Owoce odmian wczesnych i średnich borówki (odpowiednio ‘Duke’ i ‘Bluecrop’) osiągają 50-60% całkowitej wielkości – BBCH 75-76, natomiast rośliny odmian późnych (‘Last Call’) kończą kwitnienie – BBCH 69 (fot. 1-3). Częste opady i wyższa temperatura sprzyjają infekcjom i rozwojowi chorób grzybowych. Prowadzimy ochronę przeciwko szarej pleśni i antraknozie.
Zagrożenia
Częste opady i wyższa temperatura sprzyjają infekcjom i rozwojowi chorób grzybowych. Prowadzimy ochronę przeciwko szarej pleśni i antraknozie. Co prawda nie widać jej może na owocach ale jest ona na krzewach i rozwija się na elementach uszkodzonych przez mróz czy też nie do końca rozwiniętych owocach. Można wykonać ostatni zabieg wieńczący kwitnienie stosując mocne fungicydy jak Klapton czy Puenta. W dalszej kolejności wskazane jest przejście na stosowanie produktów biologicznych np. połączenia Bakto G-Stop w
połączeniu z Vaxiplantem.
Miejscami pojawią się mszyce na wierzchołkach młodych przyrostów. Przy bardzo małym natężeniu można pominąć jej zwalczanie, zaś przy większej presji wykorzystać acetamipryd. Substancja ta jest jednak na cenzurowanym i część odbiorców nie życzy sobie jej w pozostałościach i należy szukać rozwiązań bezpozostałościowych jak np. mechaniczny Rodeo.
Kontynuujemy lustracje w kierunku występowania głównych szkodników, tj.: mszycy (fot. 4), zwójki (fot. 5), przędziorka chmielowca, przyszczarka borówkowca. Zasady lustracji i progi zagrożenia zostały przedstawione w poprzednim komunikacie z dnia 28.04.2025. Kilka ciepłych dni wystarczyło, aby na plantacjach borówki pojawiły się uskrzydlone osobniki mszycy brzoskwiniowej (tzw. migrantki), które na wierzchołkach pędów zakładają kolonie jasnozielonych osobników bezskrzydłych. Zarówno uskrzydlone, jak i bezskrzydłe samice okresu letniego rozmnażają się dzieworodnie (bez zapłodnienia), co sprawia, że kolonie szybko się rozrastają, czyniąc znaczne szkody. Oprócz ogólnie znanej szkodliwości mszyc w postaci wysysania soków z komórek roślin, deformacji pędów i liści oraz osłabiania wzrostu pędów, mszyce są również wektorami wirusów, które powodują groźne choroby borówki. Aktualnie największe zagrożenie mszycą brzoskwiniową istnieje na plantacjach pod osłonami, gdzie dość często występujące ostatnio deszcze nie zmywają tych szkodników. Jednak, gdy nadejdzie ciepła i sucha pogoda mszyca ta będzie miała dogodne warunki do rozwoju także na plantacjach w gruncie.
Pobudzić do wzrostu
Przyjmijmy że nie ma już otwartych kwiatów i można wejść z mocniejszym odżywianiem pozakorzeniowym. Konieczne jest jak najszybsze zbudowanie dużej masy liściowej, której czasem jest bardzo mało. Silny wzrost wegetatywny spowoduje również szybszy opad małych, bezwartościowych, uszkodzonych mrozem owoców, które tylko obciążają rośliny. W pierwszej kolejności należy wykonać zabieg łączący produkt aminokwasowy np. Naturamin-WSP z biostymulującym Asahi i dawką nawozu magnezowego tak by przy okazji zbudować zieleń liści. W kolejnym etapie należy sięgnąć po algowy Kelpak, który poza odżywianiem wpływa na stymulację rozwoju owoców ale też promocję tych dobrze wykształconych i odrzucanie słabszych.
W skrajnych przypadkach można wziąć w ręce sekator i na krzewach, gdzie jest mało liści a bardzo dużo owoców, po prostu usunąć ich nadmiar.
W tym roku jak nigdy można pokusić się o wykonanie w tym czasie uzupełniającego nawożenia z wykorzystaniem nawozów np. BlueComplex. Przechodzą cały czas mniejsze i większe deszcze więc nawozy będą miały szansę by się rozpuścić.
