Na plantacjach zlokalizowanych w województwie lubelskim krzewy porzeczki czarnej (‘Tisel’, ‘Ruben’) i czerwonej (‘Rolan’, ‘Rovada’) znajdują się w fazie wzrostu owoców – BBCH 74-76 (fot. 1-3). Na plantacjach porzeczki czarnej obserwuje się objawy uszkodzeń poporzymrozkowych w postaci przebarwionych, skorkowaciałych i ograniczonych we wzroście zawiązków (fot. 4.).
Aktualnie należy zwrócić uwagę na:
Szkodniki:
- Wielkopąkowiec porzeczkowy (obecny na niektórych plantacjach)
- Przędziorek chmielowiec (obecnie brak zagrożenia)
- Mszyce (obecne) (fot. 5-6)
- Zwójka różóweczka (obecna) (fot.7-8)
- Pryszczarek porzeczkowiak liściowy (obecnie brak zagrożenia)
Zabiegi ochroniarskie należy przeprowadzić po przekroczeniu progów zagrożenia. Metodyka lustracji i liczby określające progi zagrożenia dla szkodników: wielkopąkowiec porzeczkowy, przędziorek chmielowiec, mszyce, zwójka różóweczka, zostały opisane w poprzednim komunikacie (24.04.2025.). Lustracje pod kątem występowania pryszczarka porzeczkowiaka liściowego polegają na sprawdzeniu obecności larw szkodnika na 200 losowo wybranych pędach. Progiem zagrożenia jest 10% zasiedlonych wierzchołków pędów.
Na niektórych plantacjach obserwuje się objawy rewersji porzeczki – choroby, której czynnikiem sprawczym jest wirus rewersji, a wektorem – szpeciel wielkopąkowiec porzeczkowy. Obecnie dobrze widoczne są symptomy rewersji w postaci zdeformowanych kwiatów (fot. 9), zmiany kształtu liści na bardziej wydłużone i zmiany pokroju pędów na miotlaste. Szkodliwość rewersji polega na osłabieniu roślin, ograniczeniu i pogorszeniu jakości plonu, a ostatecznie zamieraniu krzewów porzeczki.
W ochronie przed rewersją kluczowe jest zakładanie plantacji ze zdrowego materiału rozmnożeniowego (ponieważ na duże odległości wirus przenoszony jest z sadzonkami), prowadzenie lustracji, usuwanie porażonych krzewów, zachowanie izolacji od starszych nasadzeń oraz zwalczanie wielkopąkowca porzeczkowego. Obecnie trwa migracja tych szpecieli, które przenoszone są w obrębie plantacji z wiatrem i z kroplami wody oraz na ciele różnych owadów i roztoczy. W ciągu roku występuje 4-5 pokoleń szpeciela. Dostępne środki umożliwiają ograniczenie populacji szkodnika jedynie w czasie jego migracji. Cały rozwój szpeciela, poza okresem migracji, odbywa się w pąkach. Szpeciel żeruje wewnątrz wykształcających się pąków wysysając soki. Pąki nadmiernie się rozrastają pod wpływem substacji enzymatycznych wprowadzanych podczas żerowania.
Na plantacjach należy kontrolować pułapki feromonowe do odłowu przeziernika porzeczkowca.
Propozycje zabiegów po kwitnieniu do zbioru owoców
- Wielkopąkowiec porzeczkowy
spirotetramat – na plantacjach porzeczki czarnej i czerwonej w okresie od początku rozwoju owoców do fazy zaawansowanego dojrzewania owoców (BBCH 71-85) zabieg praparatem w dawce 0,75 l/ha.
- Przędziorek chmielowiec
kwasy tłuszczowe C14 do C20 – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej, stosować niezwłocznie po pojawieniu się pierwszych objawów występowania szkodników, od fazy rozwoju liści, do fazy gdy owoce są dojrzałe do konsumpcji (BBCH 10-89), w dawce 10 l/ha. Oprysk należy wykonać po trzy zabiegi w odstępach 7-dniowych,
fenpiroksymat – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej w fazie od pierwszego liścia w pełni rozwiniętego do dojrzewania pierwszych owoców z zachowaniem okresu karencji, w dawce 1,5 l/ha,
Beauveria bassiana, szczep ATCC 74040 (preparat biologiczny) – na plantacjach porzeczki czarnej i czerwonej środek stosować od fazy pierwszego całkowicie rozwiniętego liścia do fazy pełnej dojrzałości (BBCH 11-89), maksymalnie 5 zabiegów w sezonie wegetacyjnym w odstępie co najmniej 5 dni, w dawce 1,0-2,0 l/ha,
spirotetramat – na plantacjach porzeczki czarnej i czerwonej w okresie od początku rozwoju owoców do fazy zaawansowanego dojrzewania owoców (BBCH 71-85) zabieg praparatem w dawce 0,75 l/ha.
Warto również zastosować produkt Rodeo, który zwiększa skuteczność tradycyjnych środków ochrony roślin poprzez stworzenie lepkiej powłoki, unieruchamiającej drobne szkodniki. Dawka 01-02%
- Mszyce
kwasy tłuszczowe C14 do C20 – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej w fazie BBCH 10-89 stosować niezwłocznie po pojawieniu się pierwszych objawów występowania szkodników w dawce 10 l/ha. Oprysk należy wykonać po trzy zabiegi w odstępach 7-dniowych.
spirotetramat – na plantacjach porzeczki czarnej, czerwonej w okresie od początku rozwoju owoców do fazy zaawansowanego dojrzewania owoców (BBCH 71-85) zabieg praparatem, w dawce 0,75 l/ha.
