Ogrodniczym Łasica, w którym to pracę związane z nasadzeniem i cięciem odbywają się ręcznie, dzięki temu sadzonki borówki są pierwszej jakości. Krzew o lepszych parametrach rozwija się lepiej, a co najważniejsze szybciej osiąga pełnie owocowania i zaczyna przynosić dochody.
Stosując się do omówionych kryteriów doboru odmian i wybierając najlepsze jakościowo sadzonki borówki wysokiej zapewnimy plantacji optymalny start, który w późniejszych latach jej użytkowania przyniesie wymierne korzyści. Okres pełnego owocowania krzewy borówki wysokiej osiągają dopiero po kilku latach, wówczas wymiana odmiany, która okaże się niedostosowana do naszych potrzeb i warunków środowiskowych, jakimi dysponujemy na inną odmianę przyniesie stary finansowe. Pamiętajmy, aby wybór odmiany był dokładnie przemyślany.
inż. arch. Monika Łasica – Gospodarstwo Ogrodnicze Łasica, tel. 661 027 642, e-mail: lasica-monika@wp.pl
