W ostatnich latach w Polsce dynamicznie rozwija się produkcja deserowych owoców jagodowych. Dotyczy to też malin uprawianych pod osłonami w tunelach foliowych. System uprawy w tunelach foliowych umożliwia utrzymanie wysokiej jakości owoców, regularnych zbiorów oraz zapewnia odpowiednią organizację pracy.
Trend tunelowy trwa
Obecnie powierzchnia tuneli przeznaczonych na uprawę malin w Polsce przekracza 1000 hektarów, a trend ten stale rośnie. Szacuje się, że w nadchodzącym roku powstanie dodatkowe 200 hektarów nowych tuneli (pod uprawy malin i truskawek), co jest pozytywnym sygnałem dla rozwoju tego sektora. Z drugiej strony, wartość inwestycji i organizacja pracy w takim systemie uprawy stanowią spore wyzwanie.
Jaki koszt produkcji malin?
By odpowiedzieć na powyższe pytanie spójrzmy na gospodarstwo Przemysława Sarbinowskiego. Jest on plantatorem malin oraz przedstawiciel firmy I-Grow zajmującej się dostarczaniem tuneli foliowych. Wskazuje, że koszt wyprodukowania jednego kilograma owoców deserowych w jego gospodarstwie wynosi od 20 do 22 zł. Jest to znacząca kwota, którą nie wszyscy plantatorzy są w stanie pokryć poprzez sprzedaż swoich owoców. Powyższy koszt produkcji uwzględnia nie tylko bezpośrednie wydatki na cykl uprawowy, ale także amortyzację infrastruktury, takiej jak tunele, konstrukcje czy systemy nawadniania.
Robocizna stanowi około 40% całkowitych kosztów produkcji. W tej kategorii mieszczą się prace związane z przygotowaniem nasadzeń, pielęgnacją roślin, prowadzeniem pędów oraz samym zbiorem. Niestety, koszty zbioru owoców rosną, osiągając w ostatnim sezonie poziom od 4 do 6 zł za kilogram. Jest to jeden z głównych obszarów, w których plantatorzy poszukują oszczędności.
Przemysław Sarbinowski podkreśla, że dobór odpowiednich odmian ma ogromne znaczenie dla optymalizacji kosztów produkcji. Wydajność zbiorów może różnić się nawet o 30% między poszczególnymi odmianami. Uprawa bardziej efektywnych w zbiorze odmian, może przyczynić się do obniżenia kosztów zbioru i poprawy rentowności gospodarstwa.
Systemy uprawy malin
Popularnym w Polsce systemem uprawy jest tzw. podwójny zbór. Polega on na zbiorze owoców z pędów tegorocznych i równoczesnym wyprowadzaniu nowych pędów, co umożliwia uzyskanie zbioru jesiennego. System ten pozwala na utrzymanie ciągłości zbiorów i wysokich plonów, sięgających nawet ponad 30 ton owoców z hektara. W związku z tym, coraz więcej gospodarstw, w tym gospodarstwo Przemka Sarbinowskiego, przechodzi jednak na system pojedynczego zbioru. Możliwe są dwa podejścia. Zbór letni z pędów ubiegłorocznych, przypadający na czerwiec i początek lipca. Druga możliwość to zbór z pędów tegorocznych (sadzonek plug plants), które owocują od końca lipca lub na początku sierpnia. Kluczowe jest planowanie terminu sadzenia sadzonek typu long-cane. Z tego typu sadzonek zbiór owoców może nastąpić po około 90-100 dniach od posadzenia.
Aby lepiej zrozumieć możliwości i kierunki rozwoju produkcji malin, warto wziąć udział w BERRY FORUM – pierwszej Międzynarodowej Konferencji Truskawkowo-Malinowej. Odbędzie się ona 27-28 listopada w Ożarowie Mazowieckim. Wydarzenie zgromadzi światowej klasy ekspertów, doradców, liderów rynku jagodowego oraz firmy zajmujące się skupem i dystrybucją owoców. Będzie to doskonała okazja, aby poznać trendy i wyzwania stojące przed branżą oraz wymienić się doświadczeniami z najlepszymi plantatorami z Polski, Europy i świata.