Na rynku owoców przemysłowych potrzebne są zmiany

W dniu 31 lipca 2014 r. w Ministerstwie Rolnictwa odbyło się spotkanie przedstawicieli branży owocowej, mające na celu ustosunkowanie się do zaistniałej sytuacji związanej z niskimi cenami skupu owoców, zwłaszcza czarnych porzeczek i wiśni. Mówiono o przyczynach tej sytuacji i możliwościach jej zapobiegania w przyszłości.

W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele przetwórców owoców i warzyw:

p. Janina Jędrzejewska i p. Janusz Majtczak – Unia Polskiego Przemysłu Chłodniczego,

p. Andrzej Gajowniczek, p. Michał Zajdowski, p. Edyta Krzysztofik – Krajowe Stowarzyszenie Przetwórców Owoców i Warzyw,

p. Julian Pawlak i p. Barbara Groele – Krajowa Unia Producentów Soków,

z reprezentującymi Ministerstwo Rolnictwa p. Marianem Borkiem Zastępcą Dyrektora Departamentu Rynków Rolnych i p. Karoliną Załuska Naczelnikiem w tym Departamencie,

p. Michał Maliszewski – Sekretarz Rady Gospodarki żywnościowej, p. Izabela Wróblewska – Departament Spraw Społecznych i Oświaty Rolniczej,

p. Bronisław Wesołowski Przewodniczący Rady Gospodarki Żywnościowej
i p. Zdzisław Woźniak Przewodniczący Komitetu Technicznego ds. Owoców, Warzyw i Kwiatów RGŻ.

Celem spotkania zorganizowanego z inicjatywy przetwórców było wyrażenie żalu w stosunku do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi i protestu przeciwko wyłącznemu obciążaniu przetwórców za powstałą sytuację na rynku skupu czarnej porzeczki i wiśni. Zdaniem przedstawicieli przetwórców aktualna sytuacja jest wynikiem zmniejszonych zamówień na przetworzone artykuły z tych owoców i posiadanymi zapasami, a także nadprodukcją wynikającą z niekontrolowanych nowych nasadzeń, które są konsekwencją bardzo wysokich cen na te produkty w roku 2011. Przetwórcy zwracali uwagę na uwarunkowania zewnętrzne, spadek spożycia w niektórych krajach i wynikającymi z tego faktu propozycjami niskich cen, a także na nienajlepszą kondycję finansową wielu zakładów przetwórczych. Szczególnie podkreślali niesprawiedliwe, nieuzasadnione oskarżenie zakładów przetwórczych o zmowę cenową. Zwracali także uwagę na nieproporcjonalne wsparcie finansowe grup producentów na inwestycje związane z przetwórstwem. Ustosunkowując się do tych wypowiedzi p. Dyrektor M. Borek poinformował o prowadzonych pracach przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, dotyczących obowiązku zawierania umów kontraktacyjnych określonego segmentu rynku, zarówno przez producentów jak i przetwórców. Przedstawił w zarysie stosunki umowne wynikające z tych propozycji, podkreślając, że taki obowiązek nastąpi w przypadku ich akceptacji przez podmioty, które będą uczestniczyć w konsultacjach społecznych danego segmentu rynku. Jako przykład podał branżę tytoniową, która przyjęła tego typu rozwiązania. Przetwórcy zwracali także uwagę, że rażąco niskie ceny skupu porzeczek 35 – 45 groszy za kg, wiśni 50 – 80 groszy za kg są efektem konkurencji polsko polskiej i działaniami punktów skupu tych owoców, prowadzonych przez samodzielnych pośredników.

Pani Janina Jędrzejewska Prezes Unii Polskiego Przemysłu Chłodniczego uznała za celowe ustalenie wieloletnich umów kontraktacyjnych, wiążących prawnie obydwie strony, tj. producent – przetwórca. Przewodniczący Komitetu Z. Woźniak ustosunkowując się do tej wypowiedzi podkreślił, że rynek owoców i ich przetworów, to są naczynia połączone i zarówno producenci jak i przetwórcy, w wyniku porozumień i negocjacji, powinni ustalać ceny mające na celu odpowiednią rentowność jednych i drugich.

Podsumowując ustalono, że przedstawiciele przetwórców skierują do Ministerstwa Rolnictwa w formie pisemnej protest przeciwko obciążaniu ich całą winą za zaistniałą sytuację, a także przygotują merytoryczne wystąpienie poparte odpowiednimi analizami uzasadniającymi, że wyłączna wina nie leży po ich stronie. Przewodniczący Rady B. Wesołowski podkreślił konieczność opracowania, w konsultacji z odpowiednimi ekspertami Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz podległych ośrodków naukowo-badawczych, perspektywicznej strategii w tym segmencie rynku.

Przewodniczący Komitetu Z. Woźniak zaproponował, aby po opracowaniu tego wystąpienia i opadnięciu emocji związanych z aktualną sytuacją zorganizować w drugiej połowie września posiedzenie Komitetu Technicznego ds. Owoców, Warzyw i Kwiatów z udziałem producentów i przetwórców, mające na celu wypracowanie wspólnego stanowiska.