Nowe klony maliny czarnej

Malina czarna cieszy się w Polsce stosunkowo niewielką popularnością, a jej uprawy mają obecnie niewielki zasięg. Istnieje kilka niewielkich plantacji gównie na Lubelszczyźnie (w rejonie Puław i Lipska). Większa część z nich zakładana była w porozumieniu z odbiorcą, który eksportował owoce do USA – kontraktacje zawierane na 10 lat. Łącznie była to produkcja ok. 50–60 ton.

Producenci zachęceni byli do uprawy tego gatunku pewnym zbytem i ofertą dobrych cen – jeszcze 3 lata temu 6-7 zł/kg owoców odmiany 'Bristol’. W ubiegłym roku oferowano już cenę 4 zł/kg, a w bieżącym roku spadła ona do 2,5 zł/kg owoców w klasie ekstra. Wobec takiej sytuacji większość producentów zrezygnowała ze zbioru owoców, plantacje pozostawiono zaniedbane, a osoby prowadzące tą uprawę zastanawiają się nad ich likwidacją. Niezależnie jednak od tych informacji można sądzić, że zainteresowanie czarną maliną w przyszłości może rosnąć, również ze strony odbiorców owoców deserowych. Tutaj jednak potrzeba będzie nowych, spełniających oczekiwania odbiorców i konsumentów odmian. Jeden z projektów dotyczących hodowli czarnych malin realizowany jest w spółce Niwa Hodowla Roślin Jagodowych pod numerem POIR.01.01.01-00-0005/17 pt. „Uzyskanie nowych odmian maliny czarnej w procesie hodowli twórczej oraz opracowanie technologii dla ukierunkowanej produkcji owoców”. Projekt ma na celu popularyzację w uprawie nowego gatunku jakim jest czarna malina. Dzięki pracom hodowlanym uzyskano już interesujący klony owocujące na pędach tegorocznych (1/2 długości pędu z pędami owocującymi) oraz klony owocujące na pędach dwuletnich (i powtarzające owocowanie na końcówkach pędów) o wielkich owocach do 5,6 g (gdzie średnia masa owoców odmian maliny czarnej to 2,5 g).

Niezwykła wartość prozdrowotna owoców maliny czarnej (kilkukrotnie większa niż maliny czerwonej) daje możliwość wykorzystania owoców tego gatunku do tworzenia produktów tzw. „super food”, które w dobie dbałości o zdrowie na pewno znajdą swoich odbiorów. Dyskutowano o tym podczas tegorocznej międzynarodowej konferencji w Roterdamie „Berry Congress” (więcej o tym wydarzeniu można przeczytać w czasopiśmie „Jagodnik” 6/2018).

Nowa, dobra odmiana jest podstawą produkcji. Drugą częścią układanki musi być porozumienie z odbiorcami (przetwórcami lub rynkiem owoców deserowych), którzy zachęcą plantatorów do uprawy maliny czarnej oferując im korzystne dla stron warunki współpracy, najlepiej z gwarantowaną ceną minimalną.

Autor: Dr Katarzyna Król, Niwa – Hodowla Roślin Jagodowych – Brzezna