- Zwójka różóweczka
Bacillus thuringiensis var. aizawai szczep ABTS-1857 (insektycyd biologiczny). Zabiegi wykonać najlepiej w okresie występowania młodszych stadiów rozwojowych gąsienic (L1-L2), w dawce 1,0 – 1,2 kg/ha,
spinosad – środek stosować po kwitnieniu roślin uprawnych do końca fazy dojrzewania owoców (BBCH 70–89). Zabieg wykonać na najmłodsze stadia rozwojowe gąsienic, 0,32 – 0,4 l/ha.
- Pryszczarek porzeczkowiak liściowy
spirotetramat – stosować po kwitnieniu, w okresie od początku rozwoju owoców do fazy zaawansowanego dojrzewania BBCH (71-85), w dawce 0,75 l/ha.
Choroby:
- Antraknoza (opadzina liści) porzeczki (pierwsze objawy, fot. 10)
- Amerykański mączniak agrestu (obecnie nie stwierdzono objawów)
- Szara pleśń (obecnie nie stwierdzono objawów)
Propozycje zabiegów po kwitnieniu do zbioru owoców
- Antraknoza (opadzina liści) porzeczki
Klapton 33 WG – stosować zapobiegawczo lub z chwilą pojawienia się pierwszych objawów choroby. Pierwszy zabieg należy wykonać bezpośrednio przed kwitnieniem, kolejny po kwitnieniu, w dawce 1,8 kg/ha,
kaptan – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej, opryskiwać zapobiegawczo lub w momencie wystąpienia pierwszych objawów choroby, od początku fazy kwitnienia do fazy dojrzewania owoców (BBCH 60-87), w dawce 1,9 kg/ha,
fluopyram + trifloksystrobina – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej, stosować zapobiegawczo lub od pierwszych objawów choroby, od początku kwitnienia do zbiorów owoców (BBCH 39-87), w dawce 0,8 l/ha,
trifloksystrobina – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej, stosować z chwilą pojawienia się pierwszych objawów choroby w dawce 0,2 kg/ha,
miedź (tlenochorek miedzi) – na plantacjach porzeczki czarnej, stosować bezpośrednio przed kwitnieniem, zaraz po kwitnieniu aż do zbiorów (BBCH 59-81), w dawce 3,0 kg/ha.
- Amerykański mączniak agrestu
wodorowęglan potasu – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej, stosować zapobiegawczo od fazy rozwoju liści do fazy dojrzewania owoców, gdy większość owoców jest wybarwiona (BBCH 10-87), w dawce 5,0 kg/ha,
krezoksym metylu – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej, opryskiwać od momentu, gdy pąki kwiatowe są zamknięte w jasnobrązowych łuskach do fazy, gdy pierwsze jagody u podstawy grona osiągają charakterystyczną dla odmiany barwę (BBCH 51-85), w dawce 0,2 kg/ha,
fluopyram + trifloksystrobina – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej, stosować zapobiegawczo lub od pierwszych objawów choroby, od początku kwitnienia do zbiorów owoców (BBCH 39-87), w dawce 0,8 l/ha,
bupirymat – na plantacjach porzeczki czarnej. Zapobiegawczo: od widocznych pierwszych pąków kwiatowych (zbite grono) do końca fazy kwitnienia (BBCH 55-69). Interwencyjnie: po pojawieniu się objawów choroby, po kwitnieniu (BBCH 69-78), w dawce 0,75-1,5 l/ha,
Bacillus subtilis szczep QST 713 – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej, stosować zapobiegawczo od fazy przed kwitnieniem do końca fazy zaawansowanego dojrzewania owoców (BBCH 51-85), w dawce 8 l/ha,
penkonazol – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej, zapobiegawczo i interwencyjnie, od pierwszych objawów choroby, od początku fazy rozwoju kwiatostanu do końca fazy zamierania roślin porzeczki (BBCH 51-97), w dawce 0,5 l/ha,
trifloksystrobina – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej, stosować z chwilą pojawienia się pierwszych objawów choroby, w dawce 0,2 kg/ha.
- Szara pleśń
kaptan – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej, opryskiwać zapobiegawczo lub w momencie wystąpienia pierwszych objawów choroby, od początku fazy kwitnienia do fazy dojrzewania owoców (BBCH 60-87), w dawce 1,9 kg/ha,
fluopyram + trifloksystrobina – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej, stosować zapobiegawczo lub od pierwszych objawów choroby, od początku kwitnienia do zbiorów owoców (BBCH 39-87), w dawce 0,6-0,8 l/ha,
Bacillus subtilis szczep QST 713 – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej, stosować zapobiegawczo od fazy przed kwitnieniem do końca fazy zaawansowanego dojrzewania owoców (BBCH 51-85), w dawce 8 l/ha,
fenheksamid – na plantacjach porzeczki czerwonej i czarnej, stosować od fazy widocznych pierwszych pąków kwiatowych (zbite grono) obok rozwiniętych liści, jak również ze względu na krótki okres karencji, tuż przed i pomiędzy zbiorami (BBCH 55-89), w dawce 1,5 l/ha,
pirymetanil – stosować od początku fazy kwitnienia do momentu kiedy wszystkie owoce są widoczne w gronie(BBCH 60-79), w dawce 2,0 l/ha.
Pamiętajmy!
Zdrowe i pełne wigoru rośliny to rośliny silniejsze. Stąd też wielu plantatorów sięga po produkt Bakto G-Stop.
Bakto G-Stop – wspomaga prawidłowy rozwój roślin. Bakterie zawarte w tym produkcie wytwarzają metabolity m.in. witaminy oraz hormony roślinne, które w praktyce podnoszą odporność roślin w tym także odporność na czynniki niekorzystne. Dawka produktu 0,7-1 l/ha.
Partnerami monitoringu plantacji są firmy Chemirol i Invigo