Zła kondycja plantacji odmiany ‘Duke’
Na wielu plantacjach odmiany `Duke`(fot. 6) obserwuje się brak równowagi pomiędzy nadmierną liczbą zawiązanych owoców w stosunku do powierzchni liściowej. Zbyt mało liści jest efektem uszkodzeń mrozowych pąków wegetatywnych podczas majowych przymrozków. Powstała w ten sposób nadmierna liczba zawiązków ogranicza ewentualny rozwój pąków śpiących. Należy zauważyć że duży procent zawiązków tej odmiany został uszkodzony podczas przymrozków (uszkodzenia zalążków, popękane dno kwiatowe) w związku z tym zatrzymały się one w rozwoju. W tej sytuacji warto zastanowić się nad wykonaniem przerzedzania zawiązków. Podczas jego wykonywania należy usunąć od 30 do 60 % zawiązków w celu pobudzenia roślin do wzrostu. Dodatkowo warto zastosować program biostymulujący oparty na zabiegach produktami aminokwasowymi oraz algowymi.
Propozycje środków ochrony roślin borówki w fazie po kwitnieniu do zbioru owoców
- Antraknoza
Puenta 62,50 WG – środek stosować zapobiegawczo lub z chwilą pojawienia się pierwszych objawów choroby, w dawce 0,8-1,0 l/ha,
fluopyram + trifloksystrobina – środek stosować zapobiegawczo lub z chwilą pojawienia się pierwszych objawów choroby, od fazy oddzielania się pierwszego pąka kwiatowego w gronie do fazy dojrzałości zbiorczej owoców (BBCH 57-87), w dawce 0,8 l/ha,
kaptan – opryskiwać zapobiegawczo lub w momencie wystąpienia pierwszych objawów choroby, od początku fazy kwitnienia do końca fazy dojrzewania owoców (BBCH 60-87), w dawce1,9 kg/ha.
- Szara pleśń
Puenta 62,50 WG – środek stosować zapobiegawczo lub z chwilą pojawienia się pierwszych objawów choroby, w dawce 0,8-1,0 l/ha,
fluopyram + trifloksystrobina – środek stosować zapobiegawczo lub z chwilą pojawienia się pierwszych objawów choroby, od fazy oddzielania się pierwszego pąka kwiatowego w gronie do fazy dojrzałości zbiorczej owoców (BBCH 57-87), w dawce 0,8 l/ha,
fenheksamid – środek stosować od fazy widocznych pierwszych pąków kwiatowych (zbite grono) obok rozwiniętych liści, jak również ze względu na krótki okres karencji, tuż przed i pomiędzy zbiorami (BBCH 55-89), w dawce 1,5 l/ha,
Klapton 33 WG – do zwalczania szarej pleśni środek stosować od początku fazy kwitnienia(BBCH 61-85), w dawce 1,5 kg/ha,
pirymetanil – środek stosować od początku fazy kwitnienia do momentu, kiedy wszystkie owoce są widoczne na gronie (BBCH 60-79), w dawce 2,0 l/ha.
Bacillus amyloliquefaciens, szczep MBI600 (preparat biologiczny) – stosować od fazy, gdy rozwinięty jest pierwszy liść do fazy zaawansowanego dojrzewania, gdy pierwsze owoce osiągają charakterystyczną dla gatunku barwę (BBCH 11-85), w dawce 0,5 kg/ha.
Biologicznym rozwiązaniem jest też Bakto G-Stop, który wspomaga prawidłowy rozwój roślin. Bakterie zawarte w tym produkcie wytwarzają metabolity m.in. witaminy oraz hormony roślinne, które w praktyce podnoszą odporność roślin w tym także odporność na czynniki niekorzystne. Dawka produktu 0,5-1 l/ha.
- Mszyce
kwasy tłuszczowe C14 do C20 – środek stosować niezwłocznie po pojawieniu się pierwszych objawów występowania mszyc, od fazy rozwoju liści do fazy, gdy owoce są dojrzałe do konsumpcji (BBCH 10-89) w dawce 10 l/ha,
spirotetramat – środek stosować po kwitnieniu, w okresie od początku rozwoju owoców do fazy zaawansowanego dojrzewania (BBCH 71-85), w dawce 0,75 l/ha.
- Zwójki
spinosad – stosować od fazy widocznych (nadal zamkniętych) pierwszych pąków kwiatowych a przed kwitnieniem roślin uprawnych (BBCH 51-59) lub po kwitnieniu roślin uprawnych do końca fazy dojrzewania owoców (BBCH 70-89), w dawce 0,32-0,4 l/ha,
Apis 200 SE w dawce 0,15 l/ha + Asystent+ 0,2 l/ha. Termin stosowania: środek stosować od fazy gdy pąki kwiatowe zamknięte w jasnobrązowych łuskach do końca fazy kwitnienia gdy wszystkie płatki opadły (BBCH 51 – 69).
- Przędziorek chmielowiec
Beauveria bassiana, szczep ATCC 74040 (preparat biologiczny) – środek stosować od fazy pierwszego całkowicie rozwiniętego liścia do fazy pełnej dojrzałości (BBCH 11-89), w dawce 1,0-2,0 l/ha,
- Pryszczarek borówkowiec
spirotetramat – środek stosować po kwitnieniu, w okresie od początku rozwoju owoców do fazy zaawansowanego dojrzewania (BBCH 71-85), w dawce 0,75 l/ha.
Apis 200 SE w dawce 0,15 l/ha + Asystent+ 0,2 l/ha. Termin stosowania: środek stosować od fazy gdy pąki kwiatowe zamknięte w jasnobrązowych łuskach do końca fazy kwitnienia gdy wszystkie płatki opadły (BBCH 51 – 69).
Rodeo – preparat o mechanicznym działaniu, który zwiększa skuteczność tradycyjnych środków ochrony roślin poprzez stworzenie lepkiej powłoki, unieruchamiającej drobne insekty. Wysoką skuteczność preparatu RODEO gwarantuje dobre pokrycie liści w tym szkodników. Zabieg preparatem należy wykonać 1 lub 2-krotnie, w stężeniu 0,1-0,15 %. Należy pamiętać aby zabieg wykonać na suche rośliny.
Budowanie jakości owoców oraz poprawa kondycji roślin:
Koniec maja oraz czerwiec to okres intensywnego wzrostu pędów i owoców, podczas którego dochodzi do podziałów komórkowych. Wapń jest pierwiastkiem, który bezwzględnie trzeba dostarczyć do owoców poprzez pozakorzeniowe opryskiwanie. Do dokarmiania pozakorzeniowego wapniem należy wybierać sprawdzone oraz skuteczne rozwiązania. Idealnym rozwiązaniem a jednocześnie alternatywą alternatywą dla soli wapnia jest stosowanie nanotechnologicznych produktów. Nano Active 2-3kg/ha i Nano Active Forte 4-5 kg/ha w swoim składzie zawierają duże ilości Ca ale również inne składniki, zarówno makro jak i mikro elementy. Nawóz ten posiada unikalne właściwości transportowe umożliwiające transport wapnia do owoców. NewJon Ca to dolistny nawóz wapniowo-azotowy w nowatorskiej technologii cieczy jonowych. NewJon Ca to nawóz zawierający wapń (Ca) 11% [15,2% CaO] oraz azot (N) 9% w innowacyjnej formulacji stymulującej działanie nawozu. Dawka: 0,4% – 0,6% (400 ml – 600 ml nawozu na 100 l wody), co około 7-10 dni
Kolejnym istotnym pierwiastkiem, który wpływa między innymi na jakość owoców jest krzem. Odgrywa on ogromną rolę w produkcji owoców wysokiej jakości. Jak wykazują doniesienia z kilku ostatnich lat, krzem poprawia jędrności miąższu owoców oraz ich odporność na uszkodzenia. Jego obecność w roślinie zwiększa odporność na niskie i wysokie temperatury otoczenia oraz stres wodny ograniczając nadmierną transpirację. Jedyną przyswajalną przez rośliny formą krzemu jest kwas ortokrzemowy, będący składową preparatu Krzemian.
Krzemian jest to produkt w formie płynnej w postaci kwasu ortokrzemowego (2,5%) wzbogacony o mikroelementy Bor (0,3%), miedź (1%), cynk (0,6%), molibden (0,2%). Kwas ortokrzemowy zapewnia maksymalną przyswajalność dla roślin zawartych w nim składników. Dawkia: 0,5-0,8 l/ha w trakcie całego okresu wegetacyjnego.
Dodatkowo!
Kelpak – produkt zawierający wyciąg z alg morskich, wspierający procesy kwitnienia i zawiązywania owoców. Najlepsze efekty uzyskuje się po wykonaniu trzech zabiegów w dawce 2-3 l/ha w okresie okołokwitnieniowym tj. początek kwitnienia, pełnia kwitnienia, koniec kwitnienia oraz w okresie wyrastania owoców.
Naturamin-WSP to produkt silnie zwiększający aktywność fizjologiczną roślin w warunkach stresowych. Naturamin-WSP stymuluje zrównoważony wzrost roślin. Zalecany jest w tych etapach wegetacji, gdy uprawy wymagają wyższego zużycia energii (kwitnienie i zawiązywanie owoców).
Partnerami monitoringu plantacji są firmy Chemirol i Invigo
