Dzień Borówkowy – jubileuszowo

XXV Dzień Borówkowy w SGGW był szczególny bo jubileuszowy. Związane było to nie tylko z faktem że już po raz 25 na SGGW spotkali się producenci zainteresowani uprawą borówki wysokiej, ale również przypadającą w tym roku 5 rocznicą śmierci dr Kazimierza Pliszki wielkiego miłośnika niebieskich jagód, znakomitego fachowca i propagatora uprawy borówki wysokiej w Polsce. Zatem na jubileuszowym spotkaniu nie brakowało wspomnień o dr K. Pliszce, ale jak zawsze w jego trakcie przekazano szereg nowych informacji dotyczących uprawy borówki wysokiej.

Pierwszy Dzień Borówkowy w SGGW, z inicjatywy dr Kazimierza Pliszki odbył się latem 1974 roku i był okazją do pokazania doświadczalnego poletka borówki wysokiej założonego na Ursynowie. Wtedy w spotkaniu tym uczestniczyło koło 30 osób, podczas gdy w tym roku do SGGW przybyło blisko 250 osób zainteresowanych uprawą borówki wysokiej. Uprawa tego gatunku rozpowszechniła się na tyle, że obecnie Polska jest czołowym producentem owoców borówki w Europie, a powierzchnia uprawy tego gatunku ciągle wzrasta.

XXV Dzień Borówkowy zorgazniowany został przez Katedrę Sadownictwa na Wydziale Ogrodnictwa, Biotechnologii i Architektury Krajobrazu SGGW, firmę Hortus Media oraz Stowarzyszenie Palntatorów Borówki Amerykańskiej (SPBA).

Tegoroczny Dzień Borówkowy w SGGW, był okazją do wspomnień o osobie dr Kazimierza Pliszki i początkach uprawy borówki wysokiej w Polsce. Jak powiedział prof. dr hab. Marek Stefan Szyndel prorektor SGGW ds. Współpracy Międzynarodowej, gdy pierwsze rośliny borówki trafiły do Polski w latach 70-tych ubiegłego wieku wiadomo było, że jest to roślina która ma specyficzne wymagania glebowe oraz jest wrażliwa zarówno na nadmiar jak i deficyt wody. Ponieważ pierwsze sadzonki były zamieszane, to właśnie dr Pliszka rozpoznawał wtedy poszczególne odmiany. Dziś, śmiało można powiedzieć, że borówka wysoka jest rośliną, która odniosła ogromny sukces w Polsce, a jej owoce stały się cennym suplementem diety – powiedział prof. M. Szyndel.

Jakie były początki uprawy borówki w Polsce i jak przyczynił się do tego dr K. Pliszka, przypomniał prof. dr hab. Kazimierz Tomala, kierujący Katedrą Sadownictwa na Wydziale Ogrodnictwa, Biotechnologii i Architektury Krajobrazu. Dr Kazimierz Pliszka (1935-2008) był wielkim orędownikiem uprawy borówki w Polsce, człowiekiem wielkich horyzontów z bogatą wyobraźnią, ujmującą osobowością, mądrym dowcipem. Przyrodnik dużego formatu, pracujący zawsze z wielkim zamiłowaniem i pokorą – tak wspominał osobę K. Pliszki prof. K. Tomala. To właśnie dzięki jego inicjatywie przy współpracy z prof. A. Rejmanem i mgr Sylwestrem Nowosielskim powstało pole doświadczalne borówki wysokiej w Błoniu koło Prażmowa. Tam prowadzone były doświadczenia dotyczące technologii uprawy borówki, a później również selekcja nowych odmian. Jeden z klonów hodowlanych, został przez dr K. Pliszkę wybrany na odmianę do towarowej produkcji i nazwany ‘Bonifacy’ (od drugiego imienia Sylwestra Bonifacego Nowosielskiego). Cała kariera zawodowa dr K. Pliszki poświęcona była borówce wysokiej, pozostawiał po sobie kilka publikacji dotyczących borówki wysokiej, opublikował 50 artykułów i komunikatów naukowych, w sumie wypromował ponad 50 magistrów i inżynierów wydziału Ogrodniczego i Rolniczego SGGW. Dr Kazimierz Pliszka często cytował słowa prezydenta USA Thomasa Jeffersona „Największa przysługą oddaną krajowi jest wprowadzenie do uprawy nowej rośliny użytkowej” co z pewnością udało się udało się wypełnić w przypadku borówki wysokiej dr K. Pliszce. Dobre imię to najlepsze dziedzictwo – a takie pozostawił po sobie nasz kolega Kazimierz Pliszka – powiedział na zakończenie prof. K. Tomala.

Dzień Borówkowy w SGGW był też okazją do premiery nowej odmiany ‘KazPliszka’ pochodzącej z selekcji dr K. Pliszki, a wybranej po kilkuletnich obserwacjach przez Stanisława Srokę – szkółkarza z Krakowa. To właśnie do jego gospodarstwa jeszcze w latach 90-tych ub. wieku trafiło kilka kolonów hodowlanych dr K. Pliszki. Jeden z nich od początku wyróżniał się kolorem liści, pokrojem krzewów a także specyficzną barwą owoców oraz antocyjanowymi naciekami wewnątrz owoców i bardzo intensywnym smakiem. Obserwacje S. Sroki wsparte pomocą dr Moniki Bieniasz z UP w Krakowie pozwoliły wybrać te odmianę z 12 krzyżówek jakie trafiły do naszego gospodarstwa. Odmiana ta z racji niedużych wymagań glebowych i wysokiej mrozowytrzymołości (do -30°°C) może się nadawać do zakładania plantacji ukierunkowanych na zbiór owoców dla przetwórstwa. Nadszedł czas na polskie odmiany borówki wysokiej, które rozpowszechnią się na cały świat – mówił S. Sroka.

W XXV Dniach Borówkowych SGGW wzięło udział również 15 firm oferujących środki do produkcji. Wśród nich byli dostawcy specjalistycznych nawozów ogrodniczych (Yara Poland, Arysta LifeScience, Amagro), dostawcy systemów osłon dla borówki (Agrosur, FHU Farmer, Haygrove, Drewgór), materiału szkółkarskiego (Gospodarstwo Ogrodnicze Aleksandra Kusibab-Wyka i Marcin Wyka), maszyn, ciągników, podłoży (Brinkman, Urmik, Ceres), biologicznych środków ochrony (Koppert Polska), maszyn do sortowania (Archimedes) i opakowań na owoce (Bestpack, Najbar, Paccor Polska) jak również różne systemy przechowywania owoców borówki (PHU Puch).

Druga część Dnia Borówkowego odbywała się w Grupie Producentów Owoców Sunberry z siedzibą w Głudnie koło Błędowa. Była tam okazja nie tylko do zwiedzenia plantacji członków tej grupy (braci Arkadiusza i Rafała Leguckich), ale również zobaczenia jak rosną borówki w tunelach. Była tez możliwość zwiedzenia obiektu logistycznego tej grupy, gdzie przechowuje się owoce i przygotowuje je do sprzedaży.

Więcej informacji już wkrótce na portalu jagodnik.pl i w czasopiśmie „Jagodnik